MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
KANUN YOLU : TEMYİZ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sonucu,... Köyü çalışma alanında bulunan 778 parsel sayılı 3.000,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, vergi kaydı, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği, irsen intikal ve taksim nedeniyle, ... ve müşterekleri adına tespit edilmiş iken, ...’nın kadastro komisyonuna yaptığı itirazı sonucunda, 10.000,00 metrekare yüzölçümüyle tescil edilmiştir. Davacı Hazine, çekişmeli taşınmazın bir bölümünün kamu orta malı mera vasfında olduğunu ileri sürerek, taşınmazın bir bölümünün tapu kaydının iptali ile mera olarak sınırlandırılması istemiyle dava açmıştır. Mahkemece, usule ilişkin bozma ilamına uyularak yapılan yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, çekişmeli taşınmaz tarla bitkileri yetiştirmek ve çayır otu biçmek suretiyle kullanıldığı, ihyası yönünde yoğun emek harcandığı, uzun zamandır tarımsal faaliyetlerde kullanıldığı ve davalılar yararına zilyetlikle mülk edinme koşullarının gerçekleştiği kabul edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Davacı Hazine, çekişmeli taşınmaz bölümünün mera olduğunu ileri sürerek dava açtığı halde, yöntemince mera araştırması yapılmamış, yörede mera tahsisi yapılıp yapılmadığı ilgili kurumlardan sorulup, mera tahsisi yapılmış ise buna ilişkin bilgi belge getirtilip, taşınmazların tahsisli mera olup olmadıkları belirlenmemiş, taşınmazların kadim mera niteliğinde olup olmadıkları yönünden komşu köy halkından bilirkişi dinlenilmemiş, taşınmazın niteliğini ve kullanım durumunu en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarının incelenmesi olduğundan, 1955, 1974 ve 1983 tarihlerine ait hava fotoğrafları Harita Genel Müdürlüğü’nden temin edilerek jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişisinden rapor alınmış, ancak bu rapor, taşınmaz bölümünün evveliyatını, kullanım süresini, niteliğini ve üzerindeki imar-ihya işlemlerinin tamamlanıp tamamlanmadığını açıklamaktan uzak, son derece yetersiz olmasına ve raporda sadece taşınmaz bölümünde diğer komşu parsellerden ayrılan sınırlarının olduğunun belirtilmesiyle yetinilmesine rağmen, yeniden belirtilen hususları açıklayan denetime elverişli rapor alınmamış, ziraat mühendisi bilirkişi tarafından düzenlenen raporda, çekişmeli taşınmaz bölümünün 778 parselin batısında bulunan 1403 nolu mera parselinden ve diğer komşu parsellerden ne şekilde ayrıldığı, doğal ya da yapay ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı, taşınmazların sözü edilen taşınmazın devamı niteliğinde olup olmadıkları yönünden herhangi bir değerlendirme yapılmadığı halde, çekişmeli taşınmaz bölümünün niteliğini belirlemekten uzak söz konusu ziraatçı bilirkişi raporuna itibar edilmiş ve tanık ve yerel bilirkişilerin soyut ve yetersiz beyanlarına dayanılarak hüküm kurulmuştur. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, çekişmeli taşınmazı kapsayacak şekilde mera tahsisi bulunup bulunmadığı ilgili kurumlardan sorulup varsa tahsis kararı ve krokisi getirtilerek dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, 3 ziraat mühendisi, jeodezi ve fotogrametri uzmanı ya da harita mühendisinden oluşacak bilirkişi heyeti ve taşınmazın bulunduğu köy ile komşu köylerden yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek 3 kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıklarının katılımı ile yeniden keşif yapılmalı ve yapılacak bu keşifte, dava konusu taşınmazın çekişmeli bölümü ile mera parseli arasında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı belirlenmeli, taşınmazın kadim ya da tahsisli mera olup olmadığı hususu üzerinde durulmalı; dinlenilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıklarından, taşınmazın ilk maliki, intikali ve tasarrufu hususlarında ve 778 sayılı parselin dava dışı bölümleri ile dava konusu taşınmaz bölümü arasında ayırıcı nitelikte doğal ya da yapay sınır olup olmadığı konusunda maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli; ziraat mühendisi bilirkişi kurulundan, taşınmazın niteliğiyle ilgili ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, dava konusu taşınmazın her yönünden tüm özelliklerini gösterir fotoğrafları çektirilmeli; hava ve uydu fotoğrafları üzerinde bilirkişilere bilimsel yöntemlerle (hava fotoğrafı ve memleketi haritası ile kadastro paftası ölçeği harita çizim programları aracılığıyla eşitlenerek çekişmeli taşınmazın konumunun çevre parsellerle birlikte harita üzerinde gösterilmesi ve hava fotoğrafları ile kadastro paftası çakıştırılıp stereoskop aletiyle incelenmesi suretiyle) inceleme yaptırılarak, çekişme konusu taşınmazın tarım arazisi olarak zilyetliğine ne zaman başlanıldığının ve hava ve uydu fotoğraflarının çekildiği tarihlerde çekişmeli taşınmaz bölümü ile mera parseli arasındaki ayırıcı unsur bulunup bulunmadığının belirlenilmesine çalışılmalı; çekişmeli taşınmaz bölümünün öncesinin mera olduğunun anlaşılması halinde meralar üzerinde sürdürülen zilyetliğin hukukça değer taşımayacağı düşünülmeli ve bundan sonra toplanan ve toplanmış tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeksizin, eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 22.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.