BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/934 Esas 2022/507 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2018/934 Esas
KARAR NO : 2022/507

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/02/2019
KARAR TARİHİ : 17/06/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 07/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin, ulusal ve uluslararası çapta lojistik hizmeti veren bir şirket olduğunu, davalı şirketin işletmekte olduğu Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve bağlantı yollarını çokça kullanan davacı şirketin liste halinde yazılı araçlarına haksız olarak uygulanan geçiş bedellerini ve bu ödenmediği iddia edilen bedellere ilişkin işletilen on kat ceza olarak toplam 26.841,25 TL'nin dekontlardan anlaşılacağı üzere davacıdan tahsil edildiğini, .... (dorse)'nin davacı tarafından geçiş noktalarında ödemeye ilişkin herhangi bir sıkıntı çıkmaması açısından HGS abonelik hesabının 100,00 TL’nin altına düştüğü anda ... Bankası kredi kartında kayıtlı talimatı gereği derhal HGS hesabına 100,00 TL daha para transferi sağlandığını ve dolayısıyla davacının HGS hesabında hiçbir zaman 100,00 TL’nin altında bakiye bulunmadığını, buna rağmen plaka okuma sisteminden yahut davalı şirket kayıtlarında yaşanan sıkıntı neticesinde davacının muhtelif araçlarına geçiş ücreti alınamadığından mütevellit hatalı geçiş kaydı oluşturulduğunu ve 15 gün içinde ödenmediğinden bahisle geçiş ücretinin on katı ceza uygulandığını, geçişlere ilişkin bir kısım kayıtların davacı tarafça incelendiğini, bu kayıtlarda sistemin bazen geçiş ücretini tahsil ettiğini ve sonrasında hesaba iade ederek kuralsız geçiş kaydı oluşturduğunu, yolun boş olması halinde dahi 30 saatte alınacak yol üzerindeki geçiş noktalarından 5 dakikada geçilmiş gibi göründüğünü, HGS hesabında para olmasına rağmen yetersiz bakiye sebebi ile geçiş ücretinin alınmadığının görüldüğünü, geçiş ücretinin on katı tutarında ceza 15 gün içinde ödenmemesi halinde gündeme gelebilecekken HGS hesabında para olmasına rağmen davalı şirket tarafından geçiş ücretinin tahsil edilmediğini belirterek davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine, haksız tahsil edilen şimdilik 26.841,25 TL'nin alındığı tarihten itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiş,
CEVAP: Davalı cevap dilekçesinde özetle; Davacının, geçiş yaptığını, borçlu olduğunu kabul ettiğini ve ödemekle yükümlü olduğu geçiş ücretini de davaya konu ettiğini, itirazının, HGS’de bakiyesi müsait olduğu halde geçiş ücretine ceza yansıtıldığı yönünde olduğunu, davacı borçlunun, Köprü ve Otoyol geçiş ücreti borcunun doğduğunun açık olduğunu, davacının davasını kesinlikle kabul anlamına gelmemekle birlikte, davaya konu edilen ve borçlu olduğu Köprü ve Otoyol geçiş ücreti yönünden de talebinin haksız ve mesnetsiz olduğunu, OGS/HGS hesabını müsait tutanın, geçiş ücretinin ödemeye yetecek bakiye bulundurmanın davacının sorumluluğunda olduğunu, davalı şirket tarafından geçiş yapan araca ait OGS veya HGS hesaplarından geçiş ücreti tahsil edildiğini, OGS veya HGS cihaz ve hesaplarının uygun olmaması halinde araç sahiplerinin, ihlalli geçiş tarihinden başlayarak on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini cezasız ödeyebildiklerini, belirtilen süreler içinde ücret hala ödenmemişse 6001 sayılı kanunun açık ve amir hükmünün uygulaması olarak davalı şirket tarafından ceza uygulandığını, davalının söz konusu cezayı uygulamamasının kanuna aykırılık teşkil edeceğinden bu konuda davalı şirkete bir sorumluluk yüklenmesinin hukuka aykırı olacağını, dosya kapsamındaki ihlalli geçiş tarihlerinde davalı şirkete ödeme yapılabilecek ve ihlalli geçişlerin olup olmadığı hakkında bilgi edinilebilecek kanalların açık olduğunu, ... Bankası, ... Bankası ve web sitesi ....ve mobil uygulamalar üzerinden sorgulama ve davalı şirkete sanal pos aracılığı ile kredi kartı vasıtasıyla ödeme yapılabildiğini, davalı şirketin gerek 6001 sayılı kanun uyarınca gerekse de başkaca ilgili mevzuat kapsamında ihlalli geçiş yapan araç sahiplerine, ihlalli geçiş yapıldığına ilişkin herhangi bir bildirim yapma yükümlülüğünün bulunmadığını, bu sebeple davacının taleplerinde haksız olduğunu, davacının kendi ihmal ve kusurunun sonuçlarından davalı şirketi sorumlu tutmaya çalışmasının kabul edilemeyeceğini, davacıya ait araçların davalının işletmesindeki köprü ve otoyolu kullandığı anlarda HGS hesaplarının müsait olmadığı anılan hesapların nezdinde bulunduğu kuruluşlar tarafından bildirildiğini, OGS/HGS hesabını müsait tutmayarak davalı şirketin sağladığı hizmetin karşılığında ücret ödeme yükümlülüğünün kendi kusuruyla ihlal ettiğini, davacının kendi ihmal ve kusurunun neticesini müvekkiline yüklemeye çalışmasının kabul edilemeyeceğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE;
Mahkememizce bilirkişiden alınan 02/02/2021 tarihli raporda özetle; "İşletmesinin davalı şirket tarafından yürütüldüğü Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Çevre Otoyolu'ndan, davacı şirkete ait 12 aracın toplamda 192 sefer geçiş ihlali yaptığı, bu ihlalli geçişlere ait ücretin toplam 5.631,65 TL olduğu, davacı şirket, ihlalli geçiş tarihinden itibaren on beş günlük süre içerisinde geçiş bedellerini usulüne uygun şekilde cezasız olarak ödeyebilme imkânından yararlanmadığı için 7144 sayılı Kanun’un 19. Maddesi ile 6001 sayılı Kanuna eklenen Geçici 3. Maddesi’nde ilgili düzenlemenin anılan yasanın yürürlük tarihi olan 25.05.2018 itibari ile henüz tahsil edilmemiş para cezaları için de uygulanacağı hükmüyle; davacı şirkete geçiş ücreti borcuna ek 4 katı oranında toplamda 22.526,60 TL ceza uygulanması ve toplam borç tutarının 28.158,25 TL olması gerektiği, ancak davacı şirketçe; davalı şirkete, ihlalli geçiş ücreti ile geçiş ücretlerine 6001 Sayılı Kanunun 30/5 maddesi uyarınca tahakkuk ettirilen gecikme cezası toplam tutarı olarak 26.841,25 TL nin 29.06.2018 tarihinde ödendiği, davacı yan tarafından sanal pos aracılığı ile kredi kartı ve banka kartı vasıtasıyla ödeme yapıldığına dair dosya kapsamında, herhangi bir ödeme belgesine rastlanılamadığı ve yine Türkiye ... Bankası’ndan gelen 07.01.2021 tarihli cevap yazısı ekinde yer alan HGS OGS hesap ekstrelerinde; davaya konu ihlalli geçişlerle ve davacı yanın HGS/OGS hesabında yeterli bakiye bulunup bulunmadığı noktalarında herhangi bir tespit yapılamadığı" şeklinde görüş bildirmiştir.
Mahkememizce farklı bir bilirkişiden alınan 01/11/2021 tarihli raporda özetle; "Bilirkişi olarak açıklanan detayda yapılan inceleme ve tespitlere göre davacı ve davalı tarafların, tespitlerde belirtilen çelişkiler, tutarsızlık ve belirsizliklerin giderilmesi için otoyol işletim, bankacılık ve teknik olarak detaylı ve gerekçeli açıklaması ihtiyacı olduğu" şeklinde görüş bildirmiştir.
Bilirkişi heyetinden alınan 01/03/2022 tarihli raporda özetle; "Davalı ....A.Ş. firması tarafından işletilmekte olan Otoyollarda OGS'Lİ ARAÇ geçişi, HGS ürünü kullanan araçlar ve geçiş esnasında araç plaka tanıma sisteminde bu 3 sistemin koordineli ve hatasız çalışma yapabilmesi güncelleme işlemlerinin yapılarak geçiş yapan araçta bulunan ürünün tespit edilmesi, tespit edilemiyorsa plaka tanıma sistemi aracılığı ile desteklenmesi ihtiyacı doğmaktadır. Gişe aydınlatması bulunmayan, geçiş ürünü bulunmasına rağmen OĞS /HGS sistemi tarafından algılanamayan araçlara ihlali geçiş işlemi uygulanmıştır. Listelerde dikkat çekici bir unsurda geçiş yoğunluğunun çok fazla olduğu gişeler de bu sorunların yaşandığı farklı gişelerde örneğin Kandıra, Kurtköy, Alemdağ gibi gişelerde bu tarz sorunların yaşanmadığı anlaşılmaktadır. Banka hesapları yönünden ... Bankasından alınan tutarlar ile ... Bankası hesaplarında da sürekli bakiye bulunduğu, hesaplardaki bakiye eksiye düşse bile artı para aktif halde olduğu için ödeme konusunda herhangi bir sıkıntı yaşanmadığı ... Bankası Hesap Ekstrelerinden anlaşılmaktadır. OGS/HGS Sistemin' den iletilen borç tutarları banka hesabında gereken tutarların olması nedeniyle ödemelerin yapılması için gereken koşulların banka tarafından sağlandığı tespit edilmiştir" şeklinde görüş bildirmiştir.
Mahkememizce bilirişi heyetinden alınan 19/04/2022 tarihli ek raporda özetle; "Davalı tarafın yaptığı itirazlar değerlendirildiğinde plakaların bazı geçişlerde besap bakiyesinin yeterli olduğu buna rağmen cezai işlem uyğulandığı ifade edilmemiş, bakiyelerin bulunduğu, bakiye bulunmadığı takdirde artı hesapların uygulamaya geçtiği kök raporda belirtilmiştir. Davalı tarafça yapılan açıklamalar, verilen örnekler konu ile bağlantılı olmadığı kanaatine varılmıştır. Kök rapor da belirtildiği üzere banka hesapları yönünden ... Bankasından alınan tutarlar ile ... Bankası hesaplarında da sürekli bakiye bulunduğu, hesaplardaki bakiye eksiye düşse bile artı para aktif olduğu için ödeme konusunun da herhangi bir sıkıntı yaşanmadığı dosya sunulan ... Bankası Hesap Ekstrelerinden anlaşıldığı belirtilmiştir. davacıya ait araçları ile ihlalli geçiş yapıp yapmadı, Davalının İhlalli geçiş nedeniyle uyguladığı cezaların yerinde olup olmadığı, Dava konusu edilen miktarın talep edilebilir olup olmadığı, Geçiş zamanlarında davacı hesap bakiyesinin mevcut olup olmadığı, Değil ise kanuni sürede geçiş ücreti miktarınca mevcut hale getirilip getirilmediği ve yapılacak tespitler neticesinde gerekirse hesaplama yapılması ve keza taraf vekillerinin beyan ve itirazlarının da değerlendirilmesi hususlarında ayrıntılı ve denetime elverişli şekilde tapor düzenlenmesi hususunda yapmış olduğu incelemelerin sonucunda takdirin mahkemeye ait olduğunu, Davalı vekili bahsi geçen plaka sayılı araç ve dorse için yapmış olduğu açıklama uygulama olarak doğru olmakla beraber kök raporda teknik açıdan sistem güncellemeleri ve entegrasyon sorunlarından bahisle sadece gişelerde yaşanan bakım ve onarım sorunları değil OGS isteminin artık yenilenen otoyol ve köprü. Geçişlerinde HGS sisteminin ve güncel teknolojik alt yapı ve programlama tabanın yönelik yetersiz kaldığı OĞS sisteminin bu tarz sorunlara yol açtığı ve araç dorselerinin her ne kadar sefere çıkılması esnasında araca. kayıt edilme (fanımlama)işlemi yapılsa da OGS kullanılan çekiçi araçlarda yapılan tanımlamaların da sisteme çoğu zaman düşmediği yada geç düştüğü, bu sebeple ihlalli geçişler yaşanması gibi sorunların oluşması ayrıca bu sorunların güncel sisteme uyumunda yaşanan problemlerin çözümü adına 31.03.2022 tarihinde OGS sisteminin tamamen otoyol ve köprü geçişlerinden kaldırılması işlemi başlatılmıştır. Teknik açıdan yapmış olduğumuz açıklamalar kolay anlaşması açısından derinlemesine teknik terim ve bilişim sistemi tabanlı yazılımlara ait incelikleri en ince ayrıntısina kadar belirtmeksizin anlaşılır ve sadece açıklamalardır hiçbir çıkarım yapmaksızın teknik Aaçıdan yetersiz. ve yazılım programındaki teknolojik güncellemelere işaret edilmiştir. Zaten işletme tarafından alınan son kararlarda yapılan tespitleri doğrular niteliktedir" şeklinde görüş bildirmiştir.
Dava, davalının işlettiği köprü ve otoyoldan davacının kaçak geçiş yapıp yapmadığı, buna bağlı olarak davacı tarafından ödenen kaçak geçiş bedelinin davalıdan istirdatının mümkün olup olmadığına ilişkindir.
Davacı uluslararası çapta lojistik hizmeti veren bir şirket olduğunu, davalının işletmekte oluğu Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve bağlantı yollarını kullanan davacının HGS hesabında yeterli bakiye olmasına rağmen cezalı geçiş ücreti uygulandığını ve toplamda 26.841,25 ödeme yapıldığını beyanla alacağın tahsilini talep etmiş, davalı ise davaya konu bedelin cebri icra tehdidi altında olmaksızın ödendiğini HGS bakiyesinde yeterli geçiş ücretini bulundurma zorunluluğunun davacıda olduğunu, geçiş ücretlerinin ödenmesi noktasında öncelikle köprü ve otoyolu kullanan araç sahibinin bankasının provizyon yani ödeme iznini vermesi gerektiğini, provizyon ödemesine izin verilmesi halinde davalı hesabına işlem yapıldığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
Tüm dosya kapsamının bir bütün halinde incelenmesinde; taraflar arasındaki ihtilafın ihlalil geçişlerin yapıldığı tarihte davacının hesabında yeterli bakiyenin olup olmadığı, var ise davalının sistemindeki hata ya da arıza nedeniyle geçiş ücretinin fazla tahsilat yapılıp yapılmadığına ilişkindir. İhlalli geçişe konu tüm araçların HGS kaydının mevcut bulunduğu anlaşılmıştır. Davalı tarafından işletilen köprü ve otoyollardaki HGS sisteminin radyo frekansı ile tanımlanan RFID teknolojisi olduğu, sistemin geçiş yapan araçlardaki pasif radyo frekansını okuması suretiyle sistemin çalıştığı anlaşılmıştır.
Hükme esas alınan 01.03.2022 tarihli rapor ve aynı heyet tarafından tanzim edilen 19.04.2022 tarihli rapordan da anlaşılacağı üzere, hatalı geçise konu 07 DHA 77 plakalı tırın 18.02.2017 tarihinde geçiş yaptığı sırada hesabında para olduğu ancak davalı tarafından sunulan ihlali geçiş listesi ve provizyon sorgularını gösteren tabloda ihlalli geçiş nedeninin veri ya da işletim hatası olarak görüldüğü, yine, .... plakalı çekici olduğu bu aracın ise 14.11.2011 tarihinden beridir OGS sistemine kayıtlı olduğu anlaşılmıştır. Bu nedenler ile her ne kadar her ne kadar geçiş esnasında hesabında yeterli geçiş ücretinin bulundurulmasının ve geçiş ücretinin davalı hesabına aktarılacağı ödeme sistemindeki aksaklığın sorumluluğu davacı üzerinde olsa da mahkememizce alınan bilirkişi raporundan anlaşılacağı üzere davacı hesabından davalı hesabına geçiş ücretinin aktarılmasındaki sorunun nedeni davalı sistemlerindeki entegrasyon sorunları ve güncelleme eksikliği olduğu anlaşılmış. bu kabul ile davacı tarafından ödenen 26.841,25 TL geçiş ücretinden, tahsil edilmesi gerekli yasal geçiş bedeli olan 5.631,65 TL'nin minhası ile 21.209,06 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile 21.209,06 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 1.448,80 TL harçtan peşin alınan 458,39 TL'nin mahsubu ile bakiye 990,41 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan 35,90 TL başvurma harcı, 458,39 TL peşin harç olmak üzere toplam 494,29 TL'nin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 230,60 TL tebligat ve müzekkere gideri, 3.600,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.830,60 TL'nin davanın kabul red oranına göre 3.026,95 TL'sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyenin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar yönünden 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden reddedilen miktar yönünden karar tarihindeki AAÜT uyarınca 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davalı tarafından sarfedilen yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
8-Sarfedilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıranlara iadesine,
Dair davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 17/06/2022


Katip ...
e-imzalı


Hakim ...
e-imzalı


Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine göre UYAP sistemi üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.