Danıştay 6. Daire 1993/154 Esas 1993/5569 Karar Sayılı İlamı

Daire : ALTINCI DAİRE
Karar Yılı : 1993
Karar No : 5569
Esas Yılı : 1993
Esas No : 154
Karar Tarihi : 21/12/992

3030 SAYILI YASANIN UYGULANMASIYLA İLGİLİ YÖNETMELİĞİN 10.MADDESİNE EKLENEN 2.FIKRANIN İPTALİ İSTEMİYLE AÇILAN DAVADA 2.FIKRANIN SON CÜMLESİNİN YASAYA AYKIRI OLDUĞU, 1.FIKRA VE 2.FIKRANIN SON CÜMLESİNE KADAR OLAN BÖLÜMÜNÜN YASAYA UYGUN OLDUĞU HK.
Dava, 21.11.1992 günlü, 21412 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 3030 sayılı Kanunun Uygulanması ile ilgili Yönetmeliğin 10. maddesi iki Fıkra Eklenmesi Hakkında Yönetmeliğin iptali istemiyle açılmıştır.
Dava konusu yönetmelikle 3030 sayılı Kanunun Uygulanması ile ilgili Yönetmeliğin 10.maddesine: "Büyük şehir Belediyeleri tarafından bu madde uyarınca yapılan denetleme sırasında tespit edilen usulsüzlüklerin giderilmesi, imar mevzuatına aykırı iş ve işlemlerin ortadan kaldırılması geri alınması veya değiştirilmesi ilgili ilçe belediyesinden istenir.
İlçe belediyesi bu isteği yerine getirmek zorundadır. Yerine getiremediği takdirde, 3030 sayılı Kanunun 24.maddesi uygulanır. Bu madde hükmüne göre alınan kararlar ilgili ilçe belediyesi veya belediyelerince derhal uygulanır. Yine uygulanmadığı takdirde, büyükşehir belediyesi tarafından bizzat yerine getirilir ve karar konusu imar uygulamaları büyükşehir belediyesince sonuçlandırılır. " şeklinde iki fıkra eklenmiştir.
3030 sayılı Yasanın "Büyükşehir ve ilçe Belediyelerinin Görevleri başlıklı 6.maddesinin A fıkrasında, büyükşehir belediyelerine ait görevler sayılmış, bu görevlerin (b) bendinde, "Büyükşehir nazım imar planlarını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak, ilçe belediyelerinin nazım plana uygun olarak hazırlayacakları tatbikat imar planlarını onaylamak ve uygulanmasını denetlemek, "(c) bendinde: "Büyükşehir dahilinde meydan, bulvar, cadde ve ana yolları yapmak, yaptırmak, bakım ve onarımını sağlamak ve kanunların belediyelere verdiği trafik düzenlemesinin gerektirdiği bütün işleri yürütmek, "(f) bendinde: "Yeşil sahalar, parklar ve bahçeler yapmak, sosyal ve kültürel hizmetleri yerine getirmek, spor, dinlenme, eğelence ve benzeri yerleri yapmak, yaptırmak, işletmek veya işlettirmek, "(n) bendinde: "İlçe belediyeleri arasındaki ihtilaflarda, zabıta veya diğer belediye hizmetlerinin koordinasyonunu sağlamak, "(p) bendinde, "Büyükşehir belediyesince işletilen alanlarda zabıta hizmeti ile diğer belediye hizmetleri ve ruhsat verme işlemleri yürütmek." olduğu belirtilmiş, B fıkrasında da, İlçe belediyelerine ait görevler belirlenmiş ve: (A) fıkrası dışında kalan ve yürürlükteki mevzuatla belediyelere verilen bütün görevler ilçe belediyesince yürütülür. (A) fıkrasının (f) ve (ı) bentlerindeki görevler, İlçe belediyelerince de yapılabilir. Bu görevlerden hangilerinin ilçe belediyelerince yürütüleceği yönetmelikle belirlenir" şeklinde düzenlenmiştir.
Sözü edilen Yasanın "İhtilafların Çözümü" başlıklı 24.maddesinde ise: "İlçe belediyelerinin kendi aralarında veya büyükşehir belediyesi ile aralarında ihtilaf çıkması veya ilçe belediyeleri arasında farklı uygulamalar bulunması halinde, bu ihtilaf ve farklı uygulamaları ortadan kaldırmak amacıyla büyükşehir belediye meclisi yönlendirici ve düzenleyici tedbirleri almaya yetkilidir.
Büyükşehir belediye meclisi toplantı halinde değilse, bu yetki büyükşehir belediye encümenine aittir.
Bu konuda büyükşehir belediye meclisi veya büyükşehir belediye encümenince alınan kararlar ilgili belediye ve belediyelerce derhal uygulanır.
Büyükşehir belediyece meclisinin veya encümeninin kararına karşı ilgililer 10 gün içinde o ilin valisine itiraz edebilirler. Vali itirazı 10 gün içinde karara bağlar. Valinin kararı kesindir." kuralı öngörülmüştür.
3030 sayılı Kanunun Uygulanması ile ilgili Yönetmeliğin 10.maddesine dava konusu Yönetmelikle eklenen 1.fıkra ve 2.fıkrasının son cümlesine kadar olan bölümünde yukarıda anılan yasa ve hukuk kurallarına bir aykırılık bulunmamaktadır.
Uyuşmazlık konusu olayda, büyükşehir ve ilçe belediyelerinin imar ile ilgili yetkilerinin yukarıda belirtildiği şekilde 3030 sayılı Yasanın 6.maddesinde ayrıntılı olarak düzenlendiği, anılan Yasanın 24.maddesinde büyükşehir belediyelerine tanınan yetkilerin ise, bu özel hükümler dışında düzenleyici ve yönlendirici karar alma yetkisiyle sınırlı olduğu, bu nedenle imar ile ilgili yetkilerin yasalarla düzenlendiği ve yasayla düzenlenmeyen alanların yönetmelikle düzenlenemeyeceği açıktır.
Bu durumda yasalarla, imarla ilgili konularda düzenleme yapma yetkisi verilmemiş olan büyükşehir belediyelerine anılan Yönetmeliğin 10.maddesinde değişiklik yapılarak ilçe belediyelerinin "yerine geçip karar alma" yetkisi verilmesi olanaksız olup, dava konusu 3030 sayılı Kanunun Uygulanması İle İlgili Yönetmeliğin 10.maddesini 21.11.1992 günlü yönetmelik değişikliğiyle eklenen 2.fıkranın son cümlesindeki "....Yine uygulanmadığı takdirde, büyükşehir belediyesi tarafından bizzat yerine getirilir ve karar konusu imar uygulamaları büyükşehir belediyesince sonuçlandırılır" hükmünde yasa ve hukuk kurallarına uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle, dava konusu 3030 sayılı Kanunun Uygulanması ile İlgili Yönetmeliğin 10.maddesine 21.11.1992 günlü, 21412 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik değişikliğiyle eklenen 1.fıkra ile 2. fıkranın son cümlesine kadar olan bölümüne ilişkin davanın reddine, 2. fıkrasının son cümlesinin iptaline karar verildi.