Mahkemesi : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
Mahkemesi : Antalya 2. İş Mahkemesi

Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalılar ve feri müdahil vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince verilen kararın, feri müdahil ve davalı ... İnşaat Emlak Gayr. Otomobil Gıda ve Tarım Ür.Tic. ve San.Ltd.Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı, ""... İnşaat Emlak Gayr. Otomobil Gıda ve Tarım Ür.Tic. ve San.Ltd.Şti. bünyesindeki işyerlerinde, 19.09.2006-03.05.2010 tarihleri arasında iş makinesi operatörü olarak çalıştığını, Ancak, kullandığı iş makinesinin ... İnş. Malz. Emlak İnş. Hırdavat Gıda Tar. Taş. Turz. Otomotiv San.Tic.Ltd.Şti."ne satıldığı belirtilerek iş makinesi ile birlikte kendisinin de işçi olarak bu yeni şirkete devredildiğinin bildirilmesi üzerine; Bu defa şirkete satılan iş makinesi ile birlikte, ... İnş. Malz. Emlak İnş. Hırdavat Gıda Tar. Taş. Turz. Otomotiv San.Tic.Ltd.Şti. bünyesindeki işyerinde, 04.05.2010-14.04.2014 tarihleri arasında sürekli olarak çalıştığı halde, her iki şirket tarafından da kendi bilgisi dışında zaman zaman işe giriş/çıkış ve değişik işyerlerinden çalışma gösterilerek bir kısım çalışmalarının bildirim dışı bırakılmış olduğunu belirterek. davalılar nezdinde bu tarihler arasında geçen ve Kurum"a bildirilmeyen,sigortalı hizmetlerin tespitini talep ve dava etmiştir.
II-CEVAP:
Davalı işveren ... İnşaat Emlak Gayr. Otomobil Gıda ve Tarım Ür.Tic. ve San.Ltd.Şti. vekili mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özet olarak; davacının yaptığı işin devamlılık arz etmediğini yerine göre 10-20 gün ara verdiğinin olduğunu belirterek çalışmaların kesintili geçtiğini ve çalışılan günlerin Kurum kayıtlarında yer aldığını belirterek, davanın reddini talep etmiştir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI:
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davacının ... İnşaat Emlak Gayr. Otomobil Gıda ve Tarım Ür.Tic. ve San.Ltd.Şti. bünyesindeki işyerinde 19/09/2006-03/05/2010 tarihleri arasında kuruma bildirilmeyen 250 gün, ... İnş. Malz. Emlak İnş. Hırdavat Gıda Tar. Taş. Turz. Otomotiv San. Tic. Ltd. Şti. bünyesindeki işyerinde 04/05/2010-14/04/2014 tarihleri arasında kuruma bildirilmeyen 330 gün süre ile hizmet akdini tabi olarak çalıştığının tespitine, ,,” dair hüküm kurulmuştur.
İSTİNAF SEBEPLERİ:
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı davalılar ve feri müdahil vekilleri tarafından verilen istinaf dilekçesi ile, kararın usul ve kanuna aykırı olması, davanın tümden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılması talebi ile istinaf yoluna başvurulduğu görülmüştür.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI:
HÜKÜM : Yukarıdaki nedenlerle, Davalılar ile fer"i müdahil Kurumun istinaf başvurularının Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 353"üncü maddesinin 1"inci fıkrasının b bendinin 1"inci alt bendi uyarınca ayrı ayrı esastan reddine, dair karar verilmiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Feri müdahil ve davalı işveren ... İnşaat Emlak Gayr. Otomobil Gıda ve Tarım Ür.Tic. ve San.Ltd.Şti. vekilleri istinaf mahkemesince verilen kararın eksik araştırma olduğunu belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
İnceleme konusu davada, davacı, davalı işverenlere ait iş yerinde 19.09.2006-1404.2014 tarihleri arasında hizmet akdine dayalı sigortalı olarak çalıştığını belirterek hizmetinin tespitini istemiş, Mahkemece; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı olan 506 sayılı Kanunun 79/10. maddesinde, yönetmelikle belirlenen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları, Kurumca saptanamayan sigortalıların, çalıştıklarını, hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilâm ile kanıtlayabildikleri takdirde, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayılarının göz önünde bulundurulacağı açıklanmış olup anlaşılacağı üzere çalışmanın tespiti istemiyle hak arama yönünden bu maddeyle getirilen süre, doğrudan doğruya hakkın özünü etkileyen hak düşürücü niteliktedir ve dolması ile hakkın özü bir daha canlanmamak üzere ortadan kalkmaktadır. Buna göre; ilgili kişi hakkında işe giriş bildirgesi düzenlenmediği, düzenlenmesine karşın yasal hak düşürücü süre içerisinde Kuruma verilmediği, sigortalılık bildirimini içeren dönemsel sigorta primleri bordrosunun/aylık prim ve hizmet belgesinin hazırlanmadığı veya anılan süre içerisinde Kuruma teslim edilmediği, sigorta priminin Kuruma yatırılmadığı, çalışmanın varlığı yönünde Kurum görevlilerince herhangi bir saptamanın söz konusu olmadığı durumlarda, hizmetin varlığını ileri süren kişilerin hak düşürücü süre içerisinde yargı yoluna başvurması zorunludur. Söz konusu hak düşürücü süre; yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalışmaları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar için geçerlidir. Bir başka anlatımla; sigortalıya ilişkin olarak işe giriş bildirgesi, dönem bordrosu gibi yönetmelikte belirtilen belgelerin Kuruma verilmesi ya da çalışmaların Kurumca tespit edilmesi halinde; Kurumca öğrenilen ve sonrasında kesintisiz biçimde devam eden çalışmalar bakımından hak düşürücü sürenin geçtiğinden söz edilemez.
Eldeki davada, kuruma bildirilmeyen hizmet sürelerinin tespitini isteyen davacının hizmet döküm cetveli incelendiğinde davalı işverenler yanında çalıştığı dönemlerin hangi tarihlerde başlalayıp hanği tarihlerde bittiği belli olmadığı , talebe konu dönemler arasından dava dışı farklı sicil sayılı işyerlerin olduğu, bu işyerlerin dışlanıp dışlanmadığı, çalışmanın işverenin hanği sicil numaralı işyerinde geçtiği belirtilmeden verilen karar isabetsiz olmuştur.
Diğer taraftan Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 297. maddesinin (2). fıkrasında, “hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, mümkünse sıra numarası altında açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir”, hükmü öngörülmüştür. Hükümlerin çelişkiden uzak ve infaza elverişli olması kamu düzeniyle ilgili olup, gerçeğe ve hukuka uygun bir karar verilmesi gerekirken, Mahkemece, davacının ... İnşaat Emlak Gayr. Otomobil Gıda ve Tarım Ür.Tic. ve San.Ltd.Şti. bünyesindeki işyerinde 19/09/2006-03/05/2010 tarihleri arasında kuruma bildirilmeyen 250 gün, ... İnş. Malz. Emlak İnş. Hırdavat Gıda Tar. Taş. Turz. Otomotiv San.Tic.Ltd.Şti. bünyesindeki işyerinde 04/05/2010-14/04/2014 tarihleri arasında kuruma bildirilmeyen 330 gün süre ile hizmet akdini tabi olarak çalıştığı kanaatine varılmış ise de, hükümde kabul edilen 880 hizmet süresinin başlangıç ve bitiş tarihlerinin açık (gün, ay, yıl) olarak belirtilmemesi, davacının 2006-2014 yılına ait çalışmaları yönünden bildirilen sürenin dışlanmaması, yasaya uygun şekilde hüküm fıkrası oluşturulmadığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, davacının çalıştığı kabul edilen eksik hizmet sürelerinin hangi tarihler aralığında olduğu açıkça belirlenerek hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde infazda tereddüt oluşturacak şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, temyiz eden feri müdahil ve davalı şirket vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının HMK’nın 373/1 maddesi gereği kaldırılarak, temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı ... İnşaat Emlak Gayr. Otomobil Gıda ve Tarım Ür.Tic. ve San.Ltd.Şti."ye iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 08.10.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.