Esas No: 2021/295
Karar No: 2022/514
Karar Tarihi: 28.06.2022
BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 10. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/295 Esas 2022/514 Karar Sayılı İlamı
T.C.
İSTANBUL
10. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO :2021/295 Esas
KARAR NO:2022/514
DAVA:Tazminat (Ticari Nitelikteki Vekalet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:22/04/2021
KARAR TARİHİ:28/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Nitelikteki Vekalet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA: Davacı vekili mahkememize vermiş olduğu dava dilekçesi ile, davacının davalı şirketin müşterisi olup, davalı ile olan anlaşma gereği borsa işlemlerinde davacıya bu şirket tarafından yatırım danışmanlığı hizmeti verilmekte olduğunu ve davacının nam ve hesabına hisse senedi alınmakta ve satılmakta olduğunu, davalı şirketin kusuru ile sebep olduğunun haksız fiil nedeniyle davacının maddi zararlarının ortaya çıktığını, davacı ile davalı şirket arasında çerçeve sözleşme imzalanmış olduğunu, akdedilen çerçeve sözleşme gereğince davalı şirkete verilecek emirlerin yazılı olabileceği gibi sözlü olarak da verilebildiğini, sözlü emir talimatlarını yerine getirme yetkisinin müşteri menfaatlerinin gözetilerek ve özen borcu çerçevesinde yerine getirilmek zorunda olduğunu, ancak davalı yanın talimatlarını yerine getirirken özen borcuna aykırı hareket ederek davacının zarara uğramasına sebebiyet verdiğini, uyuşmazlığa konu olayda davacıya ait telefondan 21/12/2020 günü 10:00-11:00 saatleri arasında telefon görüşmesi yoluyla davalı şirkete sözlü talimat verildiğini, davacının İngiltere borsasının düşüşle açılacağı ön görüsü ile ... pay senetlerinin 62 sterlin seviyesinden satılması için telefonla sözlü talimat verdiğini, mahkemece müşteri ilişkilerinin ses kaydına dair yapılacak bilirkişi incelemesi ile de ortaya çıkacağı üzere davacının iradesinin, hisse senedinin 62 sterlin seviyesinde satılmasına dair bir limit belirlenmesi gerektiğini, ancak davalı şirketin açık kusuru ve özen borcuna aykırı davranması nedeniyle satış emri verilen pay senetleri belirlenen fiyat limitinin çok altında 51 sterlin civarında satıldığını, davalı tarafından davacının açık iradesine aykırı olarak yapılan satış nedeniyle davacının büyük zarara uğradığını beyanla, haklı davanın kabulü ie, davacının uğradığı maddi zararın karşılığı olarak bilirkişi incelemesi sonrası arttırılmak ve fazlaya dair haklar saklı kalmak üzere şimdilik 5.000TL zararın doğduğu tarihten itibaren işleyecek ticari avans faiz oranıyla birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın, davalı şirketin ... numaralı müşterisi olduğunu, davacının iddialarının haksız olduğunu, davacının hesabının 02/07/2018 tarihinde açıldığını ve bu hesaba bağlı olarak davalı şirket nezdinde davaya konu edilen işlemin yapıldığı ... nolu GBP hesabının da 26/11/2020 tarihinde açıldığını, bahsi geçen hesaplar açılmadan önce ilgili mevzuata uygun şekilde davacı ile davalı arasında gerekli sözleşmelerin imzalandığını, davacıya risk bildirimleri yapıldığını ve uygunluk testi uygulandığını, davacının iradesine ve talimatına aykırı işlem yapıldığı iddiasının kabul edilemez olduğunu, davacının 62 sterlinden satış yapılması için limit emir verdiği ve kesinlikle 62 sterlinden daha düşük fiyata satma niyetinde olmadığı iddiasının gerçek dışı olduğunun ses kayıtlarından anlaşıldığını, davacının ... emir verdiğini ve ... emrini açıkça teyit ettiğini, telefon görüşmesinde 62 sterlinden daha düşük tutarlar konuşulduğunu ve fiyat garantisi olmadığının açıkça davacıya bildirildiğini, ses kayıtlarından davacının limit emir değil stop emir verdiğini ve davalı şirketçe davacının iradesine uygun şekilde emir iletimi yapıldığının açıkça anlaşılmakta olduğunu, davacının limit emir vermesinin teknik olarak da zaten mümkün olmadığını, müşteri temsilcisinin hiçbir yönlendirmesinin olmadığını, aksine müşteri temsilcisinin uyarısına rağmen davacının piyasa açılışını beklemek istemediğini, davacının bilgisi ve onayı ile işlem yapıldığını, davalı şirketin iddia edilen zarara sebebiyet verecek kusurlu veya sözleşmeye aykırı davranışı olmadığını, her türlü kar ve zarardan davacının kendisinin sorumlu olduğunu, tazminat şartlarının mevcut olmadığını, davacının üstlendiği riziko çerçevesinde doğmuş olan zarar ile davalı şirketin sözleşmesel edimini ifa etmesi arasında illiyet bağı olmadığını beyanla, haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER ve GEREKÇE:
Taraflara usulune uygun davetiye tebliğ edilmiş olup, ihtarnameler, ihtarnameye cevap, sermaye piyasası araçları alım satıma aracılık işlemleri çerçeve sözleşmesi, yurt dışı piyasalarda alım satımına aracılık sözleşmesi, risk bildirim formları, işlem örnekleri, uygunluk testi, hesap hareketleri, hesap ekstresi, işlem sonuç formu, kapanan pozisyon raporu, işlem detayları, görüşme kayıtları celp olunmuştur.
Tarafların iddia ve savunmaları, dosyada toplanan deliller nazara alınarak dosya bilirkişiye tevdi edilmiş olup, bilirkişiler Bankacı, SPKUzmanı ..., SMMM ... ve Hukuk Fakültesi Dr Öğr Üyesi ... tarafından tanzim olunan 15/03/2022 tarihli bilirkişi raporunda; davacının davalı şirket nezdinde yer alan ... müşteri numarasına bağlı yatırım hesaplarında satışı gerçekleşen 224550 adet ... (...)... kodlu hisse senetlerinin ... Borsasında işlem gördüğünü, ... açılış/kapanış saatinin 11:00-19:30 olup, davacı ...'ın davalı ... ...'i saat 09:38'de telefonla aradığını, davalı şirketin uluslararası piyasalar müşteri temsilcisi ... ile görüşme sağlandığını, davalı şirket müşteri temsilcisinin davacı müşteriye açıklayarak, açık ve net bir ifade ile onayını almak suretiyle sisteme girerek ilettiği emir türünün piyasa fiyatının altındaki bir fiyat seviyesinden satış işlemine girmek için sıklıkla kullanılan ... Emiri olduğunu, davacı müşterinin ... Borsasında düşüşü beklemesi ve piyasa açılışandan önce emir iletmek istemesi sebebiyle ... hisselerinin bir önceki güne ait kapanış fiyatının altında bir seviyede işlem yapma, dolayısıyla belirlenen bir destek noktasının kırılması durumunda piyasanın daha da aşağı gideceği beklentisi içinde olunması sebebiyle emrin mantığına uygun olarak davacı müşterilerinin ön gördüğü ve talep ettiği 62 GBP fiyat ile davalı şirket müşteri temsilcisi tarafından ... Emri girişi yapıldığını, ... emir gerçekleşirken piyasa fiyatının davacı müşteri tarafından ön görülen 62 GBP emir fiyatında tetiklenerek piyasaya iletildiğini, ancak önceden tanımlanmış 62 GBP emir fiyatının tetikleyici fiyatla aynı olması gerekmediğinden, işlem anındaki 51.5214422 GBP piyasa fiyatı üzerinden satış emrinin gerçekleştiğini, davacı müşteri tarafından talep edilen emir türü ve fiyatı ile davalı şirket müşteri temsilcisi tarafından iletilen emir türü ve fiyatı arasında herhangi bir mutabakatsızlık bulunmadığını, davalı şirket müşteri temsilcisinin Borsa endeksi hareketlerine, piyasa beklentisine, taban-tavan fiyatlarına ilişkin bilgi vermesi, işlem özelinde iletilebilecek emir türlerine ilişkin bilgi vermesi yönüyle, gerekse sisteme iletilen emirlere ilişkin nihai son kararın davacı müşteri tarafından veriliyor olması sebebiyle herhangi bir kusuru bulunmadığını, uyuşmazlık konusu iletilen emirlerin davacı müşterinin bilgisi dahilinde, özgür iradesi ile açık ve net olarak bir kaç kez onayı alınmak suretiyle gerçekleştiğini, taraflar arasında akdedilen Yurt Dışı Piyasalarda Alım Satım İşlemlerine Aracılık Sözleşmesinin Müşterinin Riskleri ve Kar/zararı Başlıklı 6.maddesi ve Emirlere İlişkin Hükümler Başlıklı 7.maddesi tahtında, taraflar arasında akdedilen Sermaye Piyasası Araçları Alım Satıma Aracılık İşlemleri Çerçeve Sözleşmesinin Emirlere ilişkin Hükümler Başlıklı 10.1.11.maddesi ile Emirlerde Belirleme Şekli Başlıklı 10.3.3.maddesi tahtında davacının açık ve net olarak onay verdiği emirlerden doğan portföy zararından şahsen sorumlu bulunduğu kanaatinde olduklarını belirtmişlerdir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş olup rapora karşı beyanlar dosyaya ibraz edilmiştir.
Dava, davalının kusuru ve taraflar arasındaki sözleşmeye aykırı hareket ettiği belirtilerek davacının uğradığı zararın tahsili talebine ilişkindir.
Yapılan yargılama, davacı tarafın iddiaları, davalının savunması, tanzim olunan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı ile davalı arasında 25/06/2018 tarihinde 19 sayfadan ibaret sözleşme öncesi bilgilendirme seti, 31 sayfa-33 maddeden ibaret genel müşteri sermaye piyasası araçları alım satıma aracılık işlemleri çerçeve sözleşmesinin akdedildiği, yine davacı ile davalı arasında 20/04/2020 tarihinde 6 sayfadan ibaret yurt dışı işlemler risk bildirim formu, 12 sayfa-20 maddeden ibaret yurt dışı piyasalarda alım satım işlemlerine aracılık sözleşmesinin akdedildiği, genel müşteri sermaye piyasası araçları alım satıma aracılık işlemleri çerçeve sözleşmesi ile yurt dışı piyasalarda alım satım işlemlerine aracılık sözleşmesinin taraflar arasında imzalanmadan önce davalı şirket tarafından dava yana genel işlem koşullarının varlığı hakkında açıkça bilgi verildiği, bunların içeriğini öğrenme imkanı sağlandığını, davacının da bu koşulları ve tüm sözleşme hükümlerini müzakere etmek ve sonucunda kabul etmek suretiyle sözleşmeleri imzaladığı, davalı ile olan anlaşma gereği borsa işlemlerinde davacıya davalı tarafından yatırım danışmanlığı hizmeti verilmekte olduğu ve davacının nam ve hesabına hisse senedi alınmakta ve satılmakta olduğu, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, davalı şirketin kusurlu davranışları nedeni ile davacının zararının oluştuğu belirtilerek, uğranılan maddi zararının davalıdan tahsili noktasında toplandığı tespit edilmiştir.
Mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu tanzim olunan ve mahkememizce de kabul gören bilirkişi raporunda göre; Davacı'nın davalı nezdinde yer alan ... müşteri numarasına bağlı yatırım hesaplarında satışı gerçekleşen 224550 adet ... (...)... kodlu hisse senetlerinin ... Borsasında işlem gördüğü, ... açılış/kapanış saatinin 11:00-19:30 olup, davacı ...'ın davalı ... ...'i saat 09:38'de telefonla aradığı, davalı şirketin uluslararası piyasalar müşteri temsilcisi ... ile görüşme sağlandığı, davalı şirket müşteri temsilcisinin davacı müşteriye açıklayarak, açık ve net bir ifade ile onayını almak suretiyle sisteme girerek ilettiği emir türünün piyasa fiyatının altındaki bir fiyat seviyesinden satış işlemine girmek için sıklıkla kullanılan ... Emiri olduğu, davacı müşterinin ... Borsasında düşüşü beklemesi ve piyasa açılışandan önce emir iletmek istemesi sebebiyle ... hisselerinin bir önceki güne ait kapanış fiyatının altında bir seviyede işlem yapma, dolayısıyla belirlenen bir destek noktasının kırılması durumunda piyasanın daha da aşağı gideceği beklentisi içinde olunması sebebiyle emrin mantığına uygun olarak davacı müşterilerinin ön gördüğü ve talep ettiği 62 GBP fiyat ile davalı şirket müşteri temsilcisi tarafından ... Emri girişi yapıldığı, ... emir gerçekleşirken piyasa fiyatının davacı müşteri tarafından ön görülen 62 GBP emir fiyatında tetiklenerek piyasaya iletildiği, ancak önceden tanımlanmış 62 GBP emir fiyatının tetikleyici fiyatla aynı olması gerekmediğinden, işlem anındaki 51.5214422 GBP piyasa fiyatı üzerinden satış emrinin gerçekleştiği, davacı müşteri tarafından talep edilen emir türü ve fiyatı ile davalı şirket müşteri temsilcisi tarafından iletilen emir türü ve fiyatı arasında herhangi bir mutabakatsızlık bulunmadığı tespit edilmiştir.
Taraflar arasında akdedilen Sermaye Piyasası Araçları Alım Satıma Aracılık İşlemleri Çerçeve Sözleşmesinin Emirlere İlişkin Hükümler Başlıklı 10.1.11.maddesinde "Müşteri vermiş olduğu emirlerin piyasa işleyiş teamülü ve işleyiş kuralları gereği belirtmiş olduğu fiyattan gerçekleşmeyebileceğini, ani fiyat değişimleri ile karşılaşılabileceğini bildiğini kabul ve beyan eder" denilmekte olup, yine Emirlerde Fiyat Belirleme Şekli Başlıklı 10.3.3.maddesinde "Müşteri yatırım kararı alınırken tamamen serbest olup, fiyat tespitinden veya gerçekleşen emirlerden kaynaklanan her türlü kar ve zarardan sorumludur" hükümlerinin düzenlendiği görülmüştür
Davalı şirket müşteri temsilcisinin Borsa endeksi hareketlerine, piyasa beklentisine, taban-tavan fiyatlarına ilişkin bilgi vermesi, işlem özelinde iletilebilecek emir türlerine ilişkin bilgi vermesi yönüyle, gerekse sisteme iletilen emirlere ilişkin nihai son kararın davacı müşteri tarafından veriliyor olması sebebiyle herhangi bir kusuru bulunmadığı, uyuşmazlık konusu iletilen emirlerin davacı müşterinin bilgisi dahilinde, özgür iradesi ile açık ve net olarak bir kaç kez onayı alınmak suretiyle gerçekleştiği, taraflar arasında akdedilen Yurt Dışı Piyasalarda Alım Satım İşlemlerine Aracılık Sözleşmesinin Müşterinin Riskleri ve Kar/zararı Başlıklı 6.maddesi ve Emirlere İlişkin Hükümler Başlıklı 7.maddesi tahtında, taraflar arasında akdedilen Sermaye Piyasası Araçları Alım Satıma Aracılık İşlemleri Çerçeve Sözleşmesinin Emirlere ilişkin Hükümler Başlıklı 10.1.11.maddesi ile Emirlerde Belirleme Şekli Başlıklı 10.3.3.maddesi tahtında davacının açık ve net olarak onay verdiği emirlerden doğan portföy zararından davacının şahsen sorumlu bulunduğu kanaatine varılmakla, davacı tarafından açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm tesis olunmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenler ve dosya içeriğine göre;
1-DAVANIN REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince takdir olunan 5.000,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Harçlar tarifesi gereğince alınması gereken 80,70TL karar ve ilam harcından hpeşin olarak alınan 85,39TL nin mahsubu ile fazla alınan 4,69TLnin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
4-6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun 18/A-(11)-(13) maddesi ve Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği tarife hükümleri uyarınca Adalet Bakanlığı bütçesinden ödenen 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile Hazine adına gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 76,50TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının talep halinde ve karar kesinleştiğinde İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 5235 sayılı Kanun'un 33-(1), 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 341-(1) ve devamı maddeleri uyarınca, gerekçeli kararın usulen taraflardan her birine tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süre dahilinde, Mahkememize dilekçe ile başvurmak suretiyle İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 28/06/2022
Katip ...
E-İMZALI
Hakim ...
E-İMZALI