Danıştay 13. Daire 2017/198 Esas 2018/1225 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2017/198
Karar No:2018/1225

Temyiz İsteminde Bulunan (Davacı): ...
Vekili: ...
Karşı Taraf (Davalı): ...
Vekili: ...

İstemin Özeti: ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının; davalı idarece 13.07.2016 tarihinde gerçekleştirilen ihalenin ihale usul ve esaslarına uygun olarak gerçekleştirilmediği, ihaleye davet edilirken gönderilen şartname ile ihale tarihindeki şartnamenin farklı olduğu, kira bedeline %400 zam öngören şartnameyi imzalamaya zorlandığı, ihalenin neticesinin altı ay geçmesine rağmen katılanlara tebliğ edilmediği, davalı idarece taşınmaza ilişkin olarak yapılan tahsisin devam ettiği, taşınmazın yeniden ihaleye çıkarılamayacağı, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından ihaleye ilişkin olarak yürütülen soruşturmanın devam ettiği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hâkimi ...'nın Düşüncesi: Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, ... Büyükşehir Belediyesi'nce, ... ili, ... Mahallesi, ...Sitesinde yer alan ...ve ... nolu dükkanlara ilişkin olarak 13.07.2016 tarihinde 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun 51. maddesinin (g) bendi uyarınca, pazarlık usulüyle gerçekleştirilen bir (1) yıl süreli kiralama ihalelerinin iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesi'nce; mülkiyeti ... Büyükşehir Belediyesine ait ve davacının kullanımında olan ... Sitesindeki ... ve ... nolu dükkanların kiralanmasının pazarlık usulü ile ihale edilebileceği, 2886 sayılı Kanun'un 50. maddesine göre bir yıl süreyle kiraya verilmek üzere ihaleye çıkarılması için yaklaşık maliyeti hesaplamak ve idari şartname hazırlamak üzere kurulan komisyon tarafından davacının kullanımında olan 50 m² ebatlarındaki iki dükkan için muhammen bedelin ayrı ayrı ...-TL+KDV olarak belirlendiği, davacının katıldığı 13.07.2016 tarihinde yapılan ihalede idari şartnamede belirlenen bedelin davacı tarafından kabul edilmemesi üzerine ihalenin yapılamadığının anlaşıldığı, 2886 sayılı Kanun uyarınca dava konusu dükkanların pazarlık yoluyla ihaleye çıkarılmasında ve davacının idari şartnamede belirlenen bedeli kabul etmemesi sonucu ihale yapılamamasında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun "Pazarlık usulünde ihale" başlıklı 50. maddesinde, pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde teklif alınmasının belli bir şekle bağlı olmadığı, ihalelerin, komisyon tarafından işin nitelik ve gereğine göre bir veya daha fazla istekliden yazılı veya sözlü teklif almak ve bedel üzerinde anlaşmak suretiyle yapılacağı, pazarlığın ne suretle yapıldığı ve ne gibi tekliflerde bulunulduğu ve üzerine ihale yapılanların neden dolayı tercih edildiğinin pazarlık kararında gösterileceği; "Pazarlık usulüyle yapılacak işler" başlıklı 51. maddesinin (g) bendinde ise, kullanışlarının özelliği, idarelere yararlı olması veya ivediliği nedeniyle kapalı veya açık teklif yöntemleriyle ihalesi uygun görülmeyen, Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların kiralanması, trampası ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ihalelerinin pazarlık usulüyle yapılabileceği kurala bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, ... Büyükşehir Belediyesi Encümeni'nin 23.06.2016 tarih ve ... sayılı kararı ile ... Mahallesi ... Toptancı Hali içerisinde bulunan ... Sitesindeki 97 adet dükkanın ... Büyükşehir Belediyesi Encümeni'nin 07.01.2016 tarih ve 17 sayılı kararı ile oluşturulan komisyon tarafından hazırlanan şartname esasları doğrultusunda 1 yıl süreyle kiraya verilmek üzere 2886 sayılı Kanun'un 51/g maddesine göre ihaleye çıkarılmasına karar verildiği, kararın uygulanmasına yönelik olarak ... (...) ve ... (...) nolu dükkanların artırıma esas ...-TL+KDV muhammen bedel üzerinden 1 (bir) yıl süreyle 2886 sayılı Kanun'un 51/g maddesi uyarınca 13.07.2016 tarihinde ihaleye çıkarıldığı, ... Büyükşehir Belediyesi Encümeni'nin 13.07.2016 tarih ve ... ile ... sayılı kararlarıyla, ...'in ihale idari şartnamesini kabul etmediği ve bu nedenle imzalamayacağını bildirdiğinden anılan taşınmazlara ilişkin ihalelerin yapılamadığına karar verildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, pazarlık usulü ile ihale yapılabilmesi için, ihaleye çıkarılan taşınmazın Devletin özel mülkiyetinde veya hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması gerektiği hâlde, ihaleye konu zirai ilaç bayi dükkanlarının üzerinde bulunduğu taşınmazın mülkiyetinin davalı belediyeye ait olduğu dikkate alındığında, ... (...) ve ... (...) nolu dükkanlara ilişkin olarak 13.07.2016 tarihinde 2886 sayılı Kanun'un 51. maddesinin (g) bendi uyarınca pazarlık usulüyle gerçekleştirilen 1 (bir) yıl süreli kiralama ihalelerinde hukuka uygunluk, davanın reddi yolundaki Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E: ..., K: ... sayılı kararının BOZULMASINA, DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE, ayrıntısı aşağıda gösterilen ilk derece ve temyiz yargılama giderleri toplamı ...-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen ...-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine, dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 02.04.2018 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.

KARŞI OY: Dosyanın incelenmesinden, ... Büyükşehir Belediyesi Encümeni'nin 23.06.2016 tarih ve ... sayılı kararı uyarınca ... Mahallesi ...Toptancı Hali içerisinde bulunan ... Sitesindeki ... (...) ve ... (...) nolu dükkanların 1 (bir) yıl süreyle 2886 sayılı Kanun'un 51/g maddesi uyarınca 13.07.2016 tarihinde ihaleye çıkarıldığı, ... Büyükşehir Belediyesi Encümeni'nin 13.07.2016 tarih ve ... ile ... sayılı kararlarıyla da, 'in ihale idari şartnamesini kabul etmediği ve bu nedenle imzalamayacağını bildirdiğinden anılan taşınmazlara ilişkin ihalelerin yapılamadığına karar verildiği anlaşılmaktadır. 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun "Kapsam" başlıklı 1. maddesinde, genel bütçeye dâhil dairelerle katma bütçeli idarelerin, özel idare ve belediyelerin alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işlerinin bu Kanun'da yazılı hükümlere göre yürütüleceği; "Pazarlık usulüyle yapılacak işler" başlıklı 51. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde, kullanışlarının özelliği, idarelere yararlı olması veya ivediliği nedeniyle kapalı veya açık teklif yöntemleriyle ihalesi uygun görülmeyen, Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz malların kiralanması, trampası ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ile Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerin kiralanması ve mülkiyetin gayri ayni hak tesisinin pazarlık usulüyle yapılabileceği kurala bağlanmış; (h) bendinde, "Hazinenin veya Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerdeki" ibaresine; 74. maddesinde ise, "Hazinenin özel mülkiyetindeki" ibaresine yer verilmiştir. Aktarılan mevzuat hükümlerinden, Kanun'un tüm hükümlerinin, Kanun kapsamındaki tüm idareleri kapsadığı, kanun koyucunun "Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz mallar" kavramını geniş anlamda kullandığı, nitekim Kanun'un 51. maddenin (h) bendinde açıkça "Hazinenin veya Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde" kavramının, 74. maddesinde, "Hazinenin özel mülkiyetindeki" kavramının kullanıldığı, bilinçli bir şekilde münhasıran Hazine'nin mülkiyetindeki yerlere ilişkin hükümlerde "Hazinenin mülkiyetindeki" kavramının, genel bir hüküm olan 51/g maddesinde ise, daha geniş anlama sahip olan "Devletin özel mülkiyetindeki" kavramının kullanıldığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, 2886 sayılı Kanun'un 51. maddesinin (g) bendinin yalnızca Hazine'nin mülkiyetindeki malları kapsadığı şeklinde yorumlanamayacağı, ayrıca (g) bendindeki "idarelere yararlı olması" ibaresinden de bu bendin Kanun kapsamındaki tüm idarelerin mallarını kapsadığı; kaldı ki amaçsal bir yorum yapıldığında da "Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz mallar" kavramının geniş yorumlanmasının kanun koyucunun amacına daha uygun düşeceği, aksi bir yorum için herhangi bir neden de bulunmadığı değerlendirildiğinden, bu Kanun kapsamında olduğu tartışmasız olan 'na ait olan ihale konusu taşınmazların Kanun'un 51. maddesinin (g) bendinde belirtilen "Devletin özel mülkiyetindeki taşınır ve taşınmaz mallar" niteliğinde olduğu ve davalı belediyenin, Kanun'un 51. maddesinin (g) bendinde belirtilen şartların varlığı hâlinde bu bent kapsamında ihaleye çıkmasında hukuka aykırılık bulunmamakla birlikte; ... Büyükşehir Belediyesi Encümeni'nin 13.07.2016 tarih ve ... ile ... sayılı kararlarıyla davaya konu ihalelerin yapılamadığına karar verildiği anlaşıldığından, mahkeme kararının bozularak, konusu kalmayan davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği oyuyla, karara katılmıyorum.