Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2015/51 Esas 2016/8826 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ile fazla mesai ücreti, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti ve yemek ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalıya ait işyerinde satış temsilcisi olarak çalışırken iş sözleşmesinin işverence haksız şekilde fesh edildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma, hafta tatili, ödenmeyen yemek ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının tahsilini, istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının devamsızlık yapması üzerine iş sözleşmesinin sona erdiğini, tazminata hak kazanmadığı gibi diğer taleplerinin de haksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının iş sözleşmesinin tazminata hak kazanılmayacak şekilde sona erdiğine dair ispat yükünün işverene ait olduğu, işverence sözleşme fesh edildikten sonra yasal yükümlülüklerden kurtulmak amaçlı olarak tutulan devamsızlık tutanaklarının tek taraflı olarak her zaman düzenlenebilecek durumda olduğu ve işverenin iş sözleşmesini haklı nedenlerle feshettiğini ispatlayamadığı buna göre davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı gibi fazla çalışma ve genel tatil ücreti alacakları da olduğu diğer taleplerin ispatlanamayıp reddi gerektiği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı taraf temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Satış temsilcilerinin fazla çalışma yapıp yapmadıkları hususu, günlük faaliyet planları ile iş çizelgeleri de dikkate alınarak belirlenmelidir. Satış temsilcileri genelde belli hedeflerin gerçekleşmesine bağlı olarak prim karşılığı çalışmaktadırlar. Prim, çalışanı özendirici ve ödüllendirici bir ücret ödemesi olup işverence işçiye garanti edilmiş bir temel ücretin üzerine belirli bir usule bağlı olarak ödenen ek bir ücrettir. İşverenin istek ve değerlendirmesine bağlı olabileceği gibi, sözleşme gereği olarak da verilebilir. Fazla mesai ise kural olarak 4857 sayılı İş Kanunu’na göre, kanunda yazılı şartlar çerçevesinde, haftalık 45 saati aşan çalışmalardır. İşçi fazla mesai yapsın yapmasın prim ödemesi var ise bu ek ücrete hak kazanır. Ancak ister gezerek, isterse işyerinde çalışsın satış temsilcisi mesaisi artıkça prim alacağı artacağından, bir anlamda yüzde usulü ile çalışması söz konusu olduğundan fazla çalışma ücretinin yüzde usulünde olduğu gibi sadece zamlı kısmının (% 50) hesaplanması gerekir.
Somut uyuşmazlıkta, davacının davalı işyerinde fazla çalışma yapıp yapmadığı hususunda taraflar arasında uyuşmazlık vardır.
Davacı günde 14-16 saat çalışma yaptığını ileri sürerken, davalı davacının fazla çalışmasının olmadığını savunmuştur.
Dinlenen tanıklar çalışma saatlerine ilişkin beyanda bulunmadan davacının "12/24 çalışma sistemine " tabi olduğunu açıklamışlardır.
Mahkemece açıkça belirtilmemiş olmakla birlikte itibar edildiği anlaşılan bilirkişi ek raporunda, emsal olduğu belirtilen bir dava dosyasına atıfla önce haftalık 11 saatlik bir fazla çalışma hesabı yapılmış rapora itiraz edilmesi üzerine ise hesap yöntemi anlaşılamayan şekilde fazla çalışma alacağı belirlenmiştir.
Açıklandığı üzere fazla çalışma alacağı ile igili tanık beyanları eksik olduğu gibi bilirkişi raporu da yetersizdir. Bu durumda Mahkemece tanıklar yeniden dinlenip davacının çalışma saatleri açıklattırılıp yasal ara dinlenme süresi tenzil edildikten sonra mevcut tanık anlatımlarına göre varsa fazla çalışma alacağı belirlenmeli, davacının satış temsilcisi olup satışlardan prim alması nedeni ile hesaplamada zamlı kısım (% 50) dikkate alınmalıdır. Eksik inceleme ve hatalı raporla sonuca gidilmesi bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 11/04/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.