16. Hukuk Dairesi 2016/3392 E. , 2018/5065 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :...... MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Uygulama ......su sırasında ...... İlçesi, Merkez Mahallesi çalışma alanında ve tapuda davacı adına kayıtlı bulunan eski 1052 parsel sayılı 2.300,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 384 ada 35 parsel numarasıyla ve 1.279,35 metrekare yüzölçümlü olarak tespit edilmiştir. Davacı ......, uygulama ......su sırasında kendisine ait taşınmazın yüzölçümünün eksildiği iddiasına dayanarak ...... Müdürlüğünü hasım göstermek suretiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın usulden reddine, yeni 384 ada 35 parsel sayılı taşınmaza ait yenileme tutanakları ve eklerinin yenileme tespitinin olağan usule göre tamamlanması için ...... Müdürlüğüne gönderilmesine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, uygulama ......suna itiraz davalarında husumetin, itiraz eden kişiye ait taşınmazların eksik olarak hesap edilmelerine neden olan taşınmaz veya taşınmazlar maliklerinin tümüne yöneltilmesi gerektiği; davacının husumet yönelttiği ...... Müdürlüğünün işlemi yapan idare olup davada husumet ehliyetinin bulunmadığı kabul edilerek ve ön inceleme duruşması yapılmadan re"sen oturum açılarak karar verilmiş ise de, mahkemenin kabulünde isabet bulunmamaktadır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 27. maddesi gereğince kural olarak, her davada duruşma yapılması zorunludur. Acele ve geçici nitelikteki işlerde, ancak kanunda belirlenen hallerde duruşma yapılmadan karar verilebilir ise de; uygulama ......suna itiraz davalarında husumetten ret kararı kanunda belirlenen duruşma yapılmadan karar verilebilecek hallerden değildir. Hal böyle olunca; mahkeme taraflar davet edilmeksizin ve ön inceleme duruşması yapılmadan re"sen oturum açılarak karar verilmesinde isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan dava; 3402 sayılı ...... Kanunu"nun 22/a maddesi uyarınca yapılan uygulama ......suna itiraz niteliğindedir. Bu tür davalarda husumetin, itiraz edenin taşınmazları aleyhine yapılan tespit sonucunda, yüzölçümü artan ya da lehine ortak sınır değiştirilen taşınmazların maliklerine yöneltilmesi gerekir. Ancak; uygulama ......su sonucunda lehine sınır değişikliği yapılan veya yüzölçümü artan taşınmaz veya taşınmazların bulunmaması halinde ise ...... Müdürlüğüne husumet yöneltilerek de dava açılabilir. Bu hususun aydınlığa kavuşturulabilmesi için de öncelikle mahallinde keşif ve uygulama yapılarak davacıya ait taşınmazların yüzölçümlerinde oluşan azalmaların hangi nedenden kaynaklandığı uzman fen bilirkişi raporuyla yöntemince saptanmalıdır. Bu şekilde araştırma, inceleme ve uygulama yapılmadan karar verilemez.
Hal böyle olunca, mahkemece öncelikle yukarıda değinildiği üzere taraflar usulünce davet edilerek kanunda öngörülen ön inceleme de yapılmak suretiyle tarafların iddia ve savunmaları sorulup saptanmalı, soruşturma aşamasına geçildiğinde yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile uzman fen bilirkişi olduğu halde mahallinde keşif yapılmalıdır. Yapılacak keşifte, davacıya ait taşınmazların sınırları yerel bilirkişi kurulu ve tanık sözleri ile belirlenmeli; fen bilirkişisinden davacıya ait taşınmazların yüzölçümlerinde oluşan eksilmelerin nereden kaynaklandığını açıklayan, ilgili yönetmelik gereği davacıya ait taşınmazların sınırlarının zeminde ne şekilde bulunduğunu irdeleyen, tesis ......su paftası ile uygulama ......su paftasını ayrı renklerle çakıştırmalı şekilde gösteren ayrıntılı rapor alınmalıdır. Ulaşılacak sonuca göre; davacıya ait taşınmazların yüzölçümlerinde oluşan eksilmenin hesaplama yönteminden kaynaklandığının anlaşılması halinde, ...... Müdürlüğüne husumet yöneltilerek dava açılması yeterli görülerek davanın esastan reddine karar verilmelidir. Davacıya ait taşınmazların yüzölçümlerinde oluşan eksilmelerin, komşu taşınmazlardan kaynaklandığının belirlenmesi halinde ise komşu parsellerin maliklerinin davaya dahil edilmesi için; davacıya ait taşınmazların yüzölçümlerinde oluşan eksilmelerin tescil harici taşınmazlardan kaynaklandığının anlaşılması halinde de ...... ile ilgili Kamu Tüzel Kişilerinin davaya dahil edilmesi için davacıya imkan verilmelidir. Bu şekilde, Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 124. maddesi uyarınca yöntemince taraf teşkili sağlandıktan sonra, davanın esasına girilerek bir karar verilmelidir. Mahkemece açıklanan yönler göz ardı edilerek davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmesinde isabet bulunmamaktadır. Davacının temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 26.09.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.