Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2012/8583 Esas 2012/29190 Karar Sayılı İlamı

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi  tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı tarafından başlatılan kambiyo senetlerine özgü yolla takipte borçlu imzaya itiraz ve senedin teminat senedi olduğundan bahisle takibin iptali istemi ile mahkemeye başvurduğu, mahkemece takipsizlik nedeniyle HUMK"nun 409. maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Karar tarihi itibariyle uygulanması gereken HUMK"nun 409/1. maddesinde "Oturuma çağrılmış olan tarafların hiçbiri gelmediği veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dava yenileninceye kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir." hükmü mevcuttur.
Somut olayda, itiraz eden borçlu İhsan Karataş"ın dava dilekçesinde bildirdiği "T.Malı. E. Sok. .. G./İstanbul adresine çıkarılan duruşma günü bildirimi davetiyesi 23.02.2011 tarihinde komşu M. T. beyanına göre adresten ayrıldığı gerekçesi ile bila tebliğ iade geldiği yine alacaklının cevap dilekçesinin aynı adrese çıkarıldığı ve tebligatın yine aynı şekilde 16.03.2011 tarihinde bila tebliğ iade geldiği, mahkemece başkaca bir tebligat işlemi yapılmadığı ve 14.04.2011 tarihli duruşmada dosyayı işlemden kaldırıldığı, 14.09.2011 tarihinde davanın üç aylık yasal sürede yenilenmediği gerekçesi ile davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Taraf teşkili dava şartı olup, davanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden dikkate alınmalıdır. Mahkemenin, dava dilekçesini ve duruşma gününü kendiliğinden taraflara tebliğ edip taraf teşkilini sağlaması, Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun amir hükmü gereğidir. Kişinin ne zaman yargı merciinde duruşması bulunduğunu bilmesi, 7201 Sayılı Tebligat Kanunu ve Tebligat yönetmeliğinde açıklanan usule uygun tebligat yapılması ile sağlanabilir.  
Bu durumda mahkemece borçlunun adrese dayalı kayıt sistemindeki adresi tespit edilerek bu adresine 7201 Sayılı Tebligat Kanunu"nun 21/2. maddesine göre usulüne uygun duruşma davetiyesi tebliğ edilip taraf teşkili sağlandıktan sonra taraflar gelmediği taktirde HUMK"nun 409. (6100 Sayılı HMK 150 madde) maddesi gereğince işlem tesisi gerekirken, yazılı şeklide hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ  : Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12/10/2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.