23. Hukuk Dairesi 2014/10758 E. , 2015/922 K.
"İçtihat Metni"....
Taraflar arasındaki kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili, müvekkilinin Davalı kooperatifin üyesi iken, 1986 yılında üyelikten ihraç edildiğini yeni öğrendiklerini, müvekkilinin 1983 ile 1998 yılları arasında yurtdışında bulunduğunu ve kendisine ihraç kararından önce ihtar yapılmadığını ileri sürerek, ihraç kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacının borçlarını ödememesi üzerine ihraç edildiğini ve ihraç kararının, davacının adres değişikliğini müvekkiline bildirmemiş olması nedeniyle 1990 yılında ilanen tebliğ edildiğini, davacının yıllar sonra bu davayı açmasının yerinde olmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacının ihraç edildiği tarihte yurtdışında olduğu, davalı kooperatifin öncelikle davacının adresini araştırması gerekirken doğrudan ilanen tebligat yapmasının yasaya aykırı olduğu, ayrıca davalı vekilinin duruşmada, davacının borcu olan 14.000,00 TL"yi faiziyle birlikte ödemesi halinde üyeliğe kabul edileceğini beyan etmesi de dikkate alındığında ihraç kararının iptaline karar vermek gerektiği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2) Dava, ihraç kararının iptali istemine ilişkindir. Mahkemece, ihraç kararının davacıya usulüne uygun tebliğ edilmediği gerekçesiyle, davanın süresinde açıldığı kabul edilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 16/3. ve davalı kooperatif anasözleşmenin 14/2. ve 3. maddelerinde "Ortak çıkarma kararının tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde iptal davası açabilir" hükmü düzenlenmiştir. Bu süre hak düşürücü süredir ve bu sürenin mahkemece resen dikkate alınması gerekir. Ayrıca, 6100 Sayılı HMK"nın 150/5. ve 7. bentlerinde "işlemden kaldırılan dava, süresi içinde yenilenmediği takdirde açılmamış sayılmasına karar verilir, açılmamış sayılan davadaki talep dahi vaki olmamış sayılır" hükümlerine yer verilmiştir. Yani, davanın açılmamış sayılması kararı ile davanın açılması ile meydana gelmiş olan sonuçlar ortadan kalkar.
../..
S.2.
Somut olayda, davacı, 1987 yılında üyelikten ihraç edilmiş, ihraç kararı davacıya 1990 yılında gazetede ilanen tebliğ edilmiştir. Davacı, ihraç kararının iptali için davalı aleyhine 03.05.2011 tarihinde .... Mahkemesi"nin 2011/319 esas sayılı dosyasında dava açmış, ancak davanın takip edilmemesi üzerine, açılmamış sayılmasına karar verilmiş ve karar kesinleşmiştir. Davacıya, ihraç kararı usulüne uygun tebliğ edilmediği için, davacının ihraç kararını yukarıda bahsi geçen davanın açıldığı 03.05.2011 tarihinde öğrendiğinin kabulü gerekir. Açılan davanın, açılmamış sayılmasına karar verilmesi ile talep vaki olmamış sayılacağından, iş bu ihraç kararının iptali davası 3 aylık süre içerisinde açılmamıştır. Mahkemece, bu husus re"sen dikkate alınarak davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 17.02.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.