MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ: ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı isteminin özeti:
Davacı, kıdem tazminatı ile ... çekim ücreti, ihtarname gideri, fazla mesai ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında kıdem tazminatına esas ücretin belirlenmesi uyuşmazlık konusudur.
Kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması gereken ücret, işçinin son brüt ücretidir. Bu ücretin tespitinde 4857 sayılı İş Kanunu"nun 32. maddesinde sözü edilen asıl ücrete ek olarak işçiye sağlanan para veya para ile ölçülebilen menfaatler göz önünde tutulur. Buna göre ikramiye, devamlılık arz eden prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, kira, aydınlatma, servis yardımı, yemek yardımı ve benzeri ödemeler kıdem tazminatı hesabında dikkate alınır. İşçiye sağlanan özel sağlık sigortası yardımı ya da hayat sigortası pirim ödemeleri de para ile ölçülebilen menfaatler kavramına dahil olup, tazminata esas ücrete eklenmelidir. Satış rakamları ya da başkaca verilere göre hesaplanan prim değişkenlik gösterse de, kıdem tazminatı hesabında genişletilmiş ücret kavramı içinde değerlendirilmelidir. Diğer taraftan kıdem tazminatına esas ücrete, asgari geçim indirimi ve fazla çalışma ücreti eklenerek hesaplama yapılması hatalıdır. Somut uyuşmazlıkta, davacının brüt ücretine, bordrolarda “ek ödeme” adı altında aylık olarak değişen miktarlarda ödemelerde bulunulduğu, bu ödemelerin son bir yıllık tutarının 5.508,16 TL, aylık ise 459,01 TL olduğu belirtilerek 459,01 TL ilave edilmek suretiyle kıdem tazminatı hesabına esas ücret belirlenmiştir. Davalı taraf, bordroda görünen “ek ödeme” miktarlarının fazla çalışma ve ... çekim ücretlerinin karşılığı olduğunu savunmuş, mahkemece bu ek ödemenin mahiyeti araştırılmadan sonuca gidilmiştir. Dosya kapsamındaki bordrolarda ayrı bir fazla çalışma sütunu bulunmakta olup, bazı aylarda fazla çalışma sütununda miktar bulunduğu, bazı aylarda ise ek ödeme sütunun miktar içerdiği görülmektedir. Fazla çalışma ücretinin, kıdem tazminatına esas ücrete eklenemeyeceği açıktır. Hal böyle olunca, bordroda ek ödeme olarak görünen ödeme miktarının fazla çalışma ve/veya ... çekim ücretini yahut işçiye yapılan (yemek, yol vb. gibi) bir diğer sosyal yardımı karşılayıp karşılamadığı yönünden gerekli araştırma inceleme yapılarak, bu ödemenin kıdem tazminatına esas ücrete ilave edilip edilemeyeceği belirlenmeli, oluşacak sonuca göre hesaplama yapılmalıdır. Mahkemece eksik inceleme ile yazılı gerekçe ile hüküm kurulması hatalı olup, kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir.
2-Taraflar arasında fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti üzerinden indirim yapılıp yapılmaması konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.İşçinin fazla çalışma ve tatil alacaklarından indirim yapılması konusunda yasal bir düzenleme bulunmamaktadır. Fazla çalışmaların uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde Yargıtayca son yıllarda indirim yapılması gerektiği istikrarlı uygulama halini almıştır. Bu indirim, dosyadaki delillerin durumu ve niteliğine göre yapılması gerekli uygun bir indirimdir. Ancak fazla çalışmanın tanık anlatımları yerine yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması durumunda böyle bir indirime gidilmemektedir. Yapılacak indirim, işçinin çalışma şekline, işin düzenlenmesine ve hesaplanan fazla çalışma ücreti miktarına göre takdir edilmelidir.Somut uyuşmazlıkta, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, dosyaya sunulan işe giriş-çıkış kayıtlarına göre 07.01.2012-11.06.2015 tarihleri arasındaki dönem fazla mesai ve ulusal bayram genel tatil alacağının hesaplandığını, bu kayıtların dışında ise tanık anlatımlarına göre hesaplama yapıldığı belirtilmiştir. Mahkemece herhangi bir indirim yapılmaksızın söz konusu alacaklara hükmedilmiştir. İşyeri kayıtlarına ilişkin olarak yapılan hesaplama da indirim yapılmaması isabetli olmakla birlikte tanık anlatımlarına dayalı olarak hesaplama yapılan dönem açısından dosya kapsamına, davacının işyerinde yaptığı işin niteliğine, çalışma süresine ve hesaplanan fazla çalışma ve ulusal bayram ve genel tatil ücreti miktarına göre hesaplanan tutarlar üzerinden % 30"dan aşağı olmamak üzere uygun bir indirim yapılarak söz konusu alacakların hüküm altına alınması gerektiğinden kararın bu yönüyle de bozulması gerekmiştir.SONUÇ:Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16.01.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.