MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, davalı işverene ait işyerinde, 20/03/2005–08/11/2005 tarihleri arasında çalıştığını, işten çıkarıldığını, 01/05/2006 tarihinde yeniden işe alındığını ve 11/11/2014 tarihine kadar çalışmaya devam ettiğini, aşçı- excuter sous chef- olduğunu, son ücretinin aylık net 3.520,49.-TL olduğunu, iş akdinin sona ermesi üzerine tazminatlarının ödendiğini, ancak dava konusu alacaklarının ödenmediğini, davalı işyerinde yapılan bir teftiş incelemesi üzerine 2012 yılından itibaren göstermelik kayıtlar oluşturulmaya başlandığını ve işçilere imzalatıldığını, imzalatılan belgelerin bir örneğinin işçilere verilmemesi sebebi ile içeriğini bilemediklerini, ancak davalı tarafından oluşturulan belgeleri kabul etmediklerini, 2012 yılındaki teftişten sonra vasıfsız işçiler için 2’li vardiya sistemine geçilmiş ise de, davacı gibi mutfakta çalışan işçiler için böyle bir değişiklik yapılmadığını, işyerinin su parkı, otel ..v.b. pek çok yeri barındıran büyük bir işletme olduğunu, Mayıs, Haziran, Temmuz, Ağustos, Eylül aylarının sezon olması sebebi ile işyerinin tam kapasite çalıştığını, davacının sezon döneminde ayda 1 hafta tatili kullandığını, diğer hafta tatillerinde çalıştığını, işletmenin açık olduğu Mart, Nisan ve Ekim aylarında müşteri azalmakta ise de, çalışma süresinin kısalmadığını, davacının sezon dışı Mart, Nisan ve Ekim aylarında, ayda 1 hafta tatilinde çalışmakta olduğunu, fazla mesai sürelerinin günde 14 saati bulduğunu, işyerinde world restoran ve kulüp restoran olmak üzere iki restoran olduğunu, world restoranda her gün üç öğün 1800 kişiye, kulüp restoranda her gün üç öğün 1200 kişiye yemek çıkarıldığını, restoranların yanı sıra yine her gün, snack bar, açık büfe, Çin Restoranı ve steak house yemek işlerinin de Erfigan usta ve Cemil usta tarafından yapıldığını, davacının da kulüp restoran ve bu bölümün açık mutfak kısmından sorumlu olduğunu, ayrıca mutfak şefinin yetişemediği bütün işleri de davacının yaptığını, tüm çalışanların kontrolü, iş düzeni ve denetiminin de Uğur Apak tarafından yapıldığını, davacının 08.00-22.30 saatleri arasında çalıştığını, işe başlar başlamaz kontrol, eksiklerin tamamlanması, açık büfenin toplanması, temizlik işlerini organize eden davacının, hemen ardından öğle yemeği hazırlıklarına başladığını, öğlen yemeğinin 14.30’da bittiğini, ardından temizliğin yapıldığını ve akşam yemeği hazırlıklarına başlandığını, akşam yemeğinin 19.00’da başladığını, 21.30’da yemek servisinin bittiğini, davacının bu yoğun iş düzeni içinde mutfak şefi Uğur Apak’ın yetişmediği işlere yardım ettiğini, bir dakika boş kalmadan çalıştığını, işyerinde antreli çalışma uygulaması bulunmadığını, toplam 45 dakika yemek ve çay molası verildiğini, işyerindeki bu çalışma düzeninin yanında, yılda 2 kez 07.00-23.00 arası çalıştığı ...Piknik yemekleri, yılda 3-4 kere banket tabir edilen ve gece 24.00’ten önce çıkmak mümkün olmayan düğün yemekleri, haftada 1 kez, gece 24.00’e kadar çalışılan garden/beach parti yemeklerinde çalıştığını, aqua park kısmında gece 24.00’e kadar ayda 1 düğün yapıldığını, işyerinin genel tatil günlerinde açık olduğunu, genel tatil ücreti ödenmiş ise de, bu günlerde de fazla mesai yapıldığından, fazla mesai ücretinin hesaplanması gerektiğini, işyerinde tutulan iş devam çizelgelerinin getirtilmesi halinde çalışmaların ispatlanacağını, davalı tarafından fiili duruma uymayan çalışma çizelgeleri oluşturulmuş ise de, sundukları fotoğraflardan davacının işten çıktığı görünen saatte, işinin başında olduğunu iddia ederek belirsiz alacak davası fazla mesai ve hafta tatili ücretlerinin faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, davacının aşçı ve soğuk şefi olduğunu, ücretinin bordrolarında göründüğü gibi olduğunu, ihtirazi kayıtsız ödendiğini, 2012 yılına kadar uzun ara dinlenmeleri vererek çalışma düzenini kendisine göre ayarladığını, 2012 yılı ve sonrasında 3 vardiyalı sisteme geçildiğini ve 1,5 saat ara dinlenmesi verildiğini, işyerinin Mayıs-Ekim dönemindeki sezonda faaliyet gösterdiğini, Nisan başında ise bazı zamanlar, az sayıda oda ile iş yapılabildiğini, çalışma süresince en kısası 1,5 saat olan antreler verildiğini, Aralık ve Ocak aylarında ise tesisin tamamen kapalı olduğunu, tüm çalışanların izin kullandığını, ancak ücretlerinin ödendiğini, işyerinin kapalı kaldığı ayların bazı yıllarda Kasım ayı da dahil olmak üzere 2 ayı aşabildiğini, sezon öncesi çalışmalarının Ocak ortası-Şubat başı gibi başladığını, sezonun başlayacağı Nisan ayına kadar esnek mesai saatleri ile çalışıldığını, 09.00-17.00 saatlerinin dışına çıkılmadığını, sezon açılışının yıllara göre değişiklik gösterebildiğini, yılın yaklaşık yarısının sezon olarak, kalan 6 ayın 4 ayının, 09.00-17.00 arasında ofis çalışması, 2 ayının da çalışma yapılmaksızın sürdüğünü, işyerinde davacıdan başka aynı statüde 2 şef daha olduğunu, dava dilekçesinde sıralanan her restoranda aşçıların çalıştığını, işyerindeki devam çizelgelerinin doğrudan işveren tarafından değil, mutfak şefleri tarafından tutulduğunu ve gerçek dışı bir durum varsa, bu farklılığın işçi lehine olması gerektiğini, işyerinde yemek çıkarılan kişilerin 700 kadarının çocuk olduğunu, aqua parkta 10.00-18.00 arasında çalışıldığını ve güvenlik gereğince bu saatler dışında hizmet verilmediğini, piknik ve düğün hazırlıklarının da belirtilen saat aralığında olmasının mümkün olmadığını, firmalar ile imzalanan sözleşmeler gereğince en uzun aktivite saatinin 18.00 olduğunu, pikniklerde havanın sıcak olması sebebi ile saat 16.00’dan sonra yemek servisi yapılmadığını, iddia edildiği gibi ayda 1 düğün yapılmadığını, jandarmadan alınan izinlerden bunun belli olduğunu, davacının sezonda 3-4 kez yaptığı ekstra işlerden fazla mesai alacağının doğmadığını, beach/garden partilerin de çoğunlukla davacının yokluğunda yapıldığını, menü verilmediğini, mutfak birimi tarafından sadece saat 23.00’ten itibaren 1 saat sucuk ve sosis barbekü servisi yapıldığını, davacıya ödenen ücretin fazla mesaileri de kapsayacak şekilde ayarlandığını, 2012 yılındaki uygulama gereğince o yıl için fazla mesai ödemesi yapıldığını, davacının da bordroyu ihtirazi kayıtsız imzalayarak kabul ettiğini, davacının 2014 yılında eşi adına bir işyeri açarak işletmeye başlaması sebebi ile uzun süreler ile işyerinden ayrıldığını, davacının eşine ait dükkanda üniforma ile günün değişen saatlerinde bulunduğuna dair fotoğrafları sunduklarını, davacının fesih üzerine yasal haklarının ödenmesi için hazırlanan bordroyu da itirazsız imzaladığını iddia ile davanın reddini talep etmiştir.


Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece, bilirkişi raporu doğrultusunda davacının Nisan-Ekim olarak belirlenen sezon döneminde ayda 95 saat fazla mesai yaptığı, sezonda ayda iki hafta tatilinde çalıştığı, sezon harici iki ay fazla mesaisinin olmadığı, Ocak-Nisan arasında haftalık 3 saat fazla mesai yaptığı, hafta tatillerinde çalıştığı, tanık anlatımları ve dosya içindeki delillerin BÇM d. müfettişi tarafından hazırlanan ve 2012 Haziran ayından sonraki dönemde fazla mesai yapılmadığı, önceki dönemde yapılan fazla mesailerin ödendiği yönündeki rapor içeriği ile örtüşmediği, bu nedenle inceleme raporunun dikkate alınmasının mümkün olmadığı, değerlendirmenin işçi bazında yapılması gerektiği gerekçesi ile fazla mesai ve hafta tatili ücretleri ¼ takdiri indirim uygulanarak hüküm altına alınmış, karar Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesinin 2016/12028 esas, 2016/13229 karar sayılı ilamı ile fazla mesai ve hafta tatili hesaplanması ile indirim yönü ile bozulmuştur. Mahkemece bozma kararına uyulmakla davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp ispatlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları şahit beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da şahitle ispatı imkan dahilindedir.
Fazla çalışma için söylenilen hususlar hafta tatili alacağı yönünden de geçerlidir.
Somut olayda, davacının 24.03.2005-11.11.2014 tarih aralığında excuter Sous Chef olarak çalıştığı hususu uyuşmazlık dışıdır. Mahkemece davacının fazla mesai ücreti belirlenirken davalı iş yerinde sezon ve sezondışı çalışması yönünden ikili bir ayrıma gitmiş, sezon döneminde haftada 7 gün çalıştığı kabul edilerek haftalık 25,5 saat fazla mesai ücreti hesaplanmıştır. Ancak dosya kapsamındaki çizelgelerde bazı haftalarda off, antre olarak yazılan günler belirtilmiş ancak bu günlerin hafta tatili olarak geçirilip geçirilmediği tespit edilmemiştir. Öncelikle çizelgeler de "of", "antre" gibi gösterilen bu günlerin ne anlama geldiği netleştirilmeli, fazla mesai hesabında nöbet çizelgelerinde izinli görünen dönemler dikkate alınmalı, haftalık çalışılan gün sayısı yazılı belge olan zamanlarda yazılı belgelerde belirtilen gün ve saatler üzerinden yazılı belge olmayan dönemlerde çalışma düzenini bilen aynı dönemde çalışmış olan davacı tanığı ve davalı tanık beyanları esas alınarak fazla çalışma ücreti hesaplanmalıdır. Hatalı değerlendirme ile karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 21/05/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.