8. Hukuk Dairesi 2010/1323 E. , 2010/4152 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil
... ile Hazine ve ... aralarındaki tapu iptali ve tescil davasının kabulüne dair ...Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 25.11.2009 gün ve 402/629 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine vekili ile davalı ... vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ... vekili tarafından davalılar Hazine ve ... aleyhine açılan tescil ve birleşen dosyada davacı ... vekili tarafından davalı Hazine aleyhine açılan tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece, asıl ve birleşen davanın kabulüne, ... Hisarlıkaya köyü 1982 parselin tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalılar Hazine vekili ile ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, imar-ihya ve eklemeli olağanüstü kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak 1968 yılında yapılan tapulama çalışmaları sırasında "taşlık" olarak tesbit harici bırakılan dava konusu taşınmazın vekil edeni adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir. Yargılama sırasında dava konusu taşınmazın idari yoldan 1982 parsel olarak Hazine adına tapuya tescil edilmesi ve satışa çıkartılması üzerine davacı tarafça birleşen dosyada davalı Hazine aleyhine iptal ve tescil davası açılarak evvelce açılan tecil davası ile birleştirilmiştir.
Hüküm davalı ... tarafından da temyiz edilmiş ise de, davacı tarafından açılan tescil davasında davalı durumunda olan ... Belediye Başkanlığının dava konusu taşınmazın yargılama sırasında Hazine adına tapuya tescil edilmesi üzerine hükmü temyiz etmede hukuki yararı bulunmamaktadır. Açıklanan nedenle verilen mahkeme hükmünü esası bakımından temyiz etmede davalı ... Başkanlığının bir hukuki yararı bulunmadığına göre davalı ... vekilinin temyiz isteğinin REDDİNE,
Davalı Hazinenin temyiz isteğine gelince; davacı tarafından imar-ihya ve eklemeli kazanmayı sağlayan zilyetliğe dayanılarak taşlık olarak tescil harici bırakılan ve yargılama sırasında idari yoldan Hazine adına tapuya tescil edilen 1982 parselle ilgili tescil isteğinde bulunulmuş, mahkemece toplanan deliller, alınan raporlar ve mahalli bilirkişi ile tanık beyanları karşısında yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir. Mahkemece, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Hükme esas alınan bilirkişi raporundaki açıklamalar ile 15.6.2005 tarihli keşifte mahkemece çektirilerek dosya arasına konmuş bulunan zemini ve çevresini gösteren fotoğraflar arasında taşınmazın niteliğini belirleme bakımından tereddüt bulunmaktadır. Her ne kadar bilirkişi raporlarında taşınmazın 1978 ve 1991 tarihli hava fotoğraflarında sürülü tarla vasfında olduğu, para ve emek sarfı ile imar-ihya edildiği, taşların temizlenerek tesviye yapıldığı açıklanmakta ise de, Daire tarafından incelenen dosya arasındaki fotoğraflarda taşınmazın içerisinde halen büyük taşlar ve kayaların olduğu, sınırlarının dört tarafını çeviren taşlık arazi ile net olarak ayrılmadığı gözlenmekte ve bu durum imar-ihyasının tamamlanmış olup olmadığı konusunda tereddüt yaratmaktadır. Diğer yandan ekte bulunan ve davacının babası Hüseyin Portul tarafından Hazine ve Hisarlıkaya köyü tüzel kişiliğine karşı açılan, yargılama sonunda imar ihya ve kazanmayı sağlayan zilyetlik sebebiyle davacısı adına tesciline karar verilen Polatlı 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 1996/396 esas 1997/243 karar sayılı dava dosyasının incelenmesinde temyize konu taşınmazla arada taşlık bulunduğu, o dosyada halen temyize konu taşınmazdan bahsedilmediği anlaşılmaktadır. Mahkemece bu tereddüt ve çelişkinin giderilebilmesi, taşınmazın niteliğinin ve imar-ihyasının tamamlanıp tamamlanmadığının duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenebilmesi amacıyla mahallinde uzman bilirkişiler refakatinde yeniden keşif yapılması, keşifte dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, davacının babası tarafından taşınmazın imar-ihyasına hangi tarihte başlandığı, imar-ihyayı ne şekilde sürdürdüğü, taşınmazın kısmen veya tamamen imar-ihyasının hangi tarihte tamamlandığı, sonradan genişletilen yer bulunup bulunmadığı, taşlık ve kayalık görünen kısımların ne şekilde kullanıldığı, kazanmayı sağlayacak ekonomik amaca uygun tasarrufun oluşup oluşmadığı, ekte davacının babasının açtığı ve adına tescil ettirdiği taşınmazın yargılamasına ilişkin dosyada neden yakın yerdeki, arada sadece bir miktar taşlık olan temyize konu taşınmazdan bahsedilmediği hususunun ayrıntılı şekilde sorularak saptanması, uzman ziraatçi bilirkişiden taşınmazın bu kısımları ve tümü bakımından gerekçeli rapor alınması, gerekirse teknik bilirkişiden bu kısımları krokisinde ayrı ayrı göstermesinin istenmesi, HUMK.nun 366. maddesi gereği keşifte uzman fotoğrafçı bilirkişiye taşınmazın fotoğraflarının yeniden çektirilerek hakim tarafından onaylanacak bu fotoğraflar ve az yukarıda bahsedilen fotoğraflardaki gözlemler de birlikte değerlendirilerek ve imar-ihyanın tamamlanıp tamamlanmadığı, büyük taşlar ve kayaların bulunduğu bölümlerin tescili istenen taşınmazdan ayrılma imkanı bulunup bulunmadığı, hakim vasfının taşlık mı arazi mi olduğu, davacı tarafın kullanımının ekonomik amacına uygun olup olmadığı, kazanma koşullarının taşınmazın belirli kısımları mı yoksa tamamı bakımından mı gerçekleşmiş olduğu hususunda tüm deliller ve ekte davacının babası adına kesinleşen tescil dosyası da gözönünde bulundurularak sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekmektedir.
Bundan ayrı ekteki dosyada davacının babasının adına tescil ettirdiği taşınmaza kaynaktan kanal açarak su getirdiği anlaşılmakta olup yakın yerdeki dava konusu taşınmazla ilgili aynı durumun bulunup bulunmadığı ve taşınmazın 5403 sayılı Toprak Koruma Kanunu ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14/2.maddesi karşısında sulu veya kuru niteliği belirlenmeli, bu hususta uzman ziraatçi bilirkişiden de rapor alınmalıdır. 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14/1.maddesine göre davacının zilyetlikle kazanılabileceği miktar belirlenirken bu niteliğin gözönünde tutulması gerekir.
Yukarıda açıklanan nedenle davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile usul ve yasaya aykırı bulunan hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve 17,15 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davalı ... Başkanlığına iadesine 20.09.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.