BAM Hukuk Mahkemeleri Diyarbakır Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/331 Esas 2022/1983 Karar Sayılı İlamı

TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
DİYARBAKIR
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO :
KARAR NO :

HAKİM :
KATİP :

DAVACI :
VEKİLİ :
DAVALI :
VEKİLLERİ :

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 02/03/2022
KARAR TARİHİ : 27/05/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH :

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili şirkete ait olup davalı sigorta şirketi tarafından kasko sigorta poliçesi düzenlenen ... plaka aracın ...2021 tarihinde ... sevk ve idaresinde iken ... İli ....köy Mahallesi girişinde tek taraflı maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, kazanın derhal jandarmaya bildirildiğini ve olay yeri ile ilgili tutanak tutulduğunu, ayrıca kazanın derhal davalı sigorta şirketine de bildirildiğini, kazadan sonra aracın yetkili bayi olan ....Otomotiv'e götürüldüğünü ve kasko ekspertiz raporu düzenlendiğini, hasar bedelinin tazmini için yapılan başvuru üzerine hasar dosyası açıldığını ve davalı sigorta şirketi tarafından "mağdur araç ruhsat sahibi ve bilgileri aynı değildir" gerekçesiyle başvurunun reddedildiğini, oysa kazanın sürücü ... sevk ve idaresinde iken gerçekleştiğinin ve sürücünün D1 sınıfı uygun ehliyete sahip olduğunun dosyadan anlaşılacağını, davalının ekspertiz raporunda tespit edilen hasar bedelini ödemesi gerektiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla şimdilik 87.833,23 TL'nin kaza tarihi olan ...2021 tarihinden itibaren işletilecek reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Yetkili mahkemelerin İstanbul Anadolu Mahkemeleri olduğunu, hasarın beyan edilen yer ve zamanda, beyan edilen şekilde gerçekleşmediğini, mevcut hasar dosyasının sürücü değişikliğinin tespit edilmesi sebebiyle reddedildiğini, ayrıca kazanın oluşum şeklinde yargılamaya muhtaç bir durumun söz konusu olduğunu, kazanın müvekkil şirkete bildirilmesi üzerine hasar dosyasının açıldığını ve hasarın oluş şekli ve miktarının tespiti için ekspertiz çalışmasına başlandığını, ön ekspertiz incelemesi sonucunda kaza ile ilgili şüphelerin doğması üzerine olayla ilgili detaylı araştırma ve incelemeler yapıldığını ve düzenlenen hasar araştırma raporuna gereğince sürücü değişikliği olduğunun tespit edildiğini, kaza tutanağının tamamen sürücü olduğunu iddia eden ... beyanları üzerine tutulduğunu, araştırma raporundan da açıkça görüleceği üzere ilgili kasko bedelinden yararlanmak amacıyla sürücü değişikliği yapıldığını, bu durumun tespiti neticesinde talebin reddedildiğini, kaldı ki, lastiğin patlama sebebinin belirlenmesi de kusur izafesi için zorunlu olup, kusur oranını belirleyecek asıl etmen olduğunu, bu sebeple lastiğin yol kusuru, bakımsızlık, eksiklik, üretim hatası vb. hangi sebepler ile meydana geldiğinin kesin olarak tespiti sonucunda kusur izafi mümkün olacağından ilgili tazminat taleplerinin yargılama, keşif ve bilirkişi incelemesi gerektirdiğini, Poliçe Özel Şartı ve 6102 Sayılı TTK’nın 1459. maddesi hükmü uyarınca, davacı tarafın hasarın bahsedilen şekilde gerçekleştiğini ve sürücünün ... olduğunu, aracında oluşan hasar tutarını ve hasarın oluş şeklini, lastiğin patlama sebebini ispatlamakla yükümlü olduğunu, kabul anlamına gelmemekle birlikte, hasar tespitinde KDV hariç hesaplama yapılmasını gerektiğini, davanın açılmasına müvekkili şirketin sebebiyet vermediğini ve müvekkil temerrüde düşürülmediğinden faize yönelik taleplerin, yargılama gideri ve vekalet ücretine yönelik taleplerin reddi gerektiğini beyan ederek davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Taraflarca dosyaya sunulan deliller incelenmiş, davalı sigorta şirketine müzekkere yazılarak kasko sigorta poliçesi ve hasar dosyası dosya arasına kazandırılmıştır.
Davacıya ait ... plaka sayılı araca ilişkin ......2021-....2022 tarihleri arasında geçerli olmak üzere davalı sigorta şirketi tarafından kasko sigorta poliçesinin düzenlendiği anlaşılmıştır.
Davaya konu kazaya ilişkin Jandarma Birimi tarafından düzenlenen ...2021 tarihli (saat 21:00) tutanakta; ...2021 günü gece saat:19.30 sıralarında .... dağıtım aracı şoförlüğünü yapan . ... yönetimindeki ... plakalı beyaz renkli .... Transit marka aracın ...köy Mahallesi girişinde aracın sağ ön tekerinin patlaması sonucu direksiyon hakimiyetini kaybederek yoldan çıkarak yol kenarında bulunan taşlara çarptığını beyan ederek müracaatta bulunduğu, bahse konu olay mahalline gidildiğinde ... isimli kişinin ... plakalı aracın başında olduğu, aracın ....köy mahallesi istikametine doğru aracın sağ ön kısmının hasar aldığının görüldüğü, şahsın havanın karanlık olması ve yetersiz aydınlatma bulunmaması ayrıca stabilize yol olmasından dolayı sağ ön tekerin patlayarak direksiyon hakimiyetini kaybettiği kazanın bu nedenle meydana geldiğini kazayı ve kaza anını başka gören kimsenin olmadığını beyan etmesi üzerine iş bu tutanağın tanzim edildiği belirtilmiştir.
Kazaya karışan araç sürücüsü ...'ın D1 sınıfı uygun ehliyete sahip olduğu anlaşılmıştır.
Dosya içerisinde yer alan .... Sigorta Ekspertiz Hizmetleri Ltd. Şti. Tarafından düzenlenmiş ....2021 ön rapor,....2021 rapor tarihli ekspertiz raporunda; davaya konu kaza nedeniyle davacıya ait araçta meydana gelen hasar bedelinin parça ve işçilik bedellerinde de iskonto yapılmak suretiyle KDV dahil 87.833,23 TL olarak tespit edildiği anlaşılmıştır.
Davalı vekili tarafından dosyaya sunulan hasar dosyası içerisinde yer alan ....-..... Araştırma ve Danışmanlık Hizmetleri tarafından düzenlenmiş olan ....2021 tarihli Hasar Araştırma raporunda; ... otomotiv ... yetkili servisine gidilerek ... plakalı sigortalı aracın sağ ön kısımlardan ağır hasar gördüğünün ve sigortalı araç içerisinde yapılan kontrollerde arka kabin içerisinde gıda kalıntılarının olduğunun tespit edildiği, ... ili şehir merkezinde sürücü ... ile görüşülerek detaylı bilgi alındığı, yapılan görüşmede, kaza anı fotoğraflarının talep edildiğini ancak kazadan sonra kullanmış olduğu cep telefonunu değiştirdiği ve fotoğraflarında eski cihazda kaldığını beyan etmesi üzerine temin edilemediği, sigortalı araç sürücüsünün kazadan sonra, malzemeleri götürmek istediği petrol üretim sahasındaki bekçiyi (.....) aradığını beyan etmesi üzerine yapılan kontrollerde, ...2021 tarihi saat 18:15’te arama yaptığının tespit edildiği, (sürücü beyanının arama kaydı ile karşılaştırılması üzerine kazanın 18:15’ten önce meydana geldiği anlaşılmıştır.) sigortalı araç sürücüsü ... isimli şahsın kaza sonrasında yanında bulunan elemanı ile araç başından hiç ayrılmadıklarını beyan etmesine rağmen elemanı ..... ile 19:49’da telefon görüşmesi yaptığının tespit edildiği, meydana gelen trafik kazasının ...2021 tarihi saat 18:15’ten önce gerçekleşmesine karşın sigorta şirketine 20:41’de haber verildiğinin tespit edildiği, sigortalı araç sürücüsü ile beraber .... ili Yenişehir ilçe jandarma komutanlığına gidilerek kaza tutanağını tanzim eden J. ASB. ... ile görüşülerek detaylı bilgi alındığı, yapılan görüşmede; kendilerine yapılan kaza bildirimi üzerine sürücüden kaza yerinde fotoğraf çekip karakola gelmeleri gerektiği bilgisinin verildiği, ancak şahsın .....2021 tarihi saat 01:00 civarında karakola giriş yaptığı (kazadan yaklaşık 6 saat sonra) o saatte karakolda görevli askeri personelin bulunmaması sebebi ile sürücüden ertesi sabah gelmesinin istendiğinin öğrenildiği, sigortali araç sürücüsünün kazadan yaklaşık 6 saat sonra karakola gitmiş olması sebebi ile alkol raporunun tanzim edilmesinin mümkün olmadığı, ... plakalı araç sürücüsü ... isimli şahsın sürücü olup olmadığı konusunda herhangi bir bilgilerinin olmadığı, şahsın beyanı üzerine tutanağın tanzim edildiği bilgisinin alındığını, meydana gelen kazanın beyan üzerine tanzim edilmiş olması sebebi ile alkol raporu tutulmadığının öğrenildiği, sürücünün kazadan sonra aradığını beyan ettiği petrol üretim sahasında bekçi olarak çalışan ve kaza yerine geldiği söylenen ..... isimli şahıs ile görüşülerek bilgi alındığı, yapılan görüşmede, mesai arkadaşı olan .... isimli (bekçi) arkadaşının kendisine kaza haberi vermesi üzerine olay yerine gittiğinde araç başında iki genç olduğunu bunlardan birinin .... diğer genç arkadaşınında civardaki köylülerden biri olduğu, ... isimli şahsın ise sonradan geldiği bilgisi üzerine sürücü değişikliği olduğunun tespit edildiği, belirtilmiştir.
Dava, trafik kazası nedeniyle kasko sigorta poliçesinden kaynaklanan kasko sigortalı araçta meydana gelen hasar bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Davaya konu kazanın mahkememiz yetki sınırlarına dahil olan .... İli mülki sınırları içinde gerçekleştiği anlaşılmakla, HMK'nın 15/1 maddesi gereğince davalı vekilinin yetki itirazının reddine karar verilmiştir.
Davacı şirkete ait ... plaka sayılı aracın davalı sigorta şirketi tarafından kasko sigorta poliçesinin düzenlendiği, poliçenin geçerlilik süresi içerisinde davaya konu kazanın meydana geldiği, kazanın davalıya ihbar edildiği ve davalı tarafından atanan eksper tarafından hasar bedelinin tespit edildiği, hasar bedelinin tazmini için davalı sigorta şirketine yapılan başvurunun sürücü değişikliği olduğundan hasarın teminat dışı olduğu gerekçesiyle reddedildiği dosya kapsamından sabittir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, kazanın meydana gelmesinde sigortalının ihbar yükümlülüğüne uyup uymadığı, sürücü değişikliğinin olup olmadığı, bu hususta ispat yükünün hangi tarafta olduğu, buna göre hasarın teminat kapsamında olup olmadığı, teminat kapsamında olduğunun kabulü halinde hasarın miktarı ve belirlenecek hasar miktarına KDV'nin dahil olup olmadığı ile faiz başlangıç tarihine ilişkindir.
6102 sayılı TTK.nun 1409/1 maddesi uyarınca sigortacı geçerli bir sigorta ilişkisi kurulduktan sonra oluşan rizikolardan sorumlu olduğu gibi aynı Yasanın 1409/2. maddesi hükmüne göre kural olarak rizikonun teminat dışında kaldığına ilişkin iddianın sigortacı tarafından kanıtlanması gerekmektedir.
Olayın sigortalının ihbar ettiği şekilde değil de, sigortacının iddia ettiği şekilde gerçekleşmesi halinde ise, bu oluş şeklinin Kasko Sigortası Genel Şartlarının A.5 maddesinde sayılan teminat dışında kalan hallerden olması gerekmektedir.
İlkeler yukarıda anlatılan şekilde olmakla birlikte, sigortalı, Kasko Sigortası Genel Şartlarının B.1.5. maddesi ve Türk Ticaret Kanunu’nun 1446. maddesi uyarınca rizikonun gerçekleştiğine dair doğru ihbar mükellefiyetini kasten yerine getirmez veya iyi niyet kurallarına açıkça aykırı şekilde sigorta teminatı dışında kalan bir hususu sanki bu oluşan riziko teminat içinde kalmış gibi ihbar edildiği somut delillerle kanıtlanırsa, ispat külfeti yer değiştirip sigortalıya geçer.
Elde ki davada, davalı sigorta şirketince özel kuruluş olan ... Araştırma ve Danışmanlık Hizmetlerince düzenlenen hasar araştırma raporuna dayalı olarak sürücü olarak belirtilen ...'ın kaza anında aracın sürücüsü olmadığı, sürücü değişikliği yapıldığı, bu nedenle hasarın teminat kapsamında olmadığını ileri sürülmüştür. Davalının iddiasını ispat için dosyaya sunduğu hasar dosyası içerisinde yer alan hasar araştırma raporu incelendiğinde, raporda yer alan sürücü beyanının, telefon arama kayıtlarının ve diğer tespitlerin tek başına sürücü değişikliği yapıldığının ispatı için yeterli olduğu kabul edilmemiş, davalı vekili tarafından cevap dilekçesinde savunmasının ispatı için tanık deliline de dayanılmış ise de, tensip zaptının 7/1-ç bendi gereğince gerekli ihtar yapıldığı halde tanık listesi sunulmamış, sürücü değişikliği olduğu savunması davalı tarafından ispatlanamamıştır. Öte yandan, kazanın meydana geliş şekli ve hasarın niteliği gözetildiğinde, meydana gelen hasarın teminat dışı olduğuna ilişkin kasko poliçesi özel şartları ile kara taşıtları kasko sigortası genel şartları A.5 maddesinde sayılan hallere rastlanmadığından davalı taraf kaskolu araçta meydana gelen hasar bedelini tazminle yükümlüdür.
Kaskolu araçta meydana gelen hasar bedelinin tespitine ilişkin olarak, kazadan sonra davalı sigorta şirketi tarafından görevlendirilen eksper tarafından hasar bedelinin parça ve işçilik bedellerinden iskonto yapılıp poliçe kapsamında hesaplama yapılarak tespit edilmiş olması karşısında, bu hususta yargılama aşamasında bilirkişi raporu alınmasına gerek görülmemiş ve hasar bedeli eksper raporunda belirlenen 87.833,23 TL (KDV dahil) olarak kabul edilmiştir.
Faiz başlangıcına ilişkin olarak; TTK.nın 1427/2. maddesine göre; sigorta tazminatı veya bedeli, rizikonun gerçekleşmesini müteakip ve rizikoyla ilgili belgelerin sigortacıya verilmesinden sonra, sigortacının edimine ilişkin araştırmalar bitince ve her halde 1446. maddeye göre yapılacak ihbardan 45 gün sonra muaccel hale geleceğinin, davalının .....2021 tarihi itibarıyle temerrüde düştüğü kabul edilmiş ve bu tarih itibarıyle faiz işletilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Ayrıntılı Olarak Yukarıda Açıklanan Sebeplerle;
1-Davanın kabulüne, 87.833,23 TL'nin 04.11.2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 5.999,88 TL karar ve ilam harcından davacı tarafından peşin yatırılan 1.500,62‬ TL harcın mahsubu ile bakiye 4.499,26‬ TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacı tarafından yapılan 136,62 TL peşin harç, 1.364,00 TL tamamlama harcı, 80,70 TL başvuru harcı, 50,25 TL posta ve müzekkere masrafı olmak üzere toplam 1.631,57‬ TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Arabuluculuk aşaması görüşme sonucunda anlaşamama ile sonuçlandığından 6325 Sayılı HUAK'nun 18/A-13 maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.560,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT üzerinden hesaplanan 12.218,32 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından dosyaya yatırılan ve sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
Dair, Davacı vekilinin yüzüne karşı kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip Hakim