Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2020/5376 Esas 2021/742 Karar Sayılı İlamı

Mahkemesi :İş Mahkemesi

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 01/01/1997-14/02/2012 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, (kapatılan) 21. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı yasanın 79. maddesi bu tip hizmet tesbiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden, Kurum görevlileri tarafından 14/02/2012 tarihinde yapılan fiili denetimde davacının davalı işveren nezdinde sigortasız olarak çalıştığından bahisle, geriye doğru bir yıllık süre olan 14.02.2011-14.02.2012 tarihleri arasında çalıştığının belirlendiği, davalı ... adına vergi kaydının 17.02.2009 tarihinde başladığı, davalı ...’ın müfettiş nezdinde verdiği beyanında davacının 2010 yılı Kasım ayından itibaren çalıştığını belirttiği, bir kısım kamu tanıklarının davalı ...’ın işlettiği çay ocağında davacının çay hazırlayarak servis yapmak suretiyle çalıştığını beyan ettikleri anlaşılmaktadır. Mahkemece, davacının, davalı ... nezdinde 17.02.2009-14.02.2011 tarihleri arasındaki dönem yönünden gerçek çalışma olgusunun, somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde 506 sayılı Yasanın 2,6,9 ve 79/10 maddeleri gereğince ispatlandığı gözetilerek açılan davanın anılan dönem yönünden kabulüne karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 26.01.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.