16. Hukuk Dairesi 2015/13036 E. , 2018/6333 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :... MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TESCİL VE MEN"İ MÜDAHALE
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
... sırasında,...ilçesi Yeşildumlupınar Belediyesi çalışma alanında bulunan 110 ada 241, 111 ada 3 ve 161, 115 ada 32, 129 ada 36 ve 48, 138 ada 40, 99, 100, 101, 102, 105 ve 107, 163 ada 8, 172 ada 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 204 ada 14 ve 215 ada 22 parsel sayılı sırasıyla 38.187.98, 3.135.78, 11.306.65, 3.883.05, 5.433.45, 6.290.78, 5.117.35, 693.25, 654.88, 214.05, 214.05, 664.64, 606.08, 229.89, 460.17, 542.16, 309.03, 399.79, 492.36, 602.29, 225.53, 293.29, 888.87 ve 5.316,50 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, Asliye Hukuk Mahkemesinde dava konusu oldukları gerekçesiyle malik haneleri boş olarak tespit edilmişlerdir. Davacı ... tarafından davalı ..., ... ve diğerleri aleyhine genel mahkemede açılan tescil ve müdahalenin önlenmesi davası, çekişmeli taşınmazlar hakkında ... tutanağı düzenlenmesi nedeniyle ... Mahkemesine aktarılmıştır. Müdahil ..., kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği, miras yoluyla gelen hak ve satın almaya dayanarak çekişmeli 172 ada 1 parsel sayılı taşınmazın adına tescili istemiyle davaya katılmıştır. ... Mahkemesinde çekişmeli parsel tutanakları ve aktarılan dava dosyası birleştirilerek yapılan yargılama sonunda, davacı ... tarafından açılan davanın reddine, müdahil ...’ın davasının kabulüne, dava konusu 110 ada 241, 111 ada 3, 161, 115 ada 32, 129 ada 36, 48, 138 ada 40, 163 ada 8, 204 ada 14 ve 215 ada 22 parsel sayılı taşınmazların ... adına; 138 ada 102 parsel sayılı taşınmazın ... adına; 138 ada 101 parsel sayılı taşınmazın ... adına; 138 ada 99 parsel sayılı taşınmazın ... adına; 138 ada 100 parsel sayılı taşınmazın ... adına; 138 ada 105 parsel sayılı taşınmazın ... adına; 138 ada 107 parsel sayılı taşınmazın ... adına; 172 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ... adına; 172 ada 2 parsel sayılı taşınmazın ... adına; 172 ada 3 ve 4 parsel sayılı taşınmazların ... adına; 172 ada 5 parsel sayılı taşınmazın ..., ... ve ... ... mirasçıları adına; 172 ada 6 parsel sayılı taşınmazın ... adına; 172 ada 7 parsel sayılı taşınmazın ... adına; 172 ada 8 parsel sayılı taşınmazın ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı ..., müdahil ... vekili ile davalı ... vekili tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
Mahkemece, dava konusu 172 ada 5 parsel sayılı taşınmaz yönünden davalılar ... ve müşterekleri lehine zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği, dava konusu diğer taşınmazların tamamının ise evveliyatları itibariyle muris ...’ye ait iken ölümüyle birlikte tek mirasçısı olan davalı ...’ye kaldığı, ...’nin de 110 ada 241, 111 ada 3 ve 161, 115 ada 32, 129 ada 36 ve 48, 138 ada 40, 163 ada 8, 204 ada 14 ve 215 ada 22 parsel sayılı taşınmazları kendi uhdesinde bırakarak kalan taşınmazları diğer davalılara sattığı kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Davacı ..., sınırları dava dilekçesinde belirtilen tek parça çekişmeli taşınmaza yönelik olarak kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği, miras yoluyla gelen hak ve satın almaya dayanarak tescil ve müdahalenin önlenmesi istemiyle genel mahkemede dava açmıştır. Bu taşınmazla ilgili yargılama devam ederken davacı vekili mahkemeye sunduğu 15.10.2003 tarihli ıslah dilekçesiyle toplam 16 parça taşınmazın daha aynı gerekçelerle davacı adına tapuya tescilini talep etmiş ancak sonradan 14.06.2006 tarihli duruşmadaki beyanıyla ıslah dilekçesindeki taşınmazlarla ilgili davasını atiye bıraktığını bildirmiştir. Asliye Hukuk Mahkemesi, ... tutanağı düzenlenmiş olması nedeniyle dava dosyasında yer alan tüm taşınmazlarla ilgili olarak görevsizlik kararı vererek dosyayı kül halinde ... Mahkemesine aktarmıştır. Dava dilekçesinde yer almayan taşınmazların sonradan ıslah yoluyla davaya dahil edilmesi mümkün olmadığı gibi, bir an için aksi düşünülse dahi davacı vekili ıslah dilekçesinde yazılı taşınmazlarla ilgili davasını atiye bırakmıştır. Dolayısıyla, genel mahkemeden ... Mahkemesine aktarılan uyuşmazlık sadece dava dilekçesinde sınırları belirtilen tek parça taşınmaza ilişkindir. Buna rağmen, ... Mahkemesince genel mahkemeden aktarılan dosyanın kapsamı yöntemine uygun şekilde belirlenmeden ve aktarılan dosya kapsamında kalıp kalmadığına ve uyuşmazlık konusu olup olmadığına bakılmaksızın dosyada yargılaması yapılan tüm taşınmazlarla ilgili olarak işin esası hakkında karar verilmiştir. Aktarılan dosyanın kapsamı yöntemine uygun şekilde belirlenmeden işin esasına girilerek karar verilmiş olması isabetsizdir.
Öte yandan, yargılama sırasında yürürlüğe giren 6360 sayılı Yasa’nın geçici 2. maddesinin 2. bendinde "bu madde ile tüzel kişilikleri kaldırılan belediyelerin personeli, her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları İl Özel İdaresine devredilir. Hazinenin özel mülkiyetindeki veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlardan, bu maddeyle tüzel kişilikleri kaldırılan belediyelere tahsis edilmiş olanlar, komisyon kararıyla, ihtiyaçlarına göre ilgili İl Özel İdarelerine veya köy tüzel kişiliklerine tahsis edilmiş sayılır. Ancak, köye dönüştürülen belediyelerin ihtiyaç duyulan taşınmazları ile araç ve gereçleri komisyon kararıyla ilgili köy tüzel kişiliğine bırakılır. Mahkemelerde süren davaları ile belediye olarak faaliyet gösterdiği döneme ve yapılan işlemlere ilişkin olarak açılacak davalarda, muhatap ilgili İl Özel İdaresidir." hükmü yer almaktadır. Somut olayda, genel mahkemeden aktarılan tescil davasında davalı konumunda bulunan ...’nın tüzel kişiliği yargılama sırasında 6360 sayılı Yasa uyarınca sona ermiş olmasına rağmen ... İl Özel İdare Müdürlüğü davaya dahil edilmemiş ve yöntemine uygun şekilde taraf teşkili sağlanmadan işin esasına girilerek karar verilmiştir. Taraf teşkili dava şartlarından olup, yargılamanın her aşamasında mahkeme hakimince re"sen nazara alınması gerekir. Taraf teşkili sağlanmadan işin esasına girilerek hüküm verilemez.
Hal böyle olunca, öncelikle ... İl Özel İdare Müdürlüğü’ne dava dilekçesi ve duruşma günü yöntemine uygun şekilde tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmalı, bundan sonra dava dilekçesinde sınırları belirtilen çekişmeli taşınmaz bölümünün neresi olduğu ve ... sırasında hangi parsel ya da parsellerin sınırları içerisinde kaldığı yöntemine uygun şekilde tespit edilerek aktarılan dosyanın kapsamı kesin olarak belirlenmeli, bu taşınmaz hakkında yargılama yapılarak işin esası hakkında karar verilmeli, aktarılan dosya kapsamında bulunmayan diğer taşınmazların tutanakları ise olağan usulle kesinleştirilmeleri için ... Müdürlüğüne iade edilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek yazılı şekilde karar verilmiş olması isabetsiz olup, temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, 05.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.