MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ
DAVACILAR : ... VE ARKADAŞLARI
DAVALILAR : HAZİNE, ... VE ARKADAŞLARI
DAVA TÜRÜ : KADASTRO TESPİTİNE İTİRAZ
KANUN YOLU : TEMYİZ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Yargıtay bozma ilamında özetle; "çekişmeli taşınmazlara komşu parsellerin tespit tutanakları ve varsa dayanakları kayıtların dosya arasına getirtilmesi, mahallinde yerel bilirkişiler, tespit bilirkişileri, taraf tanıkları ile fen ve üç kişilik ziraat bilirkişi kurulunun katılımıyla keşif yapılması, bilirkişi ve tanıklardan çekişmeli taşınmazların geçmişte ne durumda bulundukları, kime ait oldukları, kimden kime nasıl intikal ettikleri, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldıkları, öncelerinin orman, mera, yaylak veya kışlak olup olmadığı, taşınmazların Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olmaları halinde imar ve ihyaya konu edilip edilmedikleri, imar ve ihyaya konu edilmişlerse ihyanın hangi tarihte başlayıp ne zaman bitirildiği hususlarının her bir taşınmaz yönünden ayrı ayrı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması, üç kişilik ziraatçi bilirkişi kurulundan taşınmazların nitelikleriyle ilgili bilimsel ve teknik verilere dayalı rapor aldırılması, bilirkişi ve tanık sözlerinin komşu parsel tutanakları ve varsa dayanaklarıyla denetlenmesi, davacılar hakkında yöntemine uygun şekilde belgesiz araştırması yapılması, fen bilirkişisine keşfi takibe imkan verir kroki düzenlettirilmesi, bundan sonra da tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi" gereğine değinilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda 111 ada 15 parsel sayılı taşınmazın 1/2 hissesinin ..., 1/2 hissesinin ... adına tapuya tesciline; 115 ada 95 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (A) harfiyle gösterilen kısmının yol olarak tapudan terkin edilmesine, (B) harfiyle gösterilen kısmının ham toprak vasfıyla Hazine adına, (C) harfiyle gösterilen kısmının ... adına, (K) harfiyle gösterilen kısmının payları oranında .. ve müşterekleri adına tapuya tesciline; 123 ada 8 parsel sayılı taşınmazın 17/20 payının ..., 3/20 payının ... adına tapuya tesciline; 123 ada 83 parsel sayılı taşımazın fen bilirkişi raporunda (G) harfiyle gösterilen kısmının payları oranında .. ve müşterekleri adına, (D) harfiyle gösterilen kısmının taşlık vasfıyla Hazine adına, (B) harfiyle gösterilen kısmının payları oranında ... mirasçıları adına, (E) harfiyle gösterilen kısmın payları oranında ... mirasçıları adına tapuya tesciline, (C) harfiyle gösterilen kısmın mera olarak sınırlandırılarak mahsus sicile kaydedilmesine; 123 ada 19 parsel sayılı taşınmazın .. mirasçıları adına, 110 ada 49 ve 120 ada 2 parsel sayılı taşınmazların ... adına, 110 ada 9, 51, 115, 123 ada 12, 124 ada 48, 113 ada 3, 135 ada 7 ve 123 ada 119 parsel sayılı taşınmazların ... adına, 110 ada 55 ve 123 ada 143 parsel sayılı taşınmazların ... adına, 121 ada 6 ve 110 ada 74 parsel sayılı taşınmazların ... adına, 140 ada 4 parsel sayılı taşınmazın 1/3 payının ..., 1/3 payının ..., 1/3 payının ... adına, 109 ada 37, 110 ada 36, 123, 115 ada 1, 115 ada 107, 121 ada 2 ve 105 ada 33 parsel sayılı taşınmazların .. ve müşterekleri adına, 106 ada 3 ve 4 parsel sayılı taşınmazların fen bilirkişi raporunda (D) harfiyle gösterilen kısmının 106 ada 4 parsel numarası verilerek ... adına, (B) ve (C) harfiyle gösterilen kısımlarının ise 106 ada 3 parsel numarası verilerek ... adına, 115 ada 28 ve 30 parsel sayılı taşınmazların (H) ve (E) harfleriyle gösterilen kısımlarının 115 ada 28 parsel numarası verilerek ... adına, (I) harfiyle gösterilen kısmının ayrı parsel numarası verilerek ... adına, (K) harfiyle gösterilen kısmının .. adına, (J) ve (D) harfleriyle gösterilen kısımlarının tevhiden .. adına, (G) harfiyle gösterilen kısmının ... adına, (L) harfiyle gösterilen kısmının ..n ve müşterekleri adına, (A) harfiyle gösterilen kısmının ... adına, (C) harfiyle gösterilen kısmının ... adına, 114 ada 16, 23, 26, 28, 30, 31, 32, 34, 35 ve 37 parsel sayılı taşınmazların kadastro tespitlerinin iptal edilerek fen bilirkişi raporunda (A32), (A51), (A6), (A5) ile gösterilen kısımların 114 ada 32 parsel numarası verilerek .. Özen mirasçıları adına, (A20) ve (A1) ile gösterilen kısımların 114 ada 26 parsel numarası verilerek.. adına, (A24) harfiyle gösterilen kısmın 114 ada 37 parsel numarası verilerek ... adına, (A25), (A50), (A55) ve (J) harfiyle gösterilen kısımların 114 ada 35 parsel numarası verilerek ... adına, (A26), (A4) ve (A54) ile gösterilen kısımların 114 ada 34 parsel numarası verilerek .. adına, (A10) ve (A11) ile gösterilen kısımların ... adına, (A27) ile gösterilen kısmın 114 ada 23 parsel numarası verilerek .. adına, (A14) ve (A2) ile gösterilen kısımların ayrı parsel numarası verilerek ... adına, (A15) ile gösterilen kısmın ayrı parsel numarası verilerek .. adına, (Ü), (Z) ve (V) harfleriyle gösterilen kısımların 114 ada 30 parsel numarası verilerek ... adına, (N), (M) ve (U) harfleriyle gösterilen kısımların 114 ada 28 parsel numarası verilerek ... adına, (S) harfiyle gösterilen kısmın ... adına, (P) harfiyle gösterilen kısmın .. adına, (O) harfiyle gösterilen kısmın ... mirasçıları adına, (A), (B), (C), (D), (E), (F), (G), (I), (İ), (K) ve (L) harfleriyle gösterilen kısımların 114 ada 31 parsel numarası verilerek ... adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı ... vekili ile davalı Hazine vekili tarafından ayrı ayrı temyiz edilmiştir.
1- Dosya içeriğine, mahkemece hükmüne uyulan bozma kararında açıklandığı gibi işlem yapılıp sonucuna göre hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı Hazine vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddi ile çekişmeli 105 ada 33, 106 ada 3 ve 4, 109 ada 37, 110 ada 9, 36, 49, 51, 55, 74, 115 ve 123, 113 ada 3, 114 ada 16, 23, 26, 28, 30, 31, 32, 34, 35 ve 37, 115 ada 1, 28 ve 30, 120 ada 2, 121 ada 2 ve 6, 123 ada 12, 19, 119 ve 143, 124 ada 48 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA,
2- Dava konusu 111 ada 15 parsel sayılı taşınmaza ilişkin hükme yönelik temyiz itirazları bakımından yapılan incelemede; Mahkemece çekişmeli taşınmazın 1/2 payının davacı ...’e, 1/2 payının ise davalı ...’a ait olduğu kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, varılan sonuç dosya kapsamına uygun bulunmamaktadır. Şöyle ki, Mahkemenin önceki tarihli kararında dava konusu 111 ada 15 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespitinin iptali ile tamamının davacı ... adına tapuya tesciline karar verilmiş olup, verilen karar sadece davalı Hazine tarafından temyiz edilmiş ve Hazinenin temyizi üzerine de eksik inceleme nedeniyle bozulmuştur. Davalı ... ve diğer tarafların önceki tarihli hükme yönelik herhangi bir temyiz başvuruları olmamıştır. Anılan hüküm sadece davalı Hazine tarafından temyiz edilmiş olmakla davacı ... yararına, diğer davalıların ise aleyhine usuli müktesep hak oluşmuştur. Bu nedenle Mahkemece kazanılmış hak ihlal edilerek taşınmazın 1/2 payının davacı ..., 1/2 payının ise davalı ... adına tapuya tesciline karar verilmesi yerinde değilse de davacı ... temyiz dilekçesinde çekişmeli taşınmazın 3/4 payının kendisine, 1/4 payının ise davalı ...’a ait olduğunu belirterek bu şekilde hüküm kurulmasını talep ettiğine göre çekişmeli taşınmazın 3/4 payının davacı ..., 1/4 payının ise davalı ... adına tapuya tesciline karar verilmesi gerekir. Davacı ...’in 111 ada 15 parsel sayılı taşınmaza yönelik temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA,
3- Dava konusu 115 ada 95 ve 107, 123 ada 8 ve 83 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin hükme yönelik temyiz itirazları bakımından yapılan incelemede; Mahkemece, çekişmeli taşınmazlardan 115 ada 107 ve 123 ada 8 parsel sayılı taşınmazların tamamı, 115 ada 95 ve 123 ada 83 parsel sayılı taşınmazların ise fen bilirkişi raporunda gösterilen bölümleri üzerinde davacı ve davalılar lehine zilyetlikle kazanım koşullarının gerçekleştiği kabul edilerek yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan inceleme, araştırma ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Yargıtay bozma ilamına uyulmakla taraflar yararına usuli müktesep hak oluşur. Bu hakkın zedelenmemesi için bozmada işaret edilen hususların eksiksiz olarak yerine getirilmesi gerekir. Mahkemece bozma ilamına uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Şöyle ki, çekişmeli taşınmazların sınırlarında mera parselleri bulunduğu halde yöntemince mera araştırması yapılmamış, bir taşınmazın geçmişteki niteliğini, kullanım şekli ve süresini, varsa imar-ihya işlemlerinin tamamlanma tarihini en iyi belirleme yöntemi hava fotoğrafları olduğu halde bu fotoğraflardan yararlanılmamış, taşınmazlara uygulanan vergi kayıtlarının mülkiyet belgesi niteliğinde olmadığı dikkate alınmamış, taşınmazın geçmişteki niteliği ve nereden elde edildiği hususları ayrıntılı şekilde araştırılmamış, bilirkişi ve tanıkların taraflar arasındaki uyuşmazlığı çözmekten uzak, maddi olaylara dayanmayan soyut ve gerekçesiz beyanlarıyla yetinilmiş, komşu köyler halkından çekişmeli taşınmazları bilen mahalli bilirkişiler keşif mahallinde hazır edilerek dinlenilmemiş, çekişmeli taşınmazların geçmişteki ve şimdiki niteliğini, toprak yapısı ve bitki örtüsünü, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olup olmadığını, sınırda bulunan mera parselleriyle çekişmeli taşınmazlar arasında doğal yada yapay ayırıcı bir unsur bulunup bulunmadığını açıklamaktan uzak, daha çok taşınmazın genel niteliği ve değeri konusunda tespitler içeren ziraat bilirkişi raporuyla yetinilerek karar verilmiştir. Bu şekilde eksik ve yetersiz bir incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
Hal böyle olunca sağlıklı bir sonuca varılabilmesi için öncelikle, çekişmeli taşınmazların kadastro tespit tarihinden geriye doğru 15-20-25 yıl öncesine ait stereoskopik hava fotoğrafları ile aynı tarihler arasında düzenlenen fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftalar, hava fotoğrafları kullanılarak üretilmiş memleket haritaları ile temin edilebilen en eski ve yeni tarihli uydu fotoğrafları getirtilerek dosya arasına konulmalı, daha sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları, tespit bilirkişileri ile 1 fen, 1 jeodezi ve fotogrametri uzmanı ve 3 ziraat mühendisinden oluşacak bilirkişi kurulunun katılımıyla keşif yapılmalı, yapılacak keşifte yerel bilirkişi ve tanıklardan çekişmeli taşınmazların geçmişte ne durumda bulundukları, öncesinin mer’a olup olmadığı, taşınmazlar üzerindeki zilyetliğin hangi tasarruflarla kim tarafından ne şekilde sürdürüldüğü, taşınmazların sınırlarında geçmişten bugüne kadar herhangi bir değişiklik olup olmadığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanakları ile denetlenmeli, yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde yüzleştirme yapılmak suretiyle, tespite aykırı sonuca ulaşılması halinde ise tüm tespit bilirkişileri dinlenerek çelişkiler giderilmeye çalışılmalı, taşınmazın görüntüsü ve mer’a ile arasında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığı hususlarındaki hakim gözlemi keşif tutanağına aynen yansıtılmalı; 3 kişilik uzman ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazların değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarının da yer aldığı, taşınmazları komşu parsellerle birlikte ele alan, taşınmazların önceki ve mevcut niteliklerini, ne kadar süreden beri hangi vasıfla kullanıldıklarını, mer’a ile aralarında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını açıklayan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişme konusu taşınmazların önceki ve şimdiki niteliklerini, sınırlarını ve taşınmazlar üzerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcı, şekli ve süresini, komşu mera parselleriyle arasında ayırıcı unsur bulunup bulunmadığını açıklayan rapor düzenlettirilmeli; sunulan raporda çekişmeli taşınmazların memleket haritası ve uydu fotoğrafları üzerindeki konumları gösterilmeli; fen bilirkişisinden keşfi takibe imkan verir kroki ve ayrıntılı rapor alınmalı; yapılacak değerlendirmede vergi kaydının mülkiyet belgesi niteliğinde olmadığı göz önünde bulundurulmalı, 115 ada 95 ve 107 parsel sayılı taşınmazlara uygulanan emlak kaydının miktarının bu taşınmazların yüzölçümünden az olduğu, dolayısıyla vergi kaydının zilyetlikle birleşse dahi ancak miktarıyla geçerli olabileceği dikkate alınmalı, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar göz ardı edilerek eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, dava konusu 115 ada 95 ve 120 ada 83 parsel sayılı taşınmazların yola terkedilen ve ham toprak vasfıyla Hazine adına tesciline karar verilen bölümleri yönünden mahkemece verilen önceki tarihli hüküm, davalı Hazine dışındaki diğer taraflarca temyiz edilmediğinden kesinleşmiş olmasına rağmen Mahkemece kesin hükmün sonuçlarını kısmen ortadan kaldıracak ve davalı Hazine lehine oluşan usuli müktesep hakkı da ihlal edecek şekilde, yola terk edilip ham toprak vasfıyla Hazine adına tescil edilen taşınmazın yüzölçümünün önceki tarihli hükümde yazılı miktarından daha az belirlenmiş olması da isabetsiz olup davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalıya iadesine, 01.10.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.