17. Hukuk Dairesi 2017/2949 E. , 2018/5090 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ...Ş. vekili ve davalı (...) ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacılar vekili, davalı ... kurumu adına iş yapan diğer davalı şirkette çalışan dava dışı işçinin kullandığı, diğer davalıya zorunlu trafik sigortalı kamyonetin kasasından taşan davalı ..."a ait elektrik direklerinin yaya murise çarpması sonucu murisin vefat ettiğini, müvekkillerinin murisin eşi ve evlatları olup destekten yoksun kaldıklarını, elem çektiklerini beyanla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla tüm davacılar için 10.000,00 TL maddi, davacı eş Hanım için 20,000,00 TL manevi, davacı evlatlar..., ... ve ...için ayrı ayrı 15.000,00"er TL manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faizi ile davalılardan alınarak (manevi tazminat yönünden davalı ... şirketi dışındaki davalılardan) tahsilini talep etmiş, 16.2.2012 tarihli açıklama dilekçesiyle dava dilekçesindeki maddi tazminat taleplerini her bir davacı için ayrı ayrı 2.500,00’er TL olarak açıklamış, ıslah dilekçesiyle taleplerini davacı eş Hanım için 7.569,73 TL’ye yükselterek tüm davacılar için toplamda 14.047,22 TL maddi tazminat talep edilmiştir.
Davalılar davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, 1-)davanın kabulü ile; 1a-)Maddi tazminat yönünden ıslah gözetilerek: Davacı ... T.C. Kimlik numaralı ... için 7.569,73 TL, ... T.C. Kimlik numaralı ... için 1.047,33 TL, ... T.C. Kimlik numaralı ... Kılıç için 2.344,52 TL, ...T.C. Kimlik numaralı ...Kılıç için 3.085,65 TL olmak üzere toplam 14.047,22 TL maddi tazminatın davalılardan dayanışmalı olarak dava tarihindeki yasal faizi ile birlikte alınıp davacılara verilmesine, ... şirketinin poliçe limiti ile sorumlu tutulmasına, 1-b)Manevi Tazminat yönünden; davacı ... T.C. Kimlik numaralı ... için 10.000,00 TL, ... T.C. Kimlik numaralı ... için 5.000,00 TL, ... T.C. Kimlik numaralı ... Kılıç için 5.000,00 TL, ...T.C. Kimlik numaralı ...Kılıç için 5.000,00 TL olmak üzere toplam 25.000,00TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte ... şirketi dışındaki davalılardan müteselsilen alınıp davacılara verilmesine karar verilmiş; hüküm davalı ...Ş. vekili ve davalı (...) ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-1086 Sayılı HUMK"nun 388 ve 389. maddeleri ile 6100 Sayılı HMK"nun karşılık 297/1-2 maddeleri uyarınca, mahkeme kararında; hüküm sonucunun, taraflara yükletilen hak ve sorumlulukların şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde ayrı ayrı ve açıkça gösterilmesi gerektiği gibi, HUMK"nun 388/3. maddesi gereğince (HMK 297/c) hükmün gerekçesinde tarafların iddia ve savunmalarının özeti, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, çekişmeli konular hakkında toplanan deliller, delillerin tartışılması ve değerlendirilmesi, sabit görülen vakıalarla bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebeplerin gösterilmesi gerekir.
Bütün mahkemelerin her türlü kararlarının gerekçeli olarak yazılması gerektiği T.C. Anayasasının 141/3. maddesinde de açıkça belirtilmiştir.
Bu hükümler yargıda açıklık ve netlik prensibinin gereği ve kamu düzeni ile ilgili olup, yasanın aradığı anlamda oluşturulacak kısa ve gerekçeli kararların hüküm fıkralarının açık, anlaşılır, çelişkisiz, uygulanabilir olmasının gerekliliği kadar, kararın gerekçesinin de, sonucu ile tam bir uyum içinde, ifadeleri özenle seçilmiş ve kuşkuya yer vermeyecek açıklıkta olması zorunludur.
Zira, tarafların o dava yönünden, hukuk düzenince hangi nedenle haklı veya haksız görüldüklerini anlayıp değerlendirebilmeleri, davaya konu maddi olguların mahkemece nasıl nitelendirildiğini bilmeleri gerekir.
..."ın hukuka uygunluk denetimini yapabilmesi için de ortada usulüne uygun şekilde oluşturulmuş bir hükmün bulunması gerektiği açıktır.
Somut olayda dava dilekçesinde destek zararıyla ilgili olarak tüm davacılar için 10.000,00 TL maddi tazminat talep edilmiş, 16.2.2012 tarihli açıklama dilekçesiyle dava dilekçesindeki maddi tazminat talepleri her bir davacı için ayrı ayrı 2.500,00’er TL olarak açıklanmıştır. Mahkemece aldırılan hesap bilirkişi raporunda destek zararı davacı eş Hanım için 38.803 TL, davacı evlatlar... için 1.617,29 TL, ... için 4.764,66 TL ve ...için 8.951,70 TL olmak üzere toplam 54.137,37 TL olarak hesaplanmıştır. Davacılar vekilince 30.5.2013 tarihli celsede belirtildiği üzere, davalı ...Ş. tarafından davadan önce 14.12.2010 tarihinde davacılara yapılan toplam 40.090,15 TL ödeme bilirkişice hesaplanan tazminattan aynen mahsup edilerek, ıslah dilekçesiyle davacı eş Hanım için talep 7.569,73 TL’ye yükseltilerek, tüm davacılar için toplam 14.047,22 TL maddi tazminat talep edilmiştir. Mahkemece davacı eş Hanım için 7.569,73 TL, davacı evlatlar... için 1.047,33 TL, ... için 2.344,52 TL ve ...için 3.085,65 TL olmak üzere toplam 14.047,22 TL maddi tazminata hükmedilmiş ise de, davacı evlatlar için hükmedilen miktarlara nasıl ulaşıldığı anlaşılamamaktadır. Mahkeme gerekçesinde davalı ... şirketinin yapmış olduğu 40.000,00 TL davacı ..."a ödenmiş olduğundan, bu meblağın davacı ... için hesaplanan miktardan düşüldüğü belirtilmiş ise de, mahkemenin kısa kararını hangi gerekçeyle ve nasıl oluşturduğu net olmayıp karar denetime elverişli değildir. Ayrıca mahkemece davalı ...’nün sorumluluğu bakımından hükmün gerekçesinde hiçbir belirleme yapılmaması da doğru görülmemiştir. Bu hususlar yukarıda açıklanan ilkelere aykırılık oluşturduğundan, hükmün bozulması gerekmiştir.
2- Kabule göre de; mahkemece hükme esas alınan hesap bilirkişi raporunda, davalı ...Ş. tarafından dava tarihinden önce davacılara yapılan ödeme hesaplanan tazminattan hiç tenzil edilmemiştir. Davalı ...Ş. tarafından yapılan ödemeyi destek tazminatı hesabı yapılmadan önce alan davacı, hesap tarihine kadar geçen süre nedeni ile aldığı paranın yasal faizi kadar kazanım elde etmiştir. Zarar ve yararın denkleştirilmesi ilkesi gereğince, davacıya yapılan ödemenin, ödeme günü ile destek tazminatının hesaplandığı güne kadar geçen süredeki işlemiş yasal faizinin de ödeme tutarı ile birlikte hesaplanan destek tazminatından indirilmesi gerekir.
Bu durumda, mahkemece HMK"nın 31. maddesinde düzenlenen hakimin davayı aydınlatma ödevi doğrultusunda davacılar vekiline ıslah dilekçesindeki maddi tazminat taleplerinin davacı evlatlar..., ... ve ...yönünden ayrı ayrı açıklattırılması, davalı ...Ş.’den davaya konu hasar dosyası getirtilerek, hangi davacı için ne kadar ödeme yapıldığının ayrı ayrı tespit edilmesi ve yapılan ödemenin güncellenerek mahsubu için hesap bilirkişisinden ek rapor aldırılarak, sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru değildir.
3- Bozma neden ve şekline göre davalı (...) ... vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekili ve davalı (...) ... vekilinin, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı ...Ş. vekili ve davalı (...) ... yönünden BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle bozma neden ve şekline göre davalı (...) ... vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... ve ..."ne geri verilmesine 15.5.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.