BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/137 Esas 2022/650 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
1.ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/137 Esas
KARAR NO : 2022/650 Karar

DAVA : Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/01/2017
KARAR TARİHİ : 29/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA/
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili aleyhine ... 11. İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyasından 92.768,70 TL asıl alacak üzerinden takip yapıldığını, takip dosyasında borç kaynağının gösterilmediğini, faizin başlangıç tarihinin belli olmadığını, borcun aslı hangi tarihte muaccel olduğunun belli olmadığını, icra dosyasından müvekkiline bir tebligat yapılmadığını, elektrik borçları için müvekkili şirkete fatura teblig edilmediğini, davalının 06/10/2016 tarihinde abonesiz kullanım diye tutanak tuttuğunu ve müvekkil şirketin kapısına kaçak detay başlıklı 130.206,20 TL kayıp kaçak borcundan dolayı enerjiniz kesilecektir diye yazı bırakıldığını, müvekkil şirket tarafından 22/12/2016 tarihinde davalıya 1.413,27 TL güvence bedeli yatırdığını ve bunun üzerine müvekkili şirketin elektriğinin açıldığını, müvekkil şirketin yatırmış olduğu 20.000,00 TL ile kullanmış olabileceği elektrik bedeli fazlası ile ödemiş bulunduğunu beyanla; müvekkil şirketin davalı şirkete 10.000,00 TL elektrik borcu dışında borcu olmadığının menfi tespit yoluyla tespitine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA/
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacıya ait borcun ... nolu tesisata ait ödenmemiş fatura bedeli olduğunu, 02/08/2016 tarihinde düzenlenen elektrik faturasının davacıya aynı gün tebliğ edildiğini, ödenmeyen fatura bedelinin faizinin Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nin 15. maddesinin 4. fıkrası gereği uygulandığını, 2013/ - 2014 yıllarında haftanın 7 günü çalışan bir iş yerinin davacı tarafından beyan edilen 2015 - 2016 yıllarında sadece davacının 2 gün çalışması ve mutfağın kapalı olmasının inandırıcılıktan uzak olduğunu, davacının kW-TL bazında tüketim ekstresinden hangi tarihlerde ne kadar elektrik kullandığının müvekkili kayıtlarında bulunduğunu, ... nolu tesisata ait ödenmemiş elektrik fatura bedelinin doğru olduğunu ve davacı taleplerinin haksız olduğunu, davacının 21/12/2016 tarihinde müvekkili ile anlaşarak kendi iradesiyle ilgili protokolü imzaladığını ve müvekkilinin vermiş olduğu elektrik hizmet bedelinin karşılığı olarak ödeme yaptığını, davacının ilgili protokolü imzalayarak elektrik yeniden bağlanmasını sağladığını beyanla ihtiyati tedbir talebinin ve davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE/
Dava, İİK m.72 kapsamında menfi tespit davasıdır.
Mahkememizin 2017/208 Esas sayılı dosyası üzerinden verilen 22/10/2018 tarih ve 2018/1047 Karar sayılı karar ile; "Davacı ... 11. İcra Müdürlüğünün ... E. sayılı takip dosyası üzerinden aleyhine takip yapıldığını,
..., ... 31. İcra Müdürlüğünün ... E. sayılı takip dosyası üzerinden takip yapıldığını ve ancak borçları olmadığını, bu nedenle borçlarını tespiti ile yapılan 20.000.00 TL. Ödemenin istirdadını talep etmiştir.
... 11. İcra Müdürlüğünün...E. sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davalı-alacaklı ...A.Ş.nin, davacı ... Şti. aleyhine, 06.12.2016 tarihinde, ilamsız yolla, sözleşme ve faturaya dayalı olarak, 92.768,70 TL. Enerji bedeli (Asıl alacak) 3.030.44 TL. Gecikme Faizi, 545,48 Faizin KDV,si olmak üzere toplam 96.344,62 TL. Toplam alacağın asıl alacağa işleyecek yılık %16,80 oranındaki gecikme faizi ile tahsilini talep ettiği ve takibin kesinleştiği görülmektedir.
Bilirkişi Elektrik Mühendisi ...'ten alınan 13.07.2018 tarihli rapor ile 26.03.2018 tarihli kök raporda belirtildiği üzere takibe konu alacağın hesabı için, davacı borçlunun elektrik tüketimi yaptığı ve ödemediği dönemlere ilişkin tüketim bedeli toplamının hesaplanması için dosya münderecatında davacıya ait sayacın dava konusu dönemlere ilişkin tüketim endekslerinin sunulması gerektiği ve ancak bu endekslerin davalı şirket tarafından dosyaya sunulmadığı, bu kapsamda dosya kapsamı ile yapılan inceleme neticesinde davacının 2015-2016 yıllarında kullandığı elektrik borcunu ödemediği ve bu kapsamda 24 ay x 1.000.00 TL. Olmak üzere davacını toplam 24.000.00 TL. borcu bulunduğu bu borcun 20.000.00 TL.sinin 21.12.2016 tarihinde ödenmesi nedeni ile bakiye 4.00.00 TL. Borcu kaldığı tespit edilmiştir.
Davacının menfi tespit davası açtığı borcun konu edinildiği takip ilamsız takip bu niteliği ile kesinleşmiş ise de takipten sonra açılan menfi tespit davasında davacı alacaklı olduğunu ispat etmekle yükümlüdür. Bu kapsamda davalı, bilirkişi raporu ile de sabit olduğu üzere alacaklı olduğunu ve miktarını ispata yarar belgeleri sunmadığından, takip dosyası kapsamı ile düzenlenen bilirkişi raporuna itibar edilerek 4.000.00 TL. Dışında kalan borç bakımından davacının borçlu olmadığına karar vermek gerekmiştir." şeklindeki gerekçe ile davanın kısmen kabulü ile, davacının ... 11 İcra müd.... E sayılı takip dosyasına konu alacak bakımından 92.344,62 TL bakımından borçlu olmadığının tespitine, bu miktar bakımından takibin iptaline, fazlaya ilişkin kısmın reddine karar verilmiştir.
Davalı vekilinin bu karar aleyhine istinaf kanun yoluna başvurması neticesinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi'nin 04/02/2021 tarih 2019/843 Esas ve 2021/264 Karar sayılı kararı ile; "Bu durumda öncelikle kök rapor hazırlayan bilirkişi tarafından davalı kurumdan davacının tüketim vs belgelerinin celbi gerektiği bildirildikten sonra mahkemece bu belgelerin davalı vekili tarafından ibrazı için süre verilmiş,aksi taktirde karşı taraf iddiasının kabul edileceği ara kararda belirtilmiş isede,davalı vekili duruşmada bu belgelerin müzekkere ile davalı kurumdan celbini talep etmesine rağmen davalı kuruma müzekkere yazılmayarak istenen belgeler temin edilmeden ek rapor ibrazı için dosyanın bilirkişiye tevdii ve eksik belgelerle düzenlenen ek rapor gereği karar verilmesu davalının savunma hakkını kısıtlayıcı bir unsur olarak usul ve hukuka aykırılık teşkil etmektedir.
Mahkemece celbi gereken belgelerin davalı kurumdan müzekkere ile uslünce celbi gereklidir.
Ayrıca mahkeme kendiliğinden eksik harcı toplam takip miktarı olarak tamamlanmasına karar vermiştir.Buna karşılık davacı vekili ıslah ve beyan dilekçesinde davadaki toplam taleplerinin 68.768,70 TL olduğunu bildirmiştir.
Bu durumda mahkemece HMK 26.madde gereği talep aşılarak hatta talepten başkasına karar verilmesi de hukuka aykırılık oluşturmaktadır.
Bu itibarla mahkeme kararının HMK 26,HMK 355.maddelerine aykırılık oluşturduğu gözetilerek, davalı kurumdan davacının tüketim vs belgelerinin celbinin müzekkere ile mahkemece istenilmesi ve gelen kayıtlar çerçevesinde davacı iddiaları ve davalı savunmaları gözetilerek bilirkişi raporu alınması ve dava konusu talep değerlendirilerek uygun sonuç dairesinde kararı verilmesi için kararın HMK 353/1a-6.madde gereği kaldırılmasına ve dosyanın mahkemesine geri gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir." şeklindeki gerekçe ile mahkememiz kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
İstinaf kararı akabinde mahkememizin 2021/137 Esas sayılı dosyası üzerinden kayıt gören davada istinaf kararı doğrultusunda davalı kurumdan davacı ile davalı arasında akdedilmiş olan abonelik sözleşmesi üzerinden davacının tüketimine ilişkin bütün belgeler celp edilerek önceki bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bu kapsamda önceki bilirkişi elektrik elektronik mühendisi ...'ten alınan 17/02/2022 tarihli bilirkişi ek raporu ile; davacının ... nolu abone üzerinden 16/01/2004 - 06/09/2016 tarihleri arasında yasal abone olduğu, bu dönemler dahilinde aboneliğin sınırlandırıldığına dair herhangi bir belgenin bulunmadığı, bu nedenle davacının ... seri nolu ve 06/10/2016 tarihli abonesiz elektrik kullanım (kaçak) bedelinden sorumlu tutulamayacağı ve fakat davacının 27/09/2013 - 06/09/2016 dönemlerinde anılan abonelik üzerinden kullanılan elektrik tüketim bedelinden sorumlu olduğu, bu miktarın da 11.869,75 TL olduğu, davacının davalı şirkete ödemiş olduğu 21.413,27 TL'lik bedel tenzih edildiğinde davacının davalıdan 9.543,52 TL alacaklı olduğu tespit edilmiştir.
Bu rapora yönelik itirazlar üzerine aynı bilirkişiden alınan 28/04/2022 tarihli bilirkişi ek raporu ile; ... 11. İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı dosyası incelendiğinde, 16664 nolu abonelik üzerinden davacının kullanmış olduğu ödenmemiş enerji bedelinin 12/08/2016 son ödeme tarihi itibariyle 92.768,70 TL olduğu, dosya içerisindeki belgelerden 12/08/2016 son ödeme tarihli 92.768,70 TL tutarındaki faturanın ... döneminden önce ... nolu abonelik üzerinden tüketilmiş ve ödenmediği belirtilen normal enerji bedeli olduğu ancak bu faturanın incelenmesinde bu faturaya konu alacağın hangi döneme ilişkin olduğunun anlaşılamadığı, ... seri nolu ve 06/10/2016 tarihli abonesiz elektrik kullanım (kaçak) tüketim bedelinin takibe konu bir borçla alakası olmadığı, 16/01/2004 - 06/09/2016 tarihleri arasında yasal abone olduğu ve bu tarihler arası kaçak kullanımın tespit edilmediği ancak davacının bu tarihler arası tüketim bedelini ödemediği bu nedenle tahakkuk eden kullanım bedelinin 11.869,75 TL olduğu, bu miktar takip dayanağı faturaya mahsup edildiğinde davacının 80.898,95 TL'den sorumlu olmadığı tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, istinaf sonrası alınmış olan iki ek rapor ile takip dayanağı yapılan faturaya konu alacağın daha önceki tüketim dönemlerine ilişkin tüketim bedeline yönelik olduğu ve ancak tüketim nedeniyle davacının tahakkuk eden borcunun 11.869,75 TL olduğunun saptanmış olması ve kaçak kullanım söz konusu olmadığından kaçak kullanımdan dolayı davacı aleyhine tahakkuku mümkün herhangi bir alacağın saptanamamış olması nedeniyle davacının 80.898,95 TL borçlu olmadığı ve ancak davacının 21.413,27 TL ödeme yapmış olması nazara alındığında yapılan ödemeden dolayı da davacının fazla ödeme nedeniyle davalı taraftan 9.543,52 TL alacağı olduğu anlaşıldığından bu yönüyle de davacının 06/05/2022 tarihli dilekçesindeki beyanı nazara alınmak suretiyle davanın kısmen kabulü ile davacının ... 11. İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı takip dosyasına konu 11.869,75 TL asıl alacak dışında kalan borç bakımından borçlu olmadığının tespiti ile bu miktarı aşan borç bakımından takibin iptaline, fazlaya ilişkin kısmın reddine, reddedilen asıl alacak bakımından takip tarihinden itibaren talep edilen miktarı aşmamak kaydıyla takip tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi ve bu faize %18 KDV uygulanmak suretiyle takibin devamına davacı tarafından davalıya fazladan ödenmiş olan 9.543,52 TL'nin 21/12/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan istirdatı suretiyle tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
Ancak kısa kararın yazımı aşamasında istirdadına karar verilmesi gereken miktarın 9.543,52 TL olarak yazılması gerektiği halde yazım hatası neticesinde 8.130,25 TL olarak yazıldığı HMK m. 304 kapsamında bu yönüyle hükmün tashihi ile istirdada ilişkin hüküm fıkrasındaki "8.130,25 TL" rakamının "9.543,52 TL" olarak düzeltilmesine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KISMEN KABULÜ İLE;
Davacının ... 11. İcra Müdürlüğü'nün ... Esas sayılı takip dosyasına konu 11.869,75 TL asıl alacak dışında kalan borç bakımından borçlu olmadığının tespiti ile bu miktarı aşan borç bakımından TAKİBİN İPTALİNE,
Fazlaya ilişkin kısmın REDDİNE,
Reddedilen asıl alacak bakımından takip tarihinden itibaren talep edilen miktarı aşmamak kaydıyla takip tarihinden itibaren değişen oranlarda avans faizi ve bu faize %18 KDV uygulanmak suretiyle TAKİBİN DEVAMINA,
Davacı tarafından davalıya fazladan ödenmiş olan 9.543,52 TL'nin 21/12/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan istirdatı suretiyle tahsili ile davacıya VERİLMESİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 5.526,21 TL nispi karar harcından, 1.646,00 TL ıslah harcı ve 278,00 TL ıslah harcı toplamı 1.924,00 TL harcın mahsubu ile noksan kalan 3.602,21 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesaplanan 11.316,86 TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince reddedilen miktar üzerinden hesaplanan 5.100,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 832,50 TL yargılama giderinden davanın kabul ret miktar ve oranı göz önüne alınarak hesaplanan 725,98 TL yargılama gideri ile 1.646,00 TL peşin harç, 35,90 TL başvurma harcı ve 278,00 TL ıslah harcı toplamı 2.685,88‬ TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Taraf vekillerinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'nde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 29/06/2022

Katip



Hakim




Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç : 1.646,00 TL
Islah Harcı : 278,00 TL
Karar Harcı : 5.526,21 TL
Noksan Harç : 3.602,21 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 865,00 TL

Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 200,00 TL

Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 600,00 TL
Posta Giderleri : 232,50 TL