BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/100 Esas 2022/601 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/100
KARAR NO : 2022/601

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/01/2022
KARAR TARİHİ : 16/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, ... 27. İcra Müdürlüğünün ...E. sayılı dosyası kapsamında haksız ve hukuka aykırı olarak yapılmış olan itirazın tüm ferileri ile birlikte iptali ile icra takibinin devamını, alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesini, 492 Sayılı Harçlar Kanununun 29. maddesi hükmü uyarınca icra takibinde ödenmiş olan binde beş tutarındaki peşin harcın, işbu itirazın iptali davası bakımından yatırılacak olan harçtan mahsup edilmesini talep ettiklerini, işbu davaya bakmakla görevli ve yetkili mahkemenin İstanbul Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğunu, arabuluculuk dava şartının gerçekleştirildiğini, davalı avans ödemesini alıp kendi kusuru ve talebi ile sözleşmenin imza tarihini birden fazla kez ertelediğini, müvekkili şirkete ürünleri teslim etmediğini, işbu davanın kabulünü, 492 Sayılı Harçlar Kanununun 29. maddesi hükmü uyarınca icra takibinde ödenmiş olan binde beş tutarındaki peşin harcın işbu itirazın iptali davası bakımından yatırılacak olan harçtan mahsup edilmesini, davalının ... 27. İcra Müdürlüğünün ...E. sayılı dosyası nezdindeki haksız itirazının iptalini, 51.570,98.-USD’nin fiili ödeme tarihi olan 20.05.2021 itibaren işleyecek yıllık en yüksek USD mevduat faizi ile birlikte müvekkili şirkete ödenmesini, davalı aleyhine %20’den aşağı olmamak kaydı ile icra inkâr tazminatına hükmedilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı’ya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen cevap dilekçesi sunmadığı görüldü.
Tüm Dosya Kapsamı Birlikte Değerlendirildiğinde
Dava, yabancı para cinsinden alacağın tahsili için başlatılan takibe itirazın iptali istemine ilişkindir.
Yapılacak inceleme sonucu alacağın mevcut olduğu kabul edilirse borçlunun itirazının kesin olarak kaldırılmasına karar verilir ve mahkemece aynı zamanda bir depo kararı verir. Bu depo kararı ile mahkeme, borçluya yedi gün içerisinde faiz ve icra giderleri ile birlikte borcunu ifa etmesini veya o kadar miktarı mahkeme veznesine depo etmesini emreder (m.158, II c. 2).Borçlu yedi günlük depo süresi içerisinde faiz ve giderleri ile birlikte borcu ödemez veya mahkeme veznesine depo etmez ise, mahkemece depo kararından sonraki ilk oturumda borçlunun iflasına karar verilir.
Uyuşmazlık, taraflar arasında akdedilen özel ürün tedariki ve ürettirilmesi sözleşmesi kapsamında davacıya teslim edilmesi gereken ürünlerin teslim süresinin geçip geçmediği, davacının sözleşme kapsamında ödediği avans bedelini talep edip edemeyeceği, davalı tarafından keşide edilen ihtarnamede belirtilen 50.850,64 USD'nin ödenip ödenmediği, sözleşme gereği ödenmesinin gerekip gerekmediği, davalının ödemezlik definden yararlanıp yararlanamayacağı, borçlu temerrüdünün oluşup oluşmadığı, varsa davacının takip tarihi itibari ile talep edebileceği alacak miktarı, davalının ihtarla temerrüde düşürülüp düşürülmediği, takip tarihine kadar talep edilebilecek işlemiş faiz miktarı, dava şartlarının mevcut olup olmadığı konularından ibarettir.
... 27. İcra Müdürlüğünün ...Esas sayılı dosyası tetkik edilmiş ; davacı tarafından 51.039,32 USD alacağın tahsili istemi ile genel haciz yolu ile takip başlatıldığı, takip talebinde yabancı paranın Türk Lirası karşılığının gösterilmediği, takibe süresinde itiraz edildiği ve işbu davanın süresinde ikame edildiği anlaşılmıştır.
Öncelikle özel dava şartları kapsamında usulüne uygun şekilde başlatılmış bir icra takibi olup olmadığının incelenmesi bu amaçla takip talebinde yabancı paranın Türk Lirası karşılığının gösterilmesinin zorunlu olup olmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu(İİK)'nun 4949 sayılı Kanunun 12. Maddesi ile değiştirilen 58/3. Maddesinde, alacağın veya istenen teminatın Türk parasıyla tutarı ve faizli alacaklarda faizin miktarı ile işlemeye başladığı gün, alacak veya teminat yabancı para ise alacağın hangi tarihteki kur üzerinden talep edildiği ve faizinin takip talebinde gösterilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Aynı durum, İİK.nun 60/1. maddesi gereğince ödeme emri için de söz konusudur.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 43. Hukuk Dairesinin 2021/2153 Esas ve 2021/1638 Karar sayılı ilamında da belirtildiği üzere anılan değişikliğin gerekçesinde, yapılan yeni düzenlemede alacaklının yabancı para alacağının Türk Parası karşılığını takip talebinde göstermesi yanında bu alacağının hangi tarihteki kur üzerinden tahsilini istiyorsa bunu da açıkça göstermesi ve yine yabancı para alacağına ilişkin faiz alacağına ilişkin talebini belirtmesi esası getirildiği ifade edilmiştir.
Somut olayda ise takip talebinde yabancı para alacağının Türk Lirası karşılığı gösterilmemiştir. Ancak, yabancı para alacağın karşılığı Türk Lirası’nın gerek takip talepnamesinde gerekse ödeme emrinde gösterilmesi yasanın emredici hükmüdür. Kamu düzeni ile ilgili bulunan bu hususun mahkemece re’sen gözönüne alınması gerekir (HGK’nun 12.05.1999 tarih ve 1999/12-271 E, 1999/301 K. sayılı kararı).
İtirazın iptali talepli bu davada usulüne uygun bir icra takibinin bulunması özel dava şartıdır. Somut olayda, takip talebinde ve ödeme emrinde yabancı para alacağının Türk Lirası karşılığı gösterilmemiştir. Bu sebeple, davalı hakkında açılan işbu dava yönünden "usulüne uygun bir icra takibinin bulunması" şeklindeki dava şartı gerçekleşmemiştir.
6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu(HMK)'nun 114/2. maddesinde diğer kanunlarda yer alan dava şartlarına ilişkin hükümler saklı olduğu ve HMK'nın 115/2. Maddesinde de, mahkemece giderilmesi mümkün olmayan bir dava şartı noksanlığı tespit edilirse davanın usulden reddine karar verileceği düzenlenmiştir. Usulüne uygun bir icra takibinin bulunması kamu düzenine ilişkin dava şartlarından olup, HMK'nın 115/1. Maddesine göre ise, mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında taraflarca ileri sürülüp sürülmediğine bakılmaksızın kendiliğinden araştırır. Takip talebi ve ödeme emrinde bulunması zorunlu olan yabancı para alacağının Türk Lirası karşılığının bulunmaması nedeniyle davanın dava şartı yokluğundan usulden reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-HMK m. 114/2 ve HMK m. 115/2 uyarınca davanın usulden REDDİNE,
2-Peşin yatırılan 9.586,16 TL harçtan 80,70 TL maktu harcın mahsubu ile bakiye 9.505,46 TL'nin karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Davalı arabuluculuk görüşmelerine katılmadığından 6325 sayılı Kanunun 18/A maddesi gereği davacı tarafından yapılan 48,50 TL posta ve tebligat masrafı, 80,70 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 129,20 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Arabuluculuk faaliyeti nedeni ile sarf edilen ve Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabulucu ücretinin davalıdan alınıp hazineye gelir kaydına,
5-Gider avansının kalan kısımlarının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 16/06/2022


BAŞKAN

ÜYE

ÜYE

KATİP