MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi


Davacı tarafından, davalılar aleyhine 15/05/2013 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 02/05/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar ... ve ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi talebine ilişkindir.
Davacı vekili... İli, ... İlçesi,... Mahallesinde kain 2224 ada 9 parsel sayılı taşınmazdaki ortaklığın satış sureti ile giderilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, dava konusu taşınmazda bulunan muhdesatlarda davacının hiçbir hakkının bulunmadığını, 66,85 m2 yüzölçümlü iki normal katlı dükkanın müvekkiline ait olduğunu, bu dükkana bitişik olan işyerinin davalı ...’a ait olduğunu, Adalet sokağına bakan küçük dükkanın ise diğer davalılara ait olduğunu beyan etmiştir.
Davalılar ..., ..., ... bilirkişi raporuna itiraz dilekçelerinde, dava konusu taşınmaz üzerinde kendilerine ait olan ve ana yapı olarak nitelendirilebilecek tek katlı ve iki katlı dükkanların gerek yapı değerlerinin gerekse arsa değerinin çok düşük gösterildiğini ifade etmişlerdir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalılar ... ve ... temyiz etmişlerdir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine ilişkin davalarda taşınmaz üzerinde bulunan bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçaların (muhdesat) kime ait olduğu konusunda uyuşmazlık olup da bunlar üzerinde bazı paydaşların (ortaklar) hak iddia etmeleri ve öncelikle bu uyuşmazlığın giderilmesini istemeleri halinde o paydaşa görevli mahkemede dava açmak üzere HMK"nın 165. maddesi uyarınca uygun bir süre verilmelidir. Mahkemece verilen süre içerisinde dava açıldığı takdirde sonucunun beklenmesi, açılmadığı takdirde o konuda uyuşmazlık yokmuş gibi davaya devam edilmesi gerekir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Somut olaya gelince, yukarıda belirtilen ilkeler uyarınca, mahkemece tarafların muhdesat iddiaları hususunda ittifak edip etmedikleri üzerinde durulmamış ittifak etmiyorlarsa bu konuda ilgilisine dava açmak üzere süre verilmemiştir.
Öte yandan, mahkemece yapılan keşif sonucu temin edilen bilirkişi raporunun hükme yeterli ve elverişli olmadığı anlaşılmaktadır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, tarafların muhdesat oranı hesaplanırken sadece muhdesat değerinin, arzın ve muhdesatın toplamı olan tüm değere oranlanması gerekirken; muhdesat sahibinin arsa payı ile muhdesat bedeli toplanarak tüm değere oranlanması suretiyle muhdesat oranının belirlenmiş olması hatalıdır.
Belirtilen eksiklikler giderilmeden karar verilmiş olması doğru görülmemiş, hükmün bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, 02.05.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.