MAHKEMESİ :KADASTRO MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında, ... İli Merkez Alaniçi Köyü çalışma alanında bulunan 109 ada 1, 2 ve 3 parsel sayılı sırasıyla 400.847.81, 34.200,85 ve 2.237,79 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlardan, 109 ada 1 parsel sayılı taşınmaz, kadimden beri ve halen mera olarak kullanıldığı belirtilerek kamu orta malı – mera vasfıyla sınırlandırılmış; 109 ada 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazlar ise, irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zaman aşımı zilyetliği nedeniyle ... adına tespit edilmiştir. Davacılar ..., ..., ... ve ..., 109 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ayrı bölümleri hakkında kazandırıcı zaman aşımı zilyetliğine; davacı Hazine ise, 109 ada 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazların meradan açıldıkları iddiasıyla ayrı ayrı dava açmış ve yargılama sırasında müdahil ... ve arkadaşları, 109 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ayrı bölümlerine yönelik olarak tapu kaydına, irsen intikal ve kazandırıcı zaman aşımı zilyetliğine dayanarak davaya katılmışlardır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davacı gerçek kişilerin, 109 ada 1 parsel sayılı taşınmazın fen bilirkişi raporunda (A), (C), (D), (E), (F) ve (G) harfleriyle gösterilen bölümlerine yönelik davalarının ve davacı Hazine’nin ise 109 ada 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazlara yönelik davasının ayrı ayrı reddine, 05.06.2017 havale tarihli fen bilirkişi raporunda (B) harfiyle gösterilen 19.327,15 metrekarelik kısmın davacı ... ... adına tapuya kayıt ve tesciline, 109 ada 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazların ise tespit gibi tescillerine karar verilmiş; hüküm, davacı-davalı Hazine vekili, davacılar ..., ... ve ... vekili, davacı ... ve müdahil davacı ... ve arkadaşları vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, hükme esas alınan bilirkişi raporunda 109 ada 1 parsel sayılı taşınmazın (A), (C), (D), (E), (F) ve (G) harfleri ile gösterilen bölümlerine ilişkin hükme yönelik olarak davacılar ..., ... ve ... vekili, davacı ... ve müdahil davacı ... ve arkadaşları vekilinin temyiz itirazları yerinde değildir.
Davacı-davalı Hazine vekili’nin hükme esas alınan bilirkişi raporunda 109 ada 1 parsel sayılı taşınmazın (B) harfi ile gösterilen bölümü ile çekişmeli 109 ada 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazlar hakkındaki hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Mahkemece, sözü edilen taşınmazların komşu mera parselinden kot farkı, bitki örtüsü ve konumu itibariyle ayrıldığı, uzun yıllardır imar ve ihya edilmek suretiyle zilyet edildiği ve şahıslar yararına zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleştiği gerekçesi ile yazılı şekilde karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır. Dava konusu taşınmazlardan 109 ada 1 parsel sayılı taşınmaz mera olarak tespit edildiği, 109 ada 2 ve 3 parsel sayılı taşınmazların ise meradan açıldıkları ileri sürüldüğü halde yöntemince mera araştırması yapılmamış, bu kapsamda tek ziraatçi bilirkişiden alınan ve çekişmeli taşınmazların niteliği, 109 ada 2 ve 3 parsellerin komşu mera parselinden ve 109 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ise taşınmazın geriye kalan kısımlarından ne şekilde ayrıldığı, aralarında doğal ve yapay ayırıcı unsurlar bulunup bulunmadığı hususlarında somut verilere dayalı açıklama içrmeyen raporu ile yetinilmiş, diğer taraftan bir arazinin niteliğini ve üzerinde sürdürülen zilyetliğin şeklini ve süresini en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarının incelenmesi olduğu halde hava fotoğraflarından da yararlanılmamıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilmesi mümkün değildir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, taşınmazlara ait en eski ve yeni tarihli ortofoto ve uydu fotoğrafları ile, Harita Genel Müdürlüğü web sitesinin harita sorgulama sayfasına girilerek, taşınmazların bulunduğu köyü/ mahalleyi kapsayacak şekilde hangi yıllara ait hava fotoğrafı bulunduğu araştırılıp belirlenmek ve (denetimin sağlanması bakımından) ilgili sayfanın çıktısı dosya arasına alınmak suretiyle, buradan elde edilen verilere göre tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ilişkin üç farklı dönemde çekilmiş stereoskopik hava fotoğrafları ve dava konusu taşınmazlara komşu taşınmazların kadastro tutanak ve dayanakları getirtilip dosya ikmal edilmeli, bundan sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek, aynı köy ve komşu köyler halkından ayrı ayrı üçer kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile jeodezi ve fotogrametri mühendisi, 3 kişilik ... mühendisi bilirkişi kurulu ve teknik bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı; keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, nizalı taşınmazların öncesinin ne olduğu, geleneksel biçimde kullanılan kadim mera niteliğinde olup olmadıkları, taşınmazların meradan açılıp açılmadığı, taşınmaz bölümlerinin ilk olarak ne zaman ve nasıl kullanılmaya başlandığı, kime ait oldukları, kimden nasıl intikal ettikleri etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, yerel bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanakları ve dayanakları ile denetlenmeli, dinlenen yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının çelişmesi halinde gerektiğinde yüzleştirme yapılmak suretiyle çelişkilerin giderilmesine çalışılmalı; tespite aykırı sonuca ulaşılması halinde tespit bilirkişileri dinlenilmeli, ziraatçi bilirkişi kurulundan, çekişmeli taşınmazların çevresindeki taşınmazlarla karşılaştırmalı olarak toprak yapısı, eğimi, bitki deseni ve diğer yönlerden komşu mera parselinden nasıl ayrıldığını, mera parseli ile aralarında doğal ya da yapay ayırt edici bir sınır bulunup bulunmadığını ve taşınmazların meradan açılan bir yer olup olmadığını, taşınmazlar üzerinde zilyetlik bulunup bulunmadığını, mevcut ise zilyetliğin hangi tasarruflarla sürdürüldüğünü açıklayıp, tarımsal niteliğini belirten, taşınmazın değişik yönlerden çekilmiş fotoğraflarıyla desteklenmiş, somut verilere ve bilimsel esaslara dayanan, ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı; jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişiye yukarıda belirtilen tarihlerde çekilmiş hava fotoğrafları üzerinde stereoskop aletiyle inceleme yaptırılarak, çekişmeli taşınmazların önceki ve şimdiki niteliklerini, mera, yaylak ya da otlak gibi kamu orta malı niteliğinde olup olmadıklarını, sınırlarını, üzerlerinde sürdürülen zilyetliğin başlangıcını, şeklini ve süresini, varsa imar-ihyanın tamamlanma tarihini açıklayan rapor düzenlettirilmeli, raporda çekişmeli taşınmazların memleket haritası ve uydu fotoğrafları üzerindeki konumunun gösterilmesi istenilmeli; fen bilirkişisine, keşif ve uygulamayı denetlemeye elverişli, ayrıntılı rapor ve harita düzenlettirilmeli; taşınmazlarının öncesinin mera olduğunun anlaşılması halinde meralar üzerinde sürdürülen zilyetliğin hukukça değer taşımayacağı düşünülmeli, bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır. Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek, eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, davacı-davalı Hazine vekili’nin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz edenlere ayrı ayrı iadesine, yasal koşullar gerçekleştiğinde kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 11.03.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.