22. Hukuk Dairesi 2018/4838 E. , 2018/12546 K.
"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı isteminin özeti:
Davacı işçi, davalı şirkete ait işyerinde emekli olduktan sonra, 06/09/2000 tarihinden itibaren destek primi ödeyerek çalışmasını sürdürdüğünü, 12/10/2015 tarihli dilekçesi ile yeniden emekli olmak için başvurduğunu, bu ikinci dönem çalışması ile ilgili kıdem tazminatına hak kazandığını beyan ederek kıdem tazminatının davalı taraftan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı işveren, davacının şirketlerinde çalışmakta iken emekli olduğunu, emekliye ayrılmasına müteakip 06/09/2000 tarihinde sosyal güvenlik destek primi ödemek suretiyle çalışmasını sürdürdüğünü, 15/09/2015 tarihli dilekçesi ile tüm sigorta kollarına tabi olarak çalışmak istediğini belirttiğini ve 12/10/2015 tarihinde yeni bir dilekçe vererek emekli olmak istediğini belirtip istifa ettiğini, kıdem tazminatı talep ettiğini, yeniden emeklilik talebinin şirket tarafından kabul görmediğini, istifasının kabul edildiğini, davanın haksız olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Somut olayda, davacı işçi, 06.09.2000- 12.10.2015 tarihleri arasındaki 15 yıl 1 ay 6 günlük ikinci dönem çalışması yönünden talepte bulunması, en son tüm sigorta kolları kapsamında çalışmasını sürdürmesi, kanunun kendisine tanıdığı hakkı kullanması, karşısında mahkemece kıdem tazminatı talebinin kabulüne karar verilmesinin yerinde olduğu gerekçesi ile davalının istinaf başvurusunun esas yönünden reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-4857 sayılı İş Kanunu"nun 120. maddesi uyarınca halen yürürlüğü devam eden mülga 1475 sayılı İş Kanunu"nun 14/2 maddesi, işçinin aynı işverene bağlı olarak bir ya da değişik işyerlerinde çalıştığı sürelerin kıdem hesabı yönünden birleştirileceğini hükme bağlamıştır. O halde kıdem tazminatına hak kazanmaya dair bir yıllık sürenin hesabında da işçinin daha önceki fasılalı çalışmaları dikkate alınmalıdır. Bununla birlikte, her bir fesih şeklinin kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde gerçekleşmesi hizmet birleştirmesi için gerekli bir şarttır. İşçinin önceki çalışmaları sebebiyle kıdem tazminatı ödenmişse, aynı dönem için iki defa kıdem tazminatı ödenemeyeceğinden, tasfiye edilen dönemin kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması mümkün olmaz. Ancak, aynı işverene ait bir ya da değişik işyerlerinde çalışılan süre için kıdem tazminatı ödenmemişse, bu süre aynı işverende geçen sonraki hizmet süresine eklenerek son ücret üzerinden kıdem tazminatı hesaplanmalıdır. Zamanaşımı def"inin ileri sürülmesi halinde önceki çalışma sonrasında ara verilen dönem on yılı aşmışsa, önceki hizmet bakımından kıdem tazminatı hesaplanması mümkün olmaz.
4857 sayılı İş Kanunu"nun 120. maddesi uyarınca yürürlükte bulunan 1475 sayılı İş Kanunu"nun 14. maddesine göre iş sözleşmesinin iş tarafından bağlı bulunduğu kanunla kurulan kurumu ve sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla feshedilmesi halinde kıdem tazminatı hakkı doğar.
Somut olayda, davacının davalı işyerinde iki dönem halinde çalıştığı, ilk döneme ilişkin çalışmasının 31.07.2000 tarihinde yaşlılık aylığı almak amacıyla kıdem tazminatını hak edecek şekilde sona erdiği anlaşılmaktadır.
Davacının 12.10.2015 tarihinde sona eren ikinci dönem çalışmasının emeklilik nedeniyle feshedildiğini ileri sürülmüş ise de, emeklilik nedeniyle sona eren çalışması birinci döneme ilişkindir. Sözleşmenin yaşlılık aylığı almak amacıyla ikinci kez feshi mümkün değildir. Başka bir anlatımla emeklilik nedeniyle iş sözleşmesinin fesih hakkı bir kez kullanılabilir. Hal böyle olunca ikinci dönem çalışmasının kıdem tazminatı gerektirecek şekilde sona erdiği kabul edilemez. Bu sebeple ikinci ayrılışının işçi yönünden istifa niteliğinde sayılması gerektiği halde Mahkemece kıdem tazminatı isteğinin reddi yerine kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
Sonuç:
Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 21.05.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.