Taraflar arasındaki "yayın yoluyla kişilik haklarına saldırı iddiasına dayalı manevi tazminat " davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara Asliye 21.Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 01.11.2001 gün ve 2001/75 E.,2001/581 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 4.Hukuk Dairesinin 17.09.2002 gün ve 2002/3599 E.,2002/9474 K. sayılı ilamı ile,

(....Davacı 26/12/2000 tarihli H....... Gazetesinde "İbret Levhaları" başlığı ile yapılan yayında kişilik haklarına saldırıda bulunulduğunu belirterek manevi tazminat istemiş, yerel mahkemece "Atatürk OÇ (ZOO)" şeklindeki kısaltmanın bazı çevrelerce Atatürk"e ve annesine hakaret anlamında kullanıldığı, yazım kurallarına uygun olmayan bu kısaltmanın genelde Atatürk"e karşı bazı çevrelerin hakaret eylemine zemin hazırladığı şeklindeki yayının eleştiri niteliğinde olduğu kabul edilerek davanın reddine karar verilmiştir.

Dava konusu yayında Ankara"nın çeşitli yerlerine yerleştirilen yön levhalarında "Atatürk OÇ (ZOO)" şeklinde yer alan yazımın anlatıldığı, yayının başlangıcında yayında yer alan fotoğraftaki levha kastedilerek "Bu gördüğünüz fotoğraf Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı İ. Melih tarafından kentin çeşitli yerlerine dikilen levhaları gösteriyor" şeklindeki açıklamadan sonra ilerleyen bölümde "rezaletin neresinden bakayım, neresini yazayım", "o levhada yer alan ismi Atatürk Orman Çiftliği ya da kısaltması olan AOÇ diye yazarsın ama adam gibi yazarsın, sen bilmiyorsan işi bilenlere sorarsın" ve "İ. Melih"in bu levhalarını nasıl ve neyle açıklayacağız" diyerek, anılan levhaların davacı tarafından hazırlandığı ve Atatürk"e hakaret amacı taşıdığı belirtilmiştir. Sorun, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı"nca hazırlanan ve yön gösteren "Atatürk OÇ (ZOO)" biçimindeki levhanın, davalı yazarın öngördüğü biçimde anlamlandırılıp-anlamlandırılmaması ve davacının da bundaki katkısıdır. Böyle bir konunun çözümünde gözönünde tutulması gereken ölçüt, levhadaki yazı ve yazım biçiminin orta düzeydeki bir kişi üzerinde öngördüğü ve düşündüğü anlamdır. Levha, yazım kurallarına uygun olmayabilir. Ancak salt bu nedenle orta düzeydeki bir kişinin dava konusu yayının öngördüğü anlamı çağrıştıracak bir sonuç çıkaracağı düşünülemez. Hukuk, özellik taşıyan kişilerin öngördüğü sonuçları değil, orta düzeydeki kişiyi ve olağan düşünce düzeyine göre çözüm sağlayabilir. Bunun içindir ki, tabeladaki ifade ve dosya içindeki kanıtlardan "Atatürk OÇ (ZOO)" şeklindeki kısaltmanın dava konusu yayında açıklanan şekilde bir amaç taşıdığı anlaşılmadığı gibi bu konuda kanıtta bulunmamaktadır.

Bu nedenle, yayında yer alan ve davacının kişilik haklarına saldırı oluşturan yorum nitelemeler nedeniyle uygun bir miktar manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın reddedilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir...) gerekçesiyle bozularak dosya geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda ; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

TEMYİZ EDEN: Davacı vekili

HUKUK GENEL KURULU KARARI

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Dava yayın yoluyla kişilik haklarına saldırı iddiasına dayalı manevi tazminat isteğine ilişkindir.

Davacı İbrahim Melih G..... vekili, davalı M.Emin Ç........"ın 26.12.2000 tarihli "İbret Levhaları "başlıklı yazısı ile davacının kişilik haklarına saldırdığını, haberin gerçek , güncel ve eleştiri mahiyetinde olmadığını, küfür ve hakaret içerdiğini ileri sürerek 50.000.000.000 TL.manevi tazminatın davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalılar vekili, dava konusu yazının bütünüyle değerlendirildiğinde, Ankara"da dikilen yön levhalarında "Atatürk OÇ.(ZOO) " ibaresinin yer alması nedeniyle davacı asilin eleştirildiğinin görüldüğünü belirterek davanın reddini savunmuştur.

Mahkemenin; Dava konusu yazı bütünü ile değerlendirildiğinde, "Atatürk OÇ (ZOO)" şeklindeki kısaltmanın bazı çevrelerce Atatürk"e ve annesine hakaret anlamında kullanıldığı, bunun yazı kurallarına da uygun olmadığı belirtilerek davacı Belediye Başkanının eleştirildiği, bu tür yazının genelde Atatürk"e karşı olan bazı çevrelerin hakaret eylemlerine zemin hazırladığı, yazarın yöntemi ile, sorular sormak suretiyle anlatılmaya çalışılmıştır. Yazının üç yerinde davacının isminin "İ.Melih" şeklinde yazılması ise kural olarak Türkçe yazım kurallarına aykırı değildir.

Örnek bazı kararlarda "İ.nokta Melih" veya "İ…

…Melih" şeklinde yazıların hakaret anlamı içerdiği kabul edilmiş ise de, dava konusu yazıda böyle bir şekil kullanılmamış olduğundan, sırf kısaltma nedeni ile hakaret kastının varlığından söz edilemez, bu nedenlerle dava sabit görülmemiştir, gerekçesiyle davanın reddine dair verdiği karar, Özel Dairece yukarıda belirtilen nedenle bozulmuş, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, mahkeme kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle H....... Gazetesinde yayınlanan ve dava dilekçesinde belirtilen 27.5.2000 tarihli yazı M.Emin Ç........ tarafından yazılmamış olmasına, "Atatürk OÇ (ZOO)" yazılı levhalar davalının yazısı yayınlandıktan hemen sonra kaldırılmış olduğuna göre dava konusu yazı davacının kişilik haklarına saldırı mahiyetinde değil eleştiri mahiyetinde kabul edilmiştir.

Delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, usul ve yasaya uygun bulunan direnme kararının onanması gerekir.

S O N U Ç : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, gerekli temyiz ilam harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 14.02.2007 gününde oybirliği ile karar verildi