17. Hukuk Dairesi 2017/4219 E. , 2018/4801 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili ile davalı ...Ş vekili ve davalı Vakıflar Bankası Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; dava dilekçesinde 02/04/2010 tarihinde işleteni davalı banka olan araç ile davacıların murisi ..."ın bulunduğu aracın çarpışması sonucu araçta yolcu olan davacıların murisi ..."ın vefat ettiğini, ..."ın ölümü sebebiyle geride mirasçı olarak eş ve iki çocuğunun kaldığını, maddi ve manevi kayıplara uğradıklarını, ..."ın sendikalı işçi olarak ... Belediyesinde
çalıştığını iddia ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davacılar Şerefşan, Emre ve .. için 15.000,00 TL maddi tazminatın davalı ... şirketi poliçe limiti dahilinde sorumlu olmak üzere müteselsilen davalılardan alınmasına, davacı eş Şerefşan için 30.000,00 TL küçük çocukları Emre ve ... için ayrı ayrı 20.000,00"er TL, davacı anne Aygün için 15.000,00 TL baba Hasan için 15.000,00 TL, diğer davacı kardeşler için ayrı ayrı 10.000,00"er TL olmak üzere toplam 160.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek faizi ile davalı bankadan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Vakıflar Bankası T.A.O. Genel Müdürlüğü vekili; husumet itirazında bulunduklarını, müvekkilinin aracın işleteni olmadığını, işleten sıfatının aracı kiralayan ... Oto Kiralama A.Ş. ye ait olduğunu, müvekkili bankanın olayla bir ilgisi olmadığını savunmuş davanın reddini istemiştir.
Davalı ...Ş. vekili; müvekkili sigorta şirketinin ... Oto Kiralama A.Ş adına kayıtlı araç için 24/12/2009-2010 tarihleri arasında trafik sigorta poliçesi düzenlediğini, kaza tarihinde şahıs başına azami ölüm tazminatının 175.000,00 TL olduğunu, müvekkili sigorta şirketinin sigortalının kusuru oranında ve teminat limiti dahilinde gerçek zararla sorumlu olduğunu, iş kazası sonucunda ölen ...ın hak sahiplerine SGK tarafından bağlanan dul ve yetim aylığının tazminattan indirilmesi gerektiğini, müvekkili sigorta şirketinin dava açılmasına sebebiyet vermediğini savunmuş, davanın reddini istemiştir.
Birleşen davada davacı vekili; 02/04/2010 tarihinde meydana gelen kazada ..."ın öldüğünü, ..."ın ölümü ile mirasçı kalan eşi ..., çocukları ... ve ..."ın maddi kayıplara uğradıklarını, ölenin desteğinden yoksun kaldıklarını iddia ederek, ... için 452.217,75 TL, ... için 40.122,33 TL, ... için 67.972,79 TL maddi tazminatın ticari avans faizi ile birlikte davalı ... şirketinin sorumluluğu poliçe limiti ile sınırlı olmak kaydıyla müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmesini, iş bu dava dosyasının ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/136 esas sayılı dava dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece iddia, savunma, toplanan delliler ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, asıl davada ... için 5.000,00 TL, ... için 5,000,00 TL, ... için 5.000,00 TL"den toplam 15.000,00 TL maddi tazminatın olay tarihi olan 02/04/2010 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalı Vakıflar Bankası T.A.O."dan 10/02/2011 temerrüt tarihinden yasal faiziyle birlikte davalı ... şirketi Euroko Sigorta A.Ş."den tahsilde tekerrür olmamak koşulu ile tahsiline, manevi tazminat yönünden eş ... için 15.000,00 TL, ... için 15.000,00 TL, ... için 15.000,00 TL, anne ... için 10,000,00 TL, baba ... için 10.000,00 TL, kardeşler ..., ..., ..., ..., ..., ... için ayrı ayrı 7.500,00 TL"er TL manevi tazminatın 02/04/2010 tarihinden itibaren yasal faiziyle birliktte davalı Vakıflar Bankası T.A.O"dan tahsiline, birleşen ... Asliye Hukuk Mahkemesinin ... esas sayılı davasının kabulü ile, ... için 452.217,75 TL, ... için 140.122,33 TL, ... için 67.972,79 TL olmak üzere 660.312,87 TL"nin davalı Vakıflar Bankası T.A.O için olay tarihi olan 02/04/2010 tarihinden itibaren yasal faiziyle tahsiline, davalı ...Ş için 175.000,00 TL limitin 15.000,00 TL"si için asıl davada hüküm kurulduğundan bakiye 160.000,00 TL sigorta limiti ile sınırlı olarak 10/02/2011 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tahsiline (tahsilde tekerrür olmamak koşulu ile) dair karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ile davalı ...Ş vekili ve davalı Vakıflar Bankası Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre asıl davada davacılar vekilinin, müteveffanın kardeşleri yönü ile manevi tazminata ilişkin temyiz itirazlarının, asıl ve birleşen davada davalı Vakıflar Bankası Genel Müdürlüğü vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacılar vekilinin temyiz itirazları yönünden;
Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Borçlar Kanunu"nun 47. maddesi hükmüne göre (6098 sayılı TBK. m. 56), hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde de takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Dosya kapsamından, mahkemece eş ... için 15.000,00 TL, ... için 15.000,00 TL, ... için 15.000,00 TL, anne ... için 10,000,00 TL, baba ... için 10.000,00 TL, manevi tazminata hükmedilmiştir. Manevi tazminatın değerlendirilmesinde tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli, davalıların sorumluluğunun niteliği, kusur oranları ve özellikle caydırıcı bir etki doğuracak düzeyde olması gerektiği de gözönünde tutularak, meydana gelen trafik kazası sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla olay tarihindeki paranın alım gücüne uygun düşen tutarlara hükmedilmesi gerekmektedir. Bu bakımdan somut olayda olayın meydana geliş şekli ve kusur oranları dikkate alındığında müteveffanın eşi, çocukları, anne ve babası yönü ile hak ve nasafet kuralları çerçevesinde daha yüksek manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, somut olay ile bağdaşmayan miktarlarda manevi tazminata hükmedilmesi uygun görülmemiştir.
3-Davacılar vekilince temerrüt faizi olarak ticari faiz istenilmiş, ancak mahkemece yasal faize hükmedilmiştir. Oysa zarara neden olan araç ticari araç olup davalı Vakıflar Bankası Genel Müdürlğü’nün ticari faaliyeti sırasında zarara neden olmuştur. Bu itibarla davada temerrüt faizi olarak ticari faize hükmedilmesi gerekirken, yasal faize hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
4-Davalı ...Ş vekilinin temyiz itirazları yönünden;
Davalı şirket tarafından düzenlenen zmms poliçe limiti kaza tarihi itibariyle kişi başı 175.000,00 TL’dir. Dosyada mevcut müfettiş raporuna göre olayın 5510 sayılı Yasanın 13/a ve b maddelerine göre iş kazası olduğu tespit edilmiş ve hak sahiplerine iş kazası ölüm aylığı bağlanmıştır. Dosya kapsamından ve davalının savunmalarından, davacının, trafik-iş kazası sonucunda vefat ettiğinden dolayı hak sahiplerine peşin sermaye değerli gelir bağlayan Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından zarar sorumluları aleyhine rücu davası açıldığı ve bu davanın yargılamasının devam ettiği anlaşılmaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumunca yapılan bu ödeme, zarar sorumlusuna rücu imkanı veren bir ödeme ise, davacıya yapılan ödemenin peşin sermaye değerinin hesaplanan tazminattan indirilmesi gerekmektedir.
Davalı, trafik kazası nedeni ile oluşan destek zararı konusunda gerçek zarar ile sorumludur.
Davalının mükerrer ödeme ile karşı karşıya kalmaması ve davacıların mükerrer tahsil sebebi ile sebepsiz zenginleşmelerine yol açılmaması için Sosyal Güvenlik Kurumunca açılan rücu davasının (...ş Mahkemesi’nin ... E. Sayılı dosyasının) sonucunun bekletici mesele yapılarak hasıl olacak sonuca göre karar verilebilmesi için hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
5-Bozma sebep ve şekline göre davalı ...Ş vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl davada davacılar vekilinin, müteveffanın kardeşleri yönü ile manevi tazminata ilişkin temyiz itirazlarının, asıl ve birleşen davada da davalı Vakıflar Bankası Genel Müdürlüğü vekilinin tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) ve (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin asıl ve birleşen dava yönünden temyiz itirazlarının, (4) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş vekilinin asıl ve birleşen dava yönünden temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın
istek halinde temyiz eden davacılar ile davalılar Eureko Sigorta A.Ş ve Vakıflar Bankası Genel Müdürlüğü"ne geri verilmesine 25.04.2018 gününde oybirliği ile karar verilmiştir.