15. Hukuk Dairesi 2010/24 E. , 2011/79 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün Temyizen tetkiki davalılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, yapılan iş bedelinin tahsili istemiyle açılmış; mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş ve verilen karar davalılar vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Davacı vekili, davalıların miras bırakanı...ile davacı arasında yapılan ve ... 19. Noterliği"nce doğrudan düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine dair ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2000/1896 Esas ve 2001/1999 Karar sayılı hükmünün kesinleştiğini; ancak, davacı tarafından yapılan iş bedelinin ödenmediğini ileri sürerek 29.000,00 TL yapılan iş bedeli ile 1.000,00 TL plan, proje ve ruhsat masrafının toplamı olan 30.000,00 TL"nin sözleşme tarihi olan 07.09.1998 tarihinden itibaren ticari faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Gerçekten de ...-... ilçesi ... köyünde bulunan ... pafta 148 ada ve 2 parsel numaralı olarak davacıların miras bırakanı...adına tapuya tescilli taşınmaza sözleşmedeki koşullarla davacı tarafından inşaat yapılması için arsa sahibi ile yüklenici davacı arasında yapılan ve ... 19. Noterliği"nce doğrudan düzenlenen 07.09.1998 tarihli ve 65358 yevmiye numaralı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin “geriye etkili sonuç doğurur” şekilde feshine ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nce karar verilmiş ve verilen 2000/1896 Esas ve 2001/1999 sayılı Karar, 22.11.2001 tarihinde kesinleşmiştir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi halinde; BK"nın 61
ve izleyen maddeleri gereğince ve “haksız iktisap kuralları” uyarınca, taraflar birbirlerine verdiklerinin iadesini ve bu kapsamda karşılıklı olarak mal varlıklarına kattıklarının geri verilmesini isteyebilirler. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin “geriye etkili sonuç doğurur” şekilde feshine dair verilen mahkeme kararının kesinleştiği tarih itibariyle taraflar yararına haksız iktisap gerçekleşmiş olur. Bu hukuksal nedenle somut olayda davacı yüklenici tarafından yasal şekilde yapılan inşaatın ya da inşaat kısmının bedelinin uzman bilirkişi kurulu aracılığıyla yerinde keşif yapılmak suretiyle serbest piyasa rayiçlerine göre yanlar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ilişkin mahkeme kararının kesinleştiği tarih olan 22.11.2001 tarihi itibariyle belirlenmesi gerekir. Oysa, mahkemece, yaptırılan bilirkişi incelemeleri sonucu sunulan raporlarda ise, dava tarihi olan 2004 yılı ... Bakanlığı birim fiyatlarına göre davacı yüklenicinin isteyebileceği iş bedeli tutarı hesaplanmıştır. Yüklenici davacının yaptığı inşaat sebebiyle az yukarıda açıklanan şekilde hesaplanacak iş bedelini hakedebilmesi için gerekli giderleri de yapması gerektiğinden, bilirkişi kurallarınca plan, proje ve ruhsat masrafları bedeli olarak 1.000,00 TL alacağın hesaplanmış ve mahkemece bu miktarın kabul edilmiş olması da hukuksal dayanaktan yoksun bulunmaktadır.
BK"nın 126/IV. maddesi gereğince, yüklenicinin bile bile veya ağır kusuru ile sözleşmeyi hiç veya gereği gibi yerine getirmemesi, özellikle ayıplı malzeme kullanması veya ayıplı iş meydana getirmiş olması sebebiyle açılacak davalar hariç, eser sözleşmesinden doğan bütün davalar 5 yıllık zamanaşımına tabidir.
Somut olayda; dava, davacı vekilince 01.04.2009 tarihinde ıslah edilmiş ve 4.111,00 TL tutarında dava konusu artırılmıştır. Davalı vekili, ıslah ile artırılan tazminat miktarı için zamanaşımı süresinin dolduğunu bildirmiş ve davacı tarafça da “savunmanın genişletilmesi” itirazında bulunulmamıştır. BK"nın 128. maddesi gereğince, yapılan iş bedelinden kaynaklanan zamanaşımı süresi arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ilişkin mahkeme kararının kesinleştiği tarih olan 22.11.2001 tarihinden itibaren başlar. Islah tarihi olan 01.04.2009 tarihi itibariyle ıslah ile artırılan ve tahsili istenilen tazminat miktarı yönünden davada zamanaşımı gerkçekleşmiştir. Bu hususun mahkemece gözetilmemiş olması da doğru olmamıştır.
Diğer yandan, BK"nın 101/I. maddesi gereğince, davası kabul edilen alacağa temerrüt faizi uygulanabilmesi için alacağın istenebilir olması yeterli olmayıp, borçlunun alacaklı tarafından borçlu temerrüdüne düşürülmesi zorunludur. Somut olayda, davalı 24.09.2004 dava tarihi itibariyle borçlu temerrüdüne düşürüldüğü halde; mahkemece, davası kabul edilen alacağa 22.11.2001 tarihinden itibaren temerrüt faizi uygulanması anılan yasa hükmüne aykırıdır.
Mahkemece yapılacak iş; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ilişkin mahkeme kararının kesinleştiği tarih olan 22.11.2001 tarihi itibariyle yüklenici davacının yapmış olduğu yasal yapı kısmının serbest piyasa fiyatlarına göre bedelinin belirlenmesine ilişkin rapor sunan bilirkişi kurullarından ek rapor alınması ya da üç kişilik uzman bilirkişi kurulu oluşturularak, yerinde keşif yapılmak suretiyle yukarıda açıklanan şekilde davacının hakettiği iş bedeli tutarının hesaplattırılması ve davalıların kazanılmış hakları da gözetilerek
hakedilen bedelin dava tarihinden itibaren geçerli olmak ve değişen oranlarda gözetilmek suretiyle temerrüt faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar vermekten ibaret olmalıdır.
Açıklanan sebeplerle karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte belirtilen nedenlerle davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan sebeplerle diğer temyiz itirazlarının kabulüne ve kararın davalılar yararına BOZULMASINA, fazla alınan temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine, 18.01.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.