MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 06.11.2009 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 13.01.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacı vekili, ... İli... İlçesi, 224, 1461, 2137, 2174, 2176, 2652, 3541, 3788, 3872, 4249, 4462, 4538, 5019, 5021, 5307, 5486 ve 4767 parsel sayılı taşınmazlardaki ortaklığın satış yoluyla giderilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalılardan ... temyiz etmiştir.
224, 1461, 2137, 2174, 2176, 2652, 3541, 3788, 3872, 4249, 4462, 5019, 5021, 5307ve 5486 parsel sayılı taşınmazlara ilişkin olarak;
1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun olduğu gibi özellikle satışın genel açık arttırma suretiyle yapılacağının, harcın paydaşlardan tapu kaydındaki ve mirasçılık belgesindeki payları oranında tahsil edileceğinin anlaşılmasına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün bu parseller yönünden onanması gerekmiştir.
Dava konusu 4538 ve 4767 parsel sayılı taşınmazlar yönünden ise;
2-Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%...) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine ilişkin davalarda taşınmaz üzerinde bulunan bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçaların (muhdesat) kime ait olduğu konusunda uyuşmazlık olup da bunlar üzerinde bazı paydaşların (ortaklar) hak iddia etmeleri ve öncelikle bu uyuşmazlığın giderilmesini istemeleri halinde o paydaşa görevli mahkemede dava açmak üzere HMK"nın 165. maddesi uyarınca uygun bir süre verilmelidir. Mahkemece verilen süre içerisinde dava açıldığı takdirde sonucunun beklenmesi, açılmadığı takdirde o konuda uyuşmazlık yokmuş gibi davaya devam edilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; davalılardan ... yargılama sırasında 4767 parsel sayılı taşınmaz üzerinde kendisine ait meyve ağaçlarının bulunduğunu ileri sürerek muhdesat iddiasında bulunmasına rağmen yukarıda yazılı olan ilkeler gözetilmeksizin hüküm kurulmuş olması doğru değildir.
Diğer taraftan, 4538 parsel sayılı taşınmaz yönünden muhdesat oranlaması yapılmak suretiyle hüküm kurulmuş ise de, temyiz eden davalı tarafından, anılan parsel üzerindeki muhtesat olarak davacıya aidiyetinin tespitine karar verilen meyve ağaçlarının, bu tespit kararının kesinleşmesinden sonra davacı tarafından kesilerek taşınmazın tarla vasfına dönüştürüldüğü ileri sürülmüş olup, taşınmaz üzerinde gerçekten muhdesat kalmamışsa muhdesat oranlaması yapılmasının gerekmediği de açıktır.
Hal böyle olunca; dava konusu 4767 parsel sayılı taşınmaz yönünden yukarıda değinilen ilkeler dikkate alınmak suretiyle araştırma ve inceleme yapılarak muhdesat iddiasının gözetilmesi, 4538 parsel sayılı taşınmaz bakımından ise davacıya ait muhdesatların (138 adet elma ağacı ve 2 adet cevizağacı) halen taşınmaz üzerinde bulunup bulunmadığı tespit edilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken anılan taşınmazlarla ilgili yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.


SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, 224, 1461, 2137, 2174, 2176, 2652, 3541, 3788, 3872, 4249, 4462, 5019, 5021, 5307ve 5486 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davalı ..."ın temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, onanan kısım için taşınmaz malların satış bedelinden payına düşecek paranın binde 11,38 oranında hesaplanacak onama harcından peşin alınan 27,70 TL"nin mahsubu ile bakiyesinin temyiz edenden alınmasına, (2) numaralı bentte açıklanan nedenle 4767 ve 4538 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 11.04.2017 gününde oybirliği ile karar verildi.