18. Hukuk Dairesi 2015/15665 E. , 2015/15957 K.
"İçtihat Metni" T.C.
YARGITAY
18. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/15665
KARAR NO : 2015/15957
Y A R G I T A Y İ L A M I
MAHKEMESİ : Bursa 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 10/01/2014
NUMARASI : 2012/760-2014/19
DAVACI :
DAVALI :
Dava dilekçesinde, kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı olarak taşınmaz bedelinin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmışsa da hüküm kurmaya elverişli değildir.
Şöyle ki;
Dairemizin geri çevirme kararı üzerine davalı idarece dava konusu taşınmazın kamu yararı kararının el atma tarihi olarak kabul edilmesi gerektiği bildirilmiş, dava konusu taşınmaz ile ilgili olarak kamu yararı kararının 03.10.1973 tarihinde alındığı anlaşılmıştır. Buna göre söz konusu yolun dava konusu taşınmaz kesimindeki kısmının yapım tarihinin araştırılarak el atma tarihinin 09.10.1956 tarihi ile 04.11.1983 tarihi arası olduğunun anlaşılması halinde, 11.06.2013 tarihinde yürürlüğe giren 6487 sayılı Yasa ile değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun Geçici 6. maddesinin 1. ve 2. fıkrasında düzenlenen "Kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç yapılmamış olmasına rağmen 09/10/1956 tarihi ile 04/11/1983 tarihi arasında fiilen kamu hizmetine ayrılan veya kamu yararına ilişkin bir ihtiyaca tahsis edilerek üzerinde tesis yapılan taşınmazlara veya kaynaklara kısmen veya tamamen veyahut irtifak hakkı tesis etmek suretiyle malikin rızası olmaksızın fiili olarak el konulması halinde taşınmazın dava tarihindeki değeri taşınmazın el koyma tarihindeki nitelikleri esas alınmak ve bu Kanunun 11 inci ve 12 nci maddelerine göre hesaplanmak suretiyle tespit edilir." hükmü dikkate alınarak dava konusu taşınmazın el atma tarihinde 1/1000 ölçekli uygulama imar planı içinde bulunup bulunmadığının, bu tarih itibariyle kesinleşmiş imar planı içinde olmadığının anlaşılması halinde belediye veya mücavir alan sınırları içinde olmakla beraber belediye ve altyapı hizmetlerinden (yol, su, elektrik, çöp toplama, kanalizasyon, aydınlatma vd. gibi) yararlanıp yararlanmadığının, özellikle etrafının meskûn olup olmadığının, taşınmaz belediye nazım imar planı içinde ise, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 17.04.1998 gün ve 1996/3-1998/1 sayılı ./..
2015/15665-15957 -2-
kararı uyarınca bu plan kapsamına alındığı tarih ve plandaki konumunun, hangi amaçla plan kapsamına alındığının, yerleşim merkezlerine uzaklığının, altyapı hizmetlerinden yararlanma ve ulaşım olanaklarının, kullanma biçimi itibariyle iskan amacına yönelik yapılaşma olasılıklarının belediye başkanlığından araştırılarak, bu konuda taraflara delillerini ibraz etmek üzere süre verildikten ve hava fotoğrafları da getirtilmek suretiyle dava konusu taşınmaza el koyma tarihi itibariyle niteliği tespit edildikten sonra sonucuna göre hüküm kurulması gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması,
2-Kabule göre de; Kamulaştırma Yasası"nın 10. maddesi ile bedelin tespiti esaslarını düzenleyen 11. maddenin (g) bendi hükmüne göre; kamulaştırılacak taşınmazın arsa olarak kabulü halinde kamulaştırma (değerlendirme) gününden önceki özel amacı olmayan emsallerin satış değeri esas alınarak değerinin tespit edilmesi gerekir.
Bu esaslara göre gerçekçi ve doğru sonuçlara ulaşılabilmesi için ana amaç; emsal alınan taşınmazın satış tarihinin değerlendirme tarihinden önce ve değerlendirme tarihine yakın bulunması, dava konusu taşınmaza örnek teşkil edebilecek nitelikte, dava konusu taşınmaz ile aynı veya yakın semtlerde bulunması, topografik yapısı, manzarası, konumu, üzerinde yapılabilecek inşaat ve katlar için izin ve ruhsat sınırları, yüzölçümleri, imar uygulamasına konu edilmiş olup olmadıkları, sokak, cadde veya şehir alanlarına cepheleri ve mesafeleri gibi yönlerden benzer ya da yakın özelliklere sahip bulunması ve özel satış olmaması gereklidir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda dava konusu taşınmazın somut emsal alınarak incelenen Balat Mahallesi 4229 ada 11 parsel sayılı taşınmazdan %70 daha değerli olduğu kabul edilerek değerlendirme yapılmış olmasına rağmen, aynı taşınmazın paydaşı tarafından açılan ve Dairemizce temyiz incelemesi yapılan Bursa 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/271 E-2014/188 K (Dairenin 2015/16520E-2015/15055K) sayılı dosyasında dava konusu taşınmaz için aynı emsal alınmak suretiyle yapılan değerlendirmede dava konusu taşınmazın emsal taşınmazdan 3,34 kat daha değerli olduğunun belirtilmesi karşısında emsalin uygun emsal olmadığı intibaı uyanmaktadır.
Bu nedenle mahkemece, taraflara yeni emsal bildirmeleri için imkan tanınması, gerektiğinde resen emsal getirtilmesi, dava konusu taşınmaza örnek teşkil edebilecek uygun emsal satışlar esas alınmak suretiyle değer biçilmesi için bilirkişi kurulundan rapor alınıp sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi
Doğru görülmemiştir.
Mahkemece 1. ve 2. fıkrada açıklanan bozma nedenlerini karşılar ek rapor alınarak davalı vekilinin usulü kazanılmış hakkıda gözetilerek karar verilmelidir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, 05.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.
BAŞKAN ÜYE ÜYE ÜYE ÜYE
Karşılaştırıldı NE.