MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi(Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)

Taraflar arasındaki kooperatif yönetim kurulu kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkili ile beraber 36 üyesi bulunan davalı kooperatifin, güzergâhta çalışacak üyelere ilişkin hazırladığı 30 kişilik listede, üyeliği sonraki tarihli olan bir kısım üyelere yer verdiğini, müvekkilinin üyeliğinin bu kişilerden daha önce olduğunu, müvekkilinin listeye giremediğini, çalışacak araç listesinin hangi kıstaslara göre hazırlandığının belli olmadığını ileri sürerek, bu hususta alınan 24.12.2009 tarihli yönetim kurulu kararının iptali ile müvekkilinin çalışma listesine alınmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı kooperatif temsilcileri, güzergahta çalışacak araç sayısının İl Trafik Komisyonu"nca belirlendiğini, davacının “S” plakalı servis işlettiğini ve çalışmak için kooperatife başvuruda bulunmadığını, yeni üyeler eski üyelerden durak satın alarak üye olduklarından anasözleşme gereğince üyeliği devraldıklarını, devir eden üyelerin haklarını haiz olduklarını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, her ne kadar davacının üyelik tarihi çalışma listesine alınan bir kısım üyelerin üyelik tarihinde önce ise de, dava konusu yönetim kurulu kararında yönetim kurulu üyesi olarak davacının da imzasının bulunduğu, kooperatifte çalışan aracı bulunmayan üyelerin liste dışı tutulduğu, davacının yönetim kurulu karar tarihinde kooperatif dışında servis aracı çalıştırdığı, karar tarihinden yaklaşık üç yıl sonra açılan bu davanın iyiniyet kuralları ile bağdaşmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı vekili temyiz etmiştir.
Davacı tarafça, davalı kooperatifin ... hattında çalışacak 30 üyenin, üyeliğe giriş tarihlerine göre belirlenmesi gerekirken bu husus gözardı edilerek, sonradan üye olan kişilerin listeye alındığı, anasözleşmeye uygun yeni bir araç aldıktan sonra 02.12.2012 tarihli ihtarname ile çalışma listesine dahil olmak üzere davalı kooperatife ve aynı hususta il trafik komisyonuna başvuruda bulunulduğu ileri sürülerek, yönetim kurulunun çalışma listesine ilişkin 24.12.2009 tarihli kararının iptali istenmiştir.
04.06.1958 Gün ve 15/6 sayılı İBK"da da belirlendiği gibi, ..."nın 74,75 ve 76. maddeleri gereğince hakim, tarafların ileri sürdükleri maddi vakıalar ve bunlara bağlı netice-i taleplerle bağlı ve fakat hukuki tavsiflerle bağlı olmayıp, kanunları re"sen uygulamakla ve neticeye vardırmakla yükümlüdür. ..."nın 24/1, 25, 26. madde hükümlerinde de aynı yönde düzenleme getirilmiştir.
Davacı tarafça, 24.12.2009 tarihli yönetim kurulu kararından sonra 02.03.2011 tarihinde yeni bir araç alındığı, çalışmak üzere davalı kooperatife ihtarname gönderildiği, koopratifçe bu isteme herhangi bir cevap verilmediği ileri sürüldüğüne göre, talebin 24.12.2009 tarihli yönetim kurulu kararından sonra meydana gelen gelişmeler sonucu, kooperatifçe yaratılan muarazanın giderilmesi istemine ilişkin olduğunun kabulü gerekir.
Dosya kapsamından, davalı kooperatifin yolcu taşımacılığı yaptığı, toplam 36 üyesinin bulunduğu, İl Trafik Komisyonu"nun 2006/49 sayılı kararı ile kooperatifin ancak 30 araçla sınırlı olarak yolcu taşımacılığı yapmasına izin verilmesi sonrasında, yukarıda açıklanan şekilde davaya konu muarazanın çıktığı anlaşılmıştır.
Mahkemece, bu muarazanın, sadece davacı yönünden çözümlenmesi yeni bir muaraza nedeni yaratacaktır. Zira, davanın kabulü halinde, taşıma yapabilecek 30 kişiden birinin (yeni üyeliğe ilk kez giriş tarihi en son olan bir kişinin) listeden çıkması, yerine davacının girmesi gerekeceğinden, bu davanın sonucu, listede yer alan 30 üyenin hukukunu etkilecektir. 30 kişi dışında kalan 6 kişinin de taşıma yapabilecek üyelerden oldukları iddiası ile dava açma hakları bulunduğundan, bu kişilerin de hukuku bu dava ile etkilenecektir. Zira, dava dışı 35 üyenin taraf olmadığı bir davada verilen kararın onlara karşı infaz edilmesi olanağı bulunmamaktadır. Davada taraf olmayanın durumu tartışılarak onun leh veya aleyhinde bir karar verilemez. Bu davanın kabulü halinde, davacı dışında kalan 35 üye davanın tarafı olmadığından, onlar yönünden kesin hüküm oluşmayacaktır. Bu durumda davada taraf olmayıp, hakları etkilenecek diğer üyeler hakkında dava açmak üzere, davacı vekiline süre verilmesi, dava açıldığında işbu dava ile birleştirilmesinin sağlanması, davalı kooperatifin aynı zamanda üyesi olan yöneticilerinin üyeliğe dayalı hakları ile kooperatifi temsilen yapacakları savunma arasında menfaat çatışması doğacağından, davalı kooperatife kayyım atanması, daha sonra, uyuşmazlığın esası incelenerek, gerekirse, bilirkişi incelemesi de yaptırılarak, davacının üyelik koşullarını taşıyıp taşımadığı, taşıyorsa listede yer alan 30 kişinin herhangi birinden daha önceki tarihte üyeliğe devir suretiyle ya da ilk kez üyeliğe alınıp alınmadığı üzerinde durulup, üyeliğe ilk kez önce girenlere ya da önce girenlerden devir alanlara öncelik tanınması suretiyle, murazanın giderilmesine karar verilmesi gerekirken, davacının çalışma listesine hiç bir zaman girememesi sonucunu doğuracak ve ortaya çıkan muarazayı çözmeyecek şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır. (Dairemizin 29.05.2013 tarih ve 2678 E., 3602 K. sayılı ilamı da bu yöndedir.)
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.03.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi