BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı ile davalılardan ... Kurumu Genel Müdürlüğü vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle müvekkilinin maden işletme ruhsatının ... Genel Müdürlüğüne ait olan ve rödovans sözleşmesi ile işlettirilmek üzere davalı şirkete verilen işyerinde çalışmakta iken iş aktinin 18/04/2016 tarihinden itibaren fiilen ocağa sokulmayarak haksız ve ihbar önellerine uyulmaksızın eylemli olarak feshedildiğini, davalılar arasındaki asıl-alt işveren ilişkisinin muavazaalı olduğunu ileri sürerek müvekkilinin başlangıçtan beri davalı ... Genel Müdürlüğü işçisi olduğuna, feshin geçersizliğine, geçersiz fesih sebebi ile müvekkilinin işe iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar Cevabının Özeti:
Davalı ... vekili cevap dilekçesi ve beyanlarında özetle; davanın bir aylık süre içinde açılmadığını, davanın mükerrer açıldığını, husumetin yanlış tarafa yöneltildiğini, müvekkili ile diğer davalı şirket arasındaki ilişkinin asıl işveren- alt işveren ilişkisi olmadığı gibi muvazaalı da olmadığını, işyerinin anahtar teslimi sayılacak nitelikte davalı şirkete teslim edildiğini, Maden Kanunun ek 7. maddesinde 2010 yılında yapılan değişiklik ile İş Kanunu...sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari mali hukuki sorumlulukların rödavansçıya ait olduğunun düzenlendiğini savunmuş, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı diğer şirket davaya cevap vermemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:

Mahkemece, davalı ... ile davalı şirket arasında rödovans sözleşmesi bulunduğu, maden sahasının tamamen şirkete devredildiği, davalı ..." nun işçilik alacaklarından sorumluluğunun 3213 sayılı Maden Kanunu" na 5995 sayılı Yasanın 17. maddesi ile eklenen Ek 7. madde uyarınca Yasanın yürürlüğe girdiği 24.06.2010 tarihine kadar olduğu sonucuna varılmış, davalı ... yönünden davanın husumet nedeniyle reddine; diğer davalının ise TMSF " ye devredildiğinden işe iade kararı verildiğinde infaz kabiliyeti bulunmadığından bahisle davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf:
İlk Derece Mahkemesinin kararına ... davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Davalı ... Genel Müdürlüğü ile davalı şirket arasında imzalanan davaya konu hizmet alım sözleşmesinin, bir alt işverenlik sözleşmesi olduğu...bu sözleşme gereğince davalı ... Genel Müdürlüğü" nün asıl işveren, şirketin ise alt işveren olduğu, taraflar arasındaki ilişkinin muvazaalı olmadığı,davalılar davacı işçinin hak ve alacaklarından birlikte sorumlu oldukları; davacının tahkimat işçisi olarak 18.08.2006 tarihinden itibaren davalı işverenlikte çalışmakta iken fiilen maden ocağına sokulmayarak, işverence yazılı fesih bildirimi yapılmadan geçerli/ haklı nedene dayanmaksızın 18.04.2016 tarihinde sözleşmesinin feshedildiği, davalı ... şirketinin ortaklık hakları, yönetim ve denetimi 674 sayılı KHK 19. maddesi gereği TMSF" ye devredilmiş olup, davalı şirketin hak ve borçlarının ortadan kalktığı... iade kararı verildiğinde şirket bulunmadığından bahsedilemeyeceği... başlatılmaz ise sonuçlarından davalı şirket ve ...’nın asıl işveren olarak birlikte sorumlu olduğu,yerel mahkemenin her iki davalı yönünden verdiği red kararı ve gerekçesi hatalı olduğundan davacının başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, alt işverenlikte işe iadeye, sonuçlarından davalıların birlikte sorumlu tutulmasına, davacının kıdemi ve fesih şekline göre işe başlatmama tazminat miktarının takdiren işçinin 5 aylık ücreti olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
Temyiz:
Bölge Adliye Mahkemesi kararını taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Somut olayda, davalı kurum ... ile diğer davalı ... Madencilik Tur.Oto...San ve Tic.Ltd. Şti arasında Karadon 10 Nolu Maden Sahasının Rödovans Karşılığı .... Madencilik Şirketine İşletmeye Verilmesine İlişkin Sözleşme imzalandığı,davacının davalı ... Madencilik Şirketinde işçi olarak belirsiz süreli hizmet aktiyle çalıştığı ve iş aktinin şirket tarafından feshedildiği, ancak davalı şirketçe açık ve kesin bir fesih gerekçesi belirtilmediği anlaşılmıştır. ... Genel Müdürlüğü ile rödovans karşılığı maden sahası işleten şirketler arasında yapılan kira kontratlarında kiralanan şeylerin bina, arsa, prefabrik bina, yurt binası olduğu ve kullanım amaçlarının makine parkı, misafirhane, kuyu yeri gibi genel olarak idari hizmetlere yönelik olduğu görülmüştür. ... ile rödovanslı saha üretim alanlarına ait olan kesit görünümlü haritaların incelenmesi sonucunda ... ile rödovansçıların aynı sahalarda çalıştıkları maden sahalarının mevcut olduğu ancak çalışılan kotların birbirinden tamamen bağımsız olduğu, gerek aynı sahalarda gerekse de ayrı sahalarda çalışılan maden sahalarının ocak girişlerinin birbirinden tamamen bağımsız olduğu hususları tespit edilmiştir.
Dinlenen tanık beyanlarından, dosyaya sunulan belgelerden şirket işçileri üzerindeki yönetim hakkının ... tarafından kullanılmadığı, ... tarafından kiraya verilenlerin yapılan işte kullanılan araç gereçler olmadığı, idari hizmetlere yönelik binaların veya arsaların kiralandığı ve ... tarafından yapılan denetimlerin sürekli olmadığı ve bu itibarla yapılan üretime yönelik bir denetim olmasının mümkün olmadığı, tanınan yetkilerin denetim ve koordinasyon sınırlarını aşmadığı anlaşılmaktadır. Sözleşmenin içeriğine ve uygulamasına bakılarak yapılan açıklamalar karşısında davalılar arasında rödovans sözleşmesi olduğunun kabulü ile sonuca gidilmesi gerekmektedir.
Sonuç:
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, Bölge Adliye Mahkemesi hükmünün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-... Bölge Adliye Mahkemesi 7.Hukuk Dairesi’nin 2017/4287 Esas ve 2017/3343 Karar sayılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın davalılardan ... açısından husumetten reddine,
3-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının davalı ... Madencilik Tur.Oto...San ve Tic.Ltd. Şti "deki... İADESİNE,
4-Davacının yasal sürede işe başvurusuna rağmen iş verenin süresi içerisinde işe başlatmaması halinde davalı ... Madencilik Tur.Oto...San ve Tic.Ltd. Şti tarafından ödenmesi gereken tazminatın takdiren 5 aylık brüt ücret olarak belirlenmesine,
5-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içerisinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aylık boşta geçen ücret ve diğer haklarının davalı ... Madencilik Tur.Oto...San ve Tic.Ltd. Şti’den tahsili ile ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine... başlatılma halinde ödenen ihbar ve kıdem tazminatının bu alacaktan mahsubuna.
6- Davacı taraf kendisini vekille temsil ettirmiş olduğundan karar tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi davanın niteliğine göre 2.180,00 TL vekalet ücretinin davalı şirketten alınarak davacıya verilmesine,
7- Hüküm tarihine göre alınması gerekli 71,80 TL karar ve ilam harcının DEKA Madencilik’ten alınarak hazineye irad kaydına,
8- Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin bulunmadığının tespitine,
9-Davalı ... madencilik tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
10-Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karardan bir örneğin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11-Taraflarca yatırılan gider avanslarından varsa kullanılmayan bakiyelerinin ilgili tarafa iadesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 30.05.2018 tarihinde oybirliği ile kesin olarak karar verildi.