MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı ve davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -

Davacı vekili, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesi, akaryakıt istasyonu işletme sözleşmesi, asgari satış taahhütnamesi imzalandığını, sözleşmelerin geçerli bir neden olmaksızın süresinden önce 13.05.2009 tarihinde feshedildiğini iddia ederek fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla bayilik sözleşmesi ve akaryakıt istasyonu sözleşmesine aykırılıktan kaynaklanan cezai şart borcundan dolayı şimdilik 2500 USD, taahhütnamede belirtilen tonaj ihlalinden kaynaklanan şimdilik 2500 USD cezai şart alacağı, haksız fesih sebebiyle davacının kar mahrumiyeti sebebiyle uğradığı zararın şimdilik 500 USD."nin ödeme günündeki usd kuru üzerinden, 13.05.2009 haklı fesih tarihi itibariyle dövize uygulanan en yüksek faiz ile birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, dava konusu sözleşmelerin birleşik sözleşmeler olduğunu, sözleşmelerin müvekkili tarafından haklı nedenle feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece verilen, sözleşmenin davalı tarafça haklı nedenle feshedilmesi nedeniyle davanın reddi kararı, Dairemiz 13.02.2014 tarih 2013/13869 E. – 2014/2887 K. sayılı ilamı ile “...somut olay bakımından davalının sözleşmeyi fesihte haklı olduğunun kabulü doğru görülemez. Mahkemece feshin haksız olduğu gözetilerek iddia ve savunma çerçevesinde deliler değerlendirilip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken somut olaya uygun düşmeyen gerekçelerle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.” gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda, sözleşmenin, davalı tarafından haklı nedenle fesh edilmediği, işletme sözleşmesinin bayilik sözleşmesi ile birleşik sözleşme niteliğinde olduğu, işletme sözleşmesinin feshinin haklı nedene dayanmayacağı, sözleşme şartlarının yerine getirilmesinin zorunlu olup, borçlunun iktisaden mahvına sebep olacak şekilde ağır ve yüksek olmayacak miktarda cezai şart talep olunabileceği gerekçesiyle, davanın kabulüne, sözleşmenin feshinden kaynaklanan 2.500 USD cezai şart alacağı, tonaj ihlalinden kaynaklanan 2.500 USD cezai şart alacağı, kar kaybı nedeniyle 500 USD"nin faizleri ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalılar vekillerince temyiz edilmiştir.
Davacı ve davalı arasında 22.09.2003 tarihinde akaryakıt istasyonu işletme sözleşmesi imzalandığı, buna bağlı olarak mal alım taahhüdü içeren 22.09.2003 tarihli protokol ve 10.12.2004 tarihinde işletme sözleşmesinin beş yıl uzatılmasına dair zeyilname imzalandığı, daha sonra da LPG satımıyla ilgili olarak 01.09.2005 tarihinde ayrı bir sözleşme imzalandığı dosyadaki belgelerden anlaşılmaktadır. Her iki sözleşmede de ayrı ayrı mal alım miktarıyla ilgili, fesih ve cezai şartla ilgili hükümler bulunmaktadır. İki sözleşme de bağımsız sözleşmelerdir. Dairemiz bozma kararında da bu sözleşmelerin davalı tarafından haksız feshedildiği kabul edilmiş, bu husus kesinleşmiştir. Sözleşmeler uyarınca ayrı ayrı tazminat taleplerinin değerlendirilmesi gerekir. Eksik ürün alımı nedeniyle davalının sorumlu tutulabilmesi için yıllık bazda getirilen miktarın eksik alımı halinde bir sonraki yıl itibariyle ihtirazi kayıt konulmadan, dağıtıcı tarafından ürün verilmeye devam edilmesi halinde önceki yıla ilişkin cezanın istenemeyeceği, ancak son yıl için eksik üründen kaynaklanan tazminat isteyebileceği kabul edilip bu yönde bir inceleme yapılması, ayrıca cezai şart miktarı yönünden davalının ekonomik mahvına yol açmaması için davalı bilançolarının incelenmesi, kâr kaybı yönünden de bir inceleme yaptırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, mahkeme kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle yerel mahkeme hükmünün taraflar yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 14/11/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.