MAHKEMESİ : Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi


Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davalı taraf vekillerinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince;
Dava, davacının davalı işveren nezdinde 05/06/1997- 31/03/1999 tarihleri arasında ve 01/10/2000-15/07/2005 tarihleri arasında geçen hizmetinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece verilen 11/08/2011 tarihli davanın kısmen kabulüne ilişkin karar, Dairemizin 18/10/2012 tarih ve 2011/17255 Esas ve 2012/1791 Karar sayılı ilamı ile “işçilik alacakları ve hizmet tespitine ilişkin davaların tefrikine karar verilmesi gerektiği” yönünde bozulmuştur. Yapılan yargılama sonucu Mahkemece bozma ilamına uyulmak suretiyle; davanın kısmen kabulü ile “davacı 0600010409505 sigorta sicil nolu davacı M.. U.." un davalı şirket nezdinde; 05.06.1997-15.12.1997 tarihleri arasında 93 gün, 05.06.1998-30.11.1998 tarihleri arasında 55 gün, 01.10.2000-30.11.2000 tarihleri arasında 60 gün, 01.04.2001- 30.11.2001 tarihleri arasında 240 gün, 01.04.2002-30.11.2002 tarihleri arasında 240 gün ve 01.04.2003-11.06.2003 tarihleri arasında 71 gün olmak toplam 759 gün süre ile 506 Sayılı Yasaya tabi olarak sürekli ve kesintisiz hizmet aktine istinaden asgari ücret ile davacının belirtilen tarihler arasında 759 gün davalı kuruma bildirilmeyen eksik çalışmalarının davalı SGKB"na bildirilen diğer çalışmaları ile birleştirilmesine, çalıştığının tespitine, davacının 02/08/2004-30/11/2004 ve 01/04/2005-15-07-2005 tarihleri arasını kapsayan hizmet tespiti talebinin reddine”, şeklinde hüküm kurulmuştur.
506 sayılı Kanun"un 79/10. maddesi hükmüne göre; Kurum"a bildirilmeyen hizmetlerin sigortalı hizmet olarak değerlendirilmesine ilişkin davanın, tespiti istenen hizmetin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içinde açılması gerekir. Bu yönde, anılan
madde hükmünde yer alan hak düşürücü süre; yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalışmaları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar için geçerlidir.
Çalışma sürelerinin mevsimlik çalışma olarak nitelenmesi ve mevsimlik çalışmanın yıllar itibariyle kesintisiz sürdüğünün kabulü halinde çalışılmayan dönemde hizmet akdi askıda olduğundan hükme esas alınan 5 yıllık hak düşürücü sürenin başlangıcı olarak, mevsimlik çalışmanın sona erdiği yılın sonu esas alınması gerekir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden; davacının davalı tuğla fabrikası işyerinde(sezonluk) istifleme işinde “İşçi” olarak çalıştığı, davalı işyerince düzenlenmiş ve Kurum kayıtlarına intikal etmiş olan 05/06/1997, 05/06/1998, 12/06/2003, 01/07/2004 tarihli işe giriş bildirgelerinde atılı imzaların yapılan grofolojik inceleme neticesi davacının eli ürünü olduğunun tespit edildiği, hizmet cetvelinde davalı işyerince davacı adına 05/06/1997-15/12/1997 tarihleri arasında 97 gün, 05/06/1998-30/10/1998 tarihleri arasında 120 gün, 12/06/2003-16/06/2003 tarihleri arasında 5 gün, 01/07/2004-01/08/2004 tarihleri arasında 31 gün olarak geçen hizmetlerin Kurum"a bildirildiği, işyerinin 01/07/1973 tarihinde Kanun kapsamına alınmış olduğu, 1997/2, 1998/1, 1999/1, 2000/1,2001/1, 2003/1,2004/1,2005/1 dönem bordrolarının dosyaya sunulduğu, yine yapılan aynı grafolojik inceleme neticesi “2003/6, 2004/8, 2004/7. aylarına ait maaş bordrosundaki imzaların davacının eli ürünü olup olmadığının tespit edilemediği”nin 11/06/2009 tarihli rapor ile Mahkeme"ye bildirildiği, zabıta araştırmaları neticesi “05/06/1997-15/08/2005 tarihleri arasında davacının davalı işyerinde 1997-2004 yılları arasında yılın 4-11. ayları arasında çalıştığı, yılın diğer aylarında (1.-3. ve 12. aylarında) muhtelif inşaatlarda vasıfsız işçi olarak çalıştığı, geçimini bu şekilde temin ettiği, 2005 yılı içerisinde ise amele olarak muhtelif inşaatlarda çalıştığı,Bafra"da kaldığı süreler içerisinde Kurumahmutoğlu Toprak Sanayii A.Ş."nin yatakhanesinde kaldığı, 2005/8. ayında bu işyerinden ayrıldığı” hususlarının tespit olunduğunun 16/10/2007 tarihinde tutanağa bağlanmış olduğu, “işyerinin 2006 yılına kadar Nisan-Eylül ayları arasında faaliyette bulunup yılın kalan diğer aylarında stok halinde bulunan tuğlalarının satışının yapıldığı”nın da 20/10/2007 tarihinde tutanağa bağlanmış olduğu, davacı tarafından davalı işyerine sunulmuş olan 17/06/2003 ve 31.07.2004 tarihli istifa dilekçelerinin dosyada yer aldığı, yargılama esnasında alınan bilirkişi raporlarının dosyaya sunulduğu, duruşmalarda davacı tanıklarının dinlendiği, dinlenen davacı tanıklarından bir kısmının bordrolu tanıklar olduğu ve işbu davanın 27/12/2005 tarihinde açılmış olduğu anlaşılmaktadır.
Somut olayda; Mahkemece 01.10.2000-30.11.2000, 01.04.2001- 30.11.2001, 01.04.2002-30.11.2002, 01.04.2003-11.06.2003 tarihleri arasında davacının davalı işyerinde çalıştığının kabulüne ilişkin verilen karar yerindedir. Ancak, davacıya ait hizmet cetvelinden davacının 1998/3 dönemi için 60 günlük çalışmasının bildirildiği, sonrasında tekrardan 12/06/2003 tarihinde işe giriş kaydının yapıldığı, davalı işyerince davacı adına bu dönemler arasında Kurum"a hiç bir hizmet bildiriminde bulunulmadığı gibi yönetmelikle tespit olunan belgelerden herhangi birinin de dosya muhteviyatından mevcut olmadığı anlaşılmakla ve tuğla fabrikasında işin niteliğine göre geçen çalışmanın da mevsimlik iş olması, her yıl üst üste tekrarlanmasının gerekmesine göre, davacının davanın açıldığı tarih olan 27/12/2005 tarihi itibariyle geriye doğru gidildiğinde 5 yıllık süreyi aşan, 31/03/1999 tarihi ve öncesi hizmetlerinin tespiti talebinin hak düşürücü süre nedeniyle reddi gerekmektedir. Bu nedenle,
Mahkemece “05.06.1997-15.12.1997 tarihleri arasında 93 gün, 05.06.1998- 30.11.1998 tarihleri arasında 55 gün” davacının davalı işyerinde geçen ve Kurum"a bildirilmeyen hizmetlerinin tespitine ilişkin verilen karar doğru olmamıştır.
Yapılacak iş; davacının davalı işveren nezdinde 05/06/1997- 31/03/1999 tarihleri arasında geçen hizmet sürelerinin tespitine ilişkin talebinin hak düşürücü süre nedeniyle reddine dair hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı taraf vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan H... Kurul Toprak Sanayi Ticaret A.Ş."ne iadesine, fazla alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 26/01/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.