22. Hukuk Dairesi Esas No: 2017/26737 Karar No: 2020/513 Karar Tarihi: 16.01.2020
Yargıtay 22. Hukuk Dairesi 2017/26737 Esas 2020/513 Karar Sayılı İlamı
Özet:
İş Mahkemesi'nde görülen alacak davasında, davacı kıdem ve ihbar tazminatı ile bir kısmı işçilik alacağının tahsilini talep etmiştir. Davalı ise davanın reddini talep etmiştir. Yapılan yargılama sonucunda mahkeme, davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar vermiştir. Davalı vekili tarafından temyiz edilen kararda, yıllık izin ücreti alacağına ilişkin taraflar arasında uyuşmazlık bulunduğu belirtilmiştir. İş Kanunu'nun 59. maddesi gereği, kullanılmayan yıllık izinlerin ücreti son ücret üzerinden ödenmelidir ancak bu hakkın ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshedilmesi gereklidir. Davacının sadece bir kez yıllık izin kullandırıldığı iddiası karşısında hakimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde davacıdan kaç gün yıllık izin kullandığına ilişkin beyanının alınması ve sonucuna göre değerlendirme yapılması gerektiği belirtilmiştir. Kanun maddesi olarak, İş Kanunu'nun 59. maddesi ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 31. maddesi açıklanmıştır.
22. Hukuk Dairesi 2017/26737 E. , 2020/513 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:İş Mahkemesi DAVA TÜRÜ: ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı isteminin özeti: Davacı, kıdem ve ihbar tazminatı ile bir kısım işçilik alacağının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı cevabının özeti: Davalı, davanın reddini talep etmiştir. Mahkeme kararının özeti: Mahkemece, yapılan yargılama sonucunda yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiştir. Temyiz: Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Gerekçe: 1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 2-Davacının yıllık izin ücreti alacağı olup olmadığı konusunda da taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.4857 sayılı İş Kanunu"nun 59. maddesinde, iş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada ilişkinin sona erme şeklinin ve haklı olup olmadığının önemi bulunmamaktadır. Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.Sözleşmenin feshi halinde kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücret işçinin kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Böylece, iş sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yıllık ücretli izin hakkı izin alacağına dönüşür. Bu nedenle zamanaşımı da, iş sözleşmesinin feshinden itibaren işlemeye başlar.Yıllık izin hakkı anayasal temeli olan bir dinlenme hakkı olup, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında ücrete dönüşmez ve bu haktan vazgeçilemez. İşçinin iş sözleşmesinin devamı süresinde kullanmadığı yıllık izinlere ait ücreti istemesi mümkün değildir. Bu nedenle, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında izin hakkının bulunduğunun tespitini istemesinde hukuki menfaati vardır.Somut uyuşmazlıkta, davacı sadece bir kez yıllık izin kullandırıldığını iddia etmiştir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda davalı işyerinde 3 yılı aşkın çalışması olduğu tespit edilen davacının tüm çalışma süresi boyunca hak ettiği yıllık ücretli izin süresinin 42 gün olduğu kabul edilerek yapılan hesaplamaya göre karar verilmiştir. Ancak, davacının sadece bir kez yıllık izin kullandırıldığına ilişkin beyanı karşısında, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 31. maddesi uyarınca hakimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde; mahkemece, davacı asil çağrılarak kaç gün yıllık izin kullandığına ilişkin beyanının alınmasından sonra sonucuna ve tüm dosya kapsamına göre değerlendirme yapılarak bir karar verilmelidir.SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16.01.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.