22. Hukuk Dairesi 2018/5398 E. , 2018/11553 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : İŞE İADE
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı ve davalı ...Bil.... Elek. Elektro vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı işçi...sözleşmesinin haklı ve geçerli bir sebep olmadan işverence feshedildiğini ileri sürerek, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini... başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ..., davanın reddini istemiştir.
Davalı Şirket, davacının...sözleşmesinin devamsızlık haklı sebebine dayanılarak feshedildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davalı alt işveren işyerinde fesih tarihi itibari ile çalışan otuz işçi bulunmadığı ve davacının iş güvencesi kapsamında olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından temyizi üzerine Dairemizce, davanın tüzelkişiliği olmayan Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğüne değil Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına yöneltilerek taraf teşkilinin usulüne uygun olarak sağlanması gerektiği ve otuz işçi sayısı şartı yönünden de araştırma yapılarak davalı alt işverenin aynı işkolundaki tüm işyerlerinde fesih tarihi itibariyle otuzdan az işçi çalışıyorsa davanın reddine karar verilmesi, aksi halde ise işin esasına girilmesi gerektiği gerekçeleriyle bozulmasına karar verilmiştir.
Bozmaya uyan Mahkemece, davacının davasını Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına yöneltmesi için usulüne uygun kesin süre verilmemiş, tensip zaptı ve Yargıtay ilamı Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü vekili olarak Av. ..."ya tebliğ edilmiş, otuz işçi yönünden de hem Bakanlık hem de alt işveren işyerinde çalışan işçi sayısının toplamının otuzu aştığı gerekçesiyle otuz işçi koşulunun oluştuğu kabul edilerek işin esasına girilmiş ve feshin geçerli sebebe dayanmadığı gerekçesi ile feshin geçersizliğine ve davacı işçinin işe iadesine... başlatma tazminatının dört aylık ücret tutarı olarak ve çalıştırılmadığı süre için en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının belirlenmesine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davacı ve davalı ... Bil.... Elek. Elektro Tem. İnş. Tar. Ür. San. Tic. Ltd. Şti. temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Mahkeme hükmü Dairemizce davanın Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına yöneltilmesi için davacı tarafa mehil verilmesi ve usulüne uygun bir şekilde taraf teşkili sağlanarak sonuca gidilmesi gerektiği gerekçesiyle bozulmuş, Mahkemece bozmaya uyulmasına rağmen bozma gerekleri yerine getirilmeyerek davacıya davasını Bakanlığa yöneltmesi için süre verilmesine rağmen, kesin süre verilmemiş ve kesin sürenin sonuçları hatırlatılmamış, ancak tensip zaptı ve Yargıtay ilamı Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü vekili olarak Av. ..."ya tebliğ edilmiştir. Bozmaya uyan Mahkemece, davacı vekiline usulüne uygun şekilde davasını Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına yöneltmesi için kesin süre verilmeli ve usulüne uygun bir şekilde taraf teşkili sağlanarak tarafların gösterdiği deliller toplanamalı ve dosya yeniden bir değerlendirmeye tabi tutularak sonucuna göre bir karar verilmelidir. Taraf teşkili sağlanmadan yazılı şekilde karar verilmesi usule aykırı olup, hükmün bu yönden ikinci defa bozulması gerekmiştir.
2-Taraflar arasında fesih tarihi itibariyle işverence otuz veya daha fazla işçi çalıştırılıp çalıştırılmadığı ve dolayısıyla davacının iş güvencesi kapsamında kalıp kalmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18.maddesidir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. Maddesinin birinci fıkrasına göre iş güvencesi hükümlerinden yararlanmak için otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerinde çalışmak gerekir. Aynı maddenin dördüncü fıkrasına göre işverenin aynı işkolunda birden fazla işyerinin bulunması halinde, işyerinde çalışan sayısı bu işyerlerinde çalışan toplam işçi sayısına göre belirlenir. İşçi sayısına ilişkin bu hüküm nispi emredici olduğundan, daha az işçi sayısını öngören sözleşme hükümleri geçerli kabul edilmektedir.
Otuz işçi sayısının belirlenmesinde fesih bildiriminin işçiye ulaştığı tarih itibariyle belirli-belirsiz süreli, tam-kısmi süreli, daimi-mevsimlik sözleşmelerle çalışan tüm işçiler dikkate alınır.
Dairemizce davalı alt işveren şirketin Türkiye genelinde aynı işkolundaki tüm işyerlerinde fesih tarihinde kaç işçi çalıştığının açık ve tereddüte yer vermeyecek şekilde belirlenmesi gerektiği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiş, bozmaya uyan Mahkemece bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmeyerek hem Bakanlık hem de alt işveren işyerinde çalışan işçi sayısının toplamının otuzu aştığı gerekçesiyle otuz işçi koşulunun oluştuğu kabul edilerek işin esasına girilmiştir. Otuz işçi sayısının tespitinde asıl işveren işçileri sayıya dahil edilemez. Alt işveren yönünden yapılan inceleme yönünden de tespit edilen işyerlerinin davacının çalıştığı işyeri ile aynı işkolunda olup olmadığı dosya kapsamından denetlenememektedir. Belirtilen sebeple, davalı şirketin Türkiye genelinde aynı işkolundaki tüm işyerlerinde fesih tarihinde kaç işçi çalıştığı açık ve tereddüte yer vermeyecek şekilde belirlenmeli ve bu sayının otuzun altında olduğunun tespiti halinde dava, dava şartı yokluğundan reddedilmeli; aksi halde işin esasına girilerek fesih hususunda bir değerlendirme yapılmalıdır. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup aynı sebeple ikinci kez bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 10.05.2018 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.