10. Hukuk Dairesi 2019/1870 E. , 2019/6680 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak ilamında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri olup bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davaların, kamu düzeniyle ilgili olduğu ve bu nedenle de özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesinin zorunlu ve gerekli bulunduğu açıktır. Bu çerçevede, hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyip, gerek görüldüğünde resen araştırma yapılarak kanıt toplanabileceği de göz önünde bulundurulmalıdır. İnceleme konusu davada, davacı davalı işveren yanında 01.06.200515.05.2013 tarihleri arasında kesintisiz çalıştığı halde bildirilmeyen hizmetlerinin tespitini talep etmiştir. Mahkemece davacının davasının kabulüne karar verilmiş ise de, dosyada yer alan bilgi ve belgeler karar vermeye elverişli görünmemektedir.
506 sayılı Yasa’nın 3. maddesinin II/B bendine göre, “Özel Kanunda tarifi ve nitelikleri belirtilen çıraklar hakkında çıraklık devresi sayılan süre içinde analık, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları...” uygulanmamaktadır. Mahkemece verilen kararda davacının çıraklık bildirimlerinin bulunduğu dönemde davalı yanında çalıştığına dair hüküm kurulduğu görülmekle, öncelikle yasada belirtildiği üzere çıraklık bildrimlerinin bulunduğu dönemde sigortalı sayılamayacağı gözetilmeli, öte yandan çıraklık dönemi bittiğinde ise davalının davacının kalfalık, ustalık, usta öğreticilik ve ehliyet kurslarına gittiği, ameliyat olduğu iddiaları karşısında, davacının ehliyet kursuna gidip gitmediği, kalfalık, ustalık ve usta öğreticilik kurslarına hangi tarihlerde ve saatlerde gittiği, ameliyat olup olmadığı, şayet olmuş ise bu dönemde ara verip vermediği araştırılmalı, ilgili belgeler getirtilmeli, gerekirse davacının ve tanıkların beyanlarına başvurulmak suretiyle ve diğer delillerle birlikte değerlendirilip sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme sonucu, yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O hâlde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ..."ne iadesine, 26.09.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
