......

Taraflar arasındaki tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle; daha önceden belirlenen, 18.09.2018 tarihli duruşma günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı vekili ........geldi. Karşı taraf davalı vekili Av.... geldi. Açık duruşmaya başlandı ve hazır bulunan vekillerin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00"e bırakılması uygun görüldüğünden, belli saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I
Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 1.630 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalı tarafa verilmesine, 319.00 TL fazla alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK"nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 18.09.2018 tarihinde oy çokluğuyla karar verildi.
(Muhalif)

.....

Dava, kiracı tarafından kira konusu taşınmaza yapılan faydalı ve zorunlu masraf bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Daha önce verilen ret kararının temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 6. Hukuk dairesince eksik araştırma bozması yapılmış, bu bozma kararına mahkemece uyulduğu halde gerekleri tam olarak yerine getirilmeden davanın reddine karar verilmiş bu kararda davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davaya konu iş yeri 01.01.1997 tarihinden itibaren kira sözleşmesi ile kiralanmış olup en son 01.01.2007 tarihinden itibaren 14 yıl süreli olarak kiralanmış , kiralanananın kullanımda kaldığı süre içinde binada deprem güçlendirilmesi ve çelik konstrüksiyon imalatı, asansör, yangın merdiveni, havalandırma tesisatı, ses izalasyonu, doğramaların yenilenmesi, iklimlendirme gibi zorunlu ve faydalı imalatların yapıldığı , kiralananın 08.0.2009 tarihinde tahliye edildiği , bu imalatların kiralananda kaldığından dolayı davalının sebepsiz zenginleştiği iddiası ile bu tazminat davası açılmıştır.
Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 01.07.2014 tarihli kararında "Kira konusunun kullanım amacı sözleşmede "içkili müzikli turizm işletmesi " olarak belirtilmiştir.Sözleşmede "kiracı mesleğin icrasının gerektirdiği tadilat, tezyinat, ve dekorasyon için önceden kiralayandan yazılı izin almak zorundadır.Yapılacak tadilat ,tezyinat, ve dekarasyon için gerekiyorsa belediye ve ilgili mercilerden izin alınması ile bu işlere ait her türlü masraf kiracıya aittir. Hiçbir surette kira bedelinden tenzil edilmeyecektir....dekarosyon, tezyinat, ve tadilat için kiracı hiçbir hak talep edemez " hükmü bulunmaktadır.Tahliye sonrasında kiralananda bilirkişi marifetiyle yapılan tesbitte zorunlu ve faydalı imalat niteliğinde olan bir takım inşaat ve imalat işlerinin olduğu , özellikle davacının zorunlu inşaat işlerinden olarak binada deprem güçlendirmesi yaptığı bildirilmiştir. Deprem güçlendirilmesi kapsamında binada yapılan işlerin kiralananın bozulması, değerinin azalması veya kullanımının önemli ölçüde güçleşmesinini önlemeye yönelik zorunlu tamirat işlerinden olup bu tür zorunlu işlerin tüm masraf ve faydası kiraya verene ait olacağı, 01.01.2007 tarihli sözleşmede kiracının mesleğinin icrasının gerektirdiği tadilat tezyinat, ve dekarasyon bedelinin istenemeyeceği kararlaştırılmış isede davacının mesleği için gerekenler dışındaki deprem güçlendirmesi gibi yapılması zorunlu imalat ve işlerin bedelinin yapı sahibi olan davalılardan istenilmesinde bir engel bulunmamaktadır. Taşınmaz korunması gerekli kültür varlığı olup yapılan tadilatlara yönelik koruma kuruluna muhtelif başvurular yapılmıştır. Koruma kurulunun 12.07.2000 tarihli kararında projenin çizim standartlarına uygun olmadığı eksik bilgiler ihtiva ettiği gerekçesi ile başvuruya olumlu cevap verilmemiş ise de yapılan işlerin mevcut hali ile yeniden projeye bağlanarak ruhsatlandırılmasının mümkün olup olmadığı mahkemece araştırılmamıştır. O halde mahkemece bu husus üzerinde durularak sözleşmenin 10.maddesi uyarınca mesleğin ircasısının gerektirdiği işler dışında kalan zorunlu ve faydalı masrafların mevcut hali ile ruhsata bağlanabilir olduğunun anlaşılması halinde bunlara ilişkin istemin kabulü gerekir ..." denilerek bozulmuştur.
.....

Mahkemece bozma ilamına uyma kararı verilmiş,.....II numaralı kültür varlıklarını koruma Bölge kurulunun 22.12.2015 Tarih ve 4049 Sayılı Kararında özetle 655 ada 31 parseldeki taşınmaz için inceleme yapılarak 9.12.1997 Tarih ve 960 sayılı kararı ile uygun bulunan rölevesinden farklı yapılan uygulamalardan dolayı .... İlgilileri hakkında 2863 sayılı yasa kapsamında ilgilileri hakkında suç duyurusunda bulunulmasının istenilmesine , yapının özgün durumuna dönüştürülebilmesi için güncel röleve restitüsyon ve restorasyon projesinin kurula iletilmesine , ruhsata bağlanabilme talebinin ise resterasyon projesi onayı sonrası değerlendirilebileceğine karar verilmiştir.Ayrıca davaya konu kiralananda ilgili belediyeden iş yeri çalıştırma belgesi , ..... bakanlığından .......alınmıştır.
Yerleşik yargıtay kararlarına göre ; kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle TBK.nun 530. maddesi (BK. 414.m) kapsamında vekaletsiz iş görme hükümlerine göre davalı kiraya verenden isteme hakkı olduğu yönündedir. Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir. Kiralananın tahliyesi sonunda kiralayan bunları benimsemiş ve kullanıma devam ettiğinde kiracı aleyhine sebepsiz zenginleşme meydana gelmiştir. Kiraya verenin sorumluluğu faydalı imalatların imal tarihindeki değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle bulunacak değer kadardır. Ancak ruhsatsız ve kaçak imalatların yıkılması gerekeceğinden, bu tip yapılarda yaratılan ekonomik değerlerin korunmasından da söz edilemez.
Davacının kiralananda kiracı olarak bulunduğu sırada yaptığı zorunlu ve faydalı imalatların tezyinat kapsamında olmadıkları , kiraya veren tarafından kiracının taşınmazdan tahliyesi sonrasında bu zorunlu ve faydalı imalatlarla kullanılmaya devam edilmesi halinde bu imalatların imalat tarihindeki yapı maliyetlerinden yapı kullanım sürelerine göre yıpranma paylarının düşülerek sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre hüküm altına alınması gerekir. Bu imalatlardan haklarında yıkım kararı olanlar ile olmayanların sunulan projeye göre ayrımının yapılması , ...... kararında da belirtildiği gibi davacıya bu imalatların gerekirse projelendirilerek ruhsata bağlanma imkanın verilmesi bu imkanın kullanılmaması halinde ise yıkım gerçekleşmediğinde bunların kiraya verenlerce halende kullanımına devam edildiğinin tesbiti halinde benimsenmiş olarak kabul edileceği de dikkate alınarak değerlendirme yapılması gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile mahkemece davanın tümden reddine karar verilmesi doğru olmadığından mahkeme kararının bozulması gerekir .
Yukarıda açıkladığım nedenlerle, Sayın Çoğunluğun hükmün onanmasına ilişkin kararına iştirak edilmemiştir.18.09.2018