Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2022/3292 Esas 2022/4339 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 16/01/1992 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; 26/11/1998 tarihli ek karar ile davanın kabulüne ve 01/12/2020 tarihli ek karar ile temyiz dilekçesinin reddine dair verilen hükmün Yargıtayca incelenmesi ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi talebine ilişkindir.
Antalya 2. Sulh Hukuk Mahkemesine 16.01.1992 tarihinde 1992/129 Esas sayılı dosya ile açılan ortaklığın giderilmesi davasında 26.11.1998 tarihli ve 1998/2271 Karar sayılı ilam ile 3851 ada 1 parsel ve 109 adet taşınmaz üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
... vekili 12.11.2020 tarihli temyiz dilekçesi ile, dava konusu 3851 ada 1 parsel sayılı taşınmaz Antalya 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 1992/399 Esas, 1997/1135 Karar sayılı ilamı ile paydaş olduğunu, ancak davada taraf olarak yer almadığını, yargılamadan haberdar olmadığını, taraf teşkili sağlanmadan yargılama yapıldığı gerekçesiyle paydaş olduğu taşınmaz açısından hükmün bozulmasını talep etmiştir.
Mahkemece, 01.12.2020 tarihli ek karar ile, kararı temyiz eden ...’ın taraf sıfatı bulunmadığından hükmü temyiz etmeye hakkı olmadığı gerekçesiyle temyiz dilekçesinin reddine karar verilmiştir.
Ek kararı, ... vekili temyiz etmiştir.
Ortaklığın giderilmesi davasında taraf olarak yer almayan ...’ın temyiz dilekçesinde bahsetmiş olduğu Antalya 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 1992/399 Esas, 1997/1135 sayılı Kararına konu olan tapu iptal ve tescil davasının 09.03.1992 tarihinde davacılar ... ve ... tarafından davalılar ... vd. karşı açıldığı, mahkemece 16/06/1997 tarihinde verilen kararla, 3851 ada 1 parsel sayılı taşınmazdaki davalıların miras bırakanı ...’e ait 500/59500 oranındaki payın iptali ile bu hissenin yarı yarıya eşit paylar halinde davacılar ... ve ... adlarına tapuya tesciline karar verildiği, kararın taraflarca temyiz edilmemesi üzerine 03.10.1997 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
3851 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapu kütük sayfası incelendiğinde, ...’in 500/59500 paya 08.11.1989 tarihli 9896 yevmiye numaralı hükmen tescil işlemi ile paydaş olduğu ve Antalya 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 1992/399 Esas, 1997/1135 Karar sayılı tapu iptal ve tescil davasının kesinleşen hükmüne rağmen bu paydaşlığının devam ettiği, terkin edilmediği ve söz konusu ortaklığın giderilmesi davasında taraf olarak yer aldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, ortaklığın giderilmesi davası devam ederken 03.10.1997 tarihinde kesinleşen Antalya 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 1992/399 E, 1997/1135 K sayılı ilamı ile dava konusu 3851 ada 1 parselde paydaş olması gereken ... ve ... için mahkeme hükmü infaz edilmediğinden ortaklığın giderilmesi davasında taraf olarak yer almadıkları ancak kesinleşen mahkeme kararıyla tescilden önce taşınmazda malik oldukları anlaşıldığından, Antalya 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 01.12.2020 tarihli ek kararı kaldırılarak dava konusu 3851 ada 1 parsel sayılı taşınmaz için temyiz incelemesine geçilmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar. HMK'nın 27. maddesi uyarınca davada bütün paydaşların yer alması zorunludur. Paydaşlardan veya ortaklardan birinin ölümü halinde alınacak mirasçılık belgesine göre mirasçılarının davaya katılmaları sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerekir.
Yukarıda anlatıldığı üzere, dava konusu 3851 ada 1 parsel sayılı taşınmazda Antalya 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 1992/399 Esas, 1997/1135 Karar sayılı ilamı gereği ... ve ...’ın ortaklığın giderilmesi davasında taraf olarak yer alması gerekirken davaya dahil edilmeden yokluklarında yargılama yapılarak karar verilmiş olup, taraf teşkili sağlanmaksızın ve 6100 sayılı HMK'nın 27. maddesi uyarınca hukuki dinlenme hakkı ihlal edilmek suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
Kaldı ki, dava konusu 3851 ada 1 parsel sayılı taşınmazın imar gördüğü ve başka parsellere ayrıldığı anlaşıldığından mahkemece 3851 ada 1 parselin gittiği bütün tapu kayıtları incelenerek davada taraf olanların malik bulundukları taşınmazlar yönünden ortaklığın giderilmesi talebiyle ilgili bir karar verilmesi gerekirken, geçerliliğini yitirmiş pasif tapu kaydı üzerinden hüküm kurulması da doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle Antalya 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin 01.12.2020 tarihli ek kararının KALDIRILMASINA, ... vekilinin dava konusu 3851 ada 1 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün bu parsel yönünden BOZULMASINA, peşin alınan harcın ilgiliye iadesine, 20.06.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.