Danıştay Danıştay 15. Daire Başkanlığı 2018/3071 Esas 2018/6232 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ON BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2018/3071
Karar No : 2018/6232

YETKİLİ YARGI YERİNİN BELİRLENMESİ KARARI
… vekili Av. … tarafından; davacı tarafından, askerlik görevini yapmaya uygun olduğu yönünde verilen rapora istinaden askerlik görevini yapmaya başladığı ancak evvelce ayağında meydana gelen kırığın iyileşme süresinin uzamasından dolayı iş göremez duruma geldiğinden bahisle davalı idarenin hizmet kusuru nedeniyle 150.000-TL maddi, 150.000-TL manevi olmak üzere toplam 300.000-TL'nin olay tarihi olan 27/12/2012 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle Milli Savunma Bakanlığı'na karşı Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde açılan davada, Ankara 1. İdare Mahkemesi'nce, 2577 sayılı Kanun'un 36. maddesi gereği idari sözleşmelerden doğanlar dışında kalan tam yargı davalarında yetkili mahkemenin, sırasıyla, a) Zararı doğuran idari uyuşmazlığı çözümlemeye yetkili, b) Zarar, bayındırlık ve ulaştırma gibi bir hizmetten veya idarenin herhangi bir eyleminden doğmuş ise, hizmetin görüldüğü veya eylemin yapıldığı yer, c) Diğer hallerde davacının ikametgâhının bulunduğu yer idare mahkemesi olduğu, bu durumda, zararı doğuran idari uyuşmazlığın davacının askerliğe elverişli olduğuna yönelik işlem tesis edilmesi olduğu, söz konusu uyuşmazlığın çözümünde yetkili yargı yeri olan Şanlıurfa İdare Mahkemesi'nin bakılmakta olan davanın çözümünde de yukarıda yer verilen mevzuat hükmü uyarınca yetkili olduğu yolunda verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı karar ile Şanlıurfa 2. İdare Mahkemesi'nce 694 sayılı KHK uyarınca Askeri Yüksek İdare Mahkemesinde görülmekte olup henüz karara bağlanmamış kanun yolu incelemesi dışındaki davaların Ankara İdare Mahkemeleri'ne gönderileceği hükmü de dikkate alındığında bakılan davanın görüm ve çözümünde Ankara İdare Mahkemesi'nin yetkili olduğuna ilişkin olarak verilen … günlü ve E:…, K:… sayılı karar üzerine ortaya çıkan yetki uyuşmazlığına ilişkin dosya 2577 sayılı Kanun'un 43/1-b maddesi uyarınca incelenerek gereği düşünüldü:
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 36. maddesinde; "İdari sözleşmelerden doğanlar dışında kalan tam yargı davalarında yetkili mahkeme, sırasıyla: a) Zararı doğuran idari uyuşmazlığı çözümlemeye yetkili, b) Zarar, bayındırlık ve ulaştırma gibi bir hizmetten veya idarenin herhangi bir eyleminden doğmuş ise, hizmetin görüldüğü veya eylemin yapıldığı yer, c) Diğer hallerde davacının ikametgâhının bulunduğu yer İdari mahkemesidir." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, 11/02/2017 tarihinde yürürlüğe giren 6771 sayılı T.C. Anayasası'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'la Anayasaya eklenen Geçici 21.maddenin (E) bendi hükmüyle askeri yargı kaldırılmış ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde görülmekte olan dosyalardan kanun yolu incelemesi aşamasında olanların Danıştay'a, diğer dosyaların ise görevli ve yetkili idari yargı mercilerine bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 4 ay içinde gönderileceği hükme bağlanmıştır.
Anayasa'nın 121. maddesiyle 25/10/1983 günlü, 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu'nun 4. maddesine göre, Cumhurbaşkanı'nın başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu'nca 15/08/2017 tarihinde kararlaştırılan ve 25/08/2017 günlü, 30165 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınan Tedbirlere İlişkin Kanun Hükmünde Kararname'nin 36. maddesinde de, kaldırılan askeri yargı mercilerinde görülmekte olan, işi bitmemiş dosyalardan Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde kanun yolu incelemesinde olanların Danıştay'a, diğerlerinin ise Ankara İdare Mahkemelerine gönderileceği kurala bağlanmıştır.
Görüldüğü üzere, 694 sayılı KHK'nin 36. maddesiyle eklenen 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nun Geçici 45. maddesinde Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nde kanun yolu incelemesi aşamasında olanlar Danıştay'a, diğerleri Ankara İdare Mahkemelerine herhangi bir karara gerek kalmaksızın gönderilir, denilmekle; yürürlükte olan 6771 sayılı Kanun hükmünü ortadan kaldırmadığı gibi, herhangi bir özel yetki kuralına da işaret etmediği, söz konusu düzenlemenin anılan Yüksek Mahkemedeki dosyaların nerede tevzi edileceğini düzenlediği sonucuna varılmıştır.
Öte yandan; "usul kurallarının derhal uygulanırlığı ilkesi" gereğince dava dosyalarının devrini müteakip uyuşmazlığın çözümünde 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu hükümlerinin uygulanacağı hususunda bir duraksama bulunmamaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, davacının Trabzon Askerlik Şubesi Başkanlığı'nca askerlik muayenesi için sevk edildiği sağlık birimindeki muayene işlemleri esnasında ayak bilek kemiğinin kırıldığı ve pilatin takıldığı hususunu beyan ettiği ve bu hususa davacı ile ilgili olarak tanzim edilen "Yükümlülere Yoklamalarda Uygulanacak Sağlık Durumu Hakkında Bilgi Formu"nda da yer verildiği, buna rağmen davacının askerliğe elverişli bulunarak anılan Askerlik Şubesince sevk işlemlerinin gerçekleştirildiği, askerlik görevini ifa etmeye başlayan davacının ayak bileğindeki mevcut rahatsızlığın ilerlemesi üzerine başlayan sağlık sorunlarının uygulanan tedaviye rağmen sona ermediği ve nihayetinde davacının Gülhane Askeri Tıp Fakültesi Eğitim Hastanesi'nce düzenlenen 08/11/2012 tarihli sağlık Raporu'nda yer alan "Askeliğe Elverişli Değildir" kararına istinaden terhis edildiği, bunun üzerine davacı tarafından askerliğe elverişli olmadığı halde silah altına alınması nedeniyle mevcut rahatsızlığının ilerlemesine neden olunduğu, iş göremez duruma geldiğinden bahisle uğradığını iddia ettiği toplam 300.000-TL maddi ve manevi zararın tazmini isyemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Bu durumda, davacının, Trabzon Askerlik Şubesi Başkanlığı'nca, muayene işlemleri gereği gibi yapılmadan, askerliğe elverişli bulunarak sevk edilmesi sonucu sağlık sorunlarının ilerlemesine sebep olunması nedeniyle uğranıldığı ileri sürülen zararına karşılık maddi ve manevi tazminatın ödenmesi istemiyle açılan davaya konu uyuşmazlığın çözümünde, 2577 sayılı Kanunun 36. maddesi (b) bendi uyarınca eylemin gerçekleştiği, hizmetin görüldüğü yer olan Trabzon İdare Mahkemesi yetkili bulunmaktadır.
Bu durumda, açıklanan nedenlerle, davanın görüm ve çözümünde Trabzon İdare Mahkemesi'nin yetkili olduğuna; dava dosyasının Trabzon İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine; kararın Mahkemesince Ankara 1. İdare Mahkemesi'ne ve taraflara bildirilmesine, 12/09/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.