BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 15. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/268 Esas 2022/552 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
15. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/268 Esas
KARAR NO : 2022/552

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 08/12/2009
KARAR TARİHİ : 30/06/2022

Mahkememizde görülen Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ
DAVA /Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle : 10/01/2009 tarihinde meydana gelen trafik kazasında ... plakalı araç içinde yolcu olarak bulunan davacılar murisi ... ‘ın vefat ettiğini , Kazaya karışan ... plakalı araç için davalı ... Sigorta Aş ( yeni unvanı ... sigorta aş ) nin 11/09/2008 -2009 tarihli ... numaralı ZMM poliçesini düzenlediğini , Kazaya karışan ... plakalı araç için davalı ... sigorta Aş nin 27/09/2008-2009 tarihli ... numaralı ZMM poliçesini düzenlediğini , ... plakalı aracın sürücüsünün ... olup kaza sırasında 122 promil alkollü olduğunu ,aracın işletenin ... LTD ŞTİ olduğunu ... plakalı aracın sürücüsünün ve işleteninin ... olduğunu davacılar desteği ...’ın kazada kusursuz bulunduğunu ...Şti %90 hissedarı ve müdürü olduğunu belirterek davacı eş ... için 30.000 TL davacı çocuk ... için 15.000 ,davacı çocuk ... için 15.000 TL manevi tazminatın (davalı sigorta şirketlerinin manevi tazminat teminat kapsamı var ise teminat limiti ile sorumlu olarak ) davalılardan kaza tarihinden itibaren avans faizi ile tahsiline Fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere kısmen 10.000 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP /
Davalı ... Sigorta AŞ ( Eski ... sigorta AŞ- eski ... Sigorta AŞ) 06/07/2009 tarihli cevap dilekçesinde özetle ;
Müvekkili şirketin ZMM sigorta poliçesi düzenlediği ... plakalı aracın yaptığı kazada vefat eden ... mirasçılarının başvurusu üzerine ... için 39.142,83 TL ... için 5.649,35 TL , ... için 6.630,34 TL destekten yoksun kalma tazminatını davacılara ödediklerini ve dilekçe ekinde sunulan ibranamenin düzenlendiğini , bu nedenle müvekkilini tazminat sorumluluğunu bulunmadığını davanın reddini istediklerini bildirmiştir.
Davalı ...ı vekili cevap dilekçesinde özetle ;
Dava dosyasında müvekkili yönünden idari yargılama usul yasasının 2. maddesi gereğince idari yargının görevli olduğunu bu nedenle görev itirazlarının bulunduğunu , tazminata konu kazanın kazaya karışan araçların kusurundan kaynaklandığını , müvekkili idareye sorumluluk yüklenemeyeceğini belirterek davanın öncelikle görev aksi halde husumet ve esastan reddini istediklerini bildirmiştir.
Davalı ... ve ...tic. İth. İhr. LTD ŞTİ vekili 14/07/2009 tarihli cevap dilekçesinde ve özetle ;
Kazaya karışan ... yönetimindeki ... plakalı aracın yoldaki buzlanma nedeni ile kayarak ...’in aracının şeridine girip çarptığını kazada ...’in de yaralandığını , kusurunun olmadığını , bu nedenle davacıların tazminat isteminin sorumlu olmayacaklarını belirterek davanın reddini istemiştir.
Davalı ... sigorta vekili 17/07/2009 havale tarihli cevap dilekçesinde özetle ;
Davanın ... ASHM ‘inde açıldığını , dava dosyasında yetki itirazlarının olduğunu ... ATM nin yetkili olduğunu ayrıca görev itirazlarının bulunduğunu , ... plakalı araç için düzenlenen ZMM poliçe limiti ile müvekkilinin sorumlu olacağını , dava tarihinden itibaren faiz istenebileceğini , kusur ve zararın ispatlanması gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava ; haksız fiil nedeni ile zorunlu mali mesuliyet sigorta poliçesi düzenleyen ... Sigorta Aş ve ... Sigorta Aş ile araç sürücüsü ve işletenlerine karşı açılan destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat istemi ile ... karşı idari eylem ve işlemden dolayı açılan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Dava ...1 ASHM ... Esas sayılı dosyasında açılmıştır .
Davalı ... Sigorta vekilinin yetki itirazı ... 1 ASHM... Esas sayılı dosyasında 03/11/2009 tarihli kararı ile haksız fiilin meydana geldiği yer Sarıyer mahkemeleri adli yargı çevresinde olduğundan red edilmiştir.
Yine Davalı ... Sigorta vekilinin görev itirazı ... 1 ASHM... Esas sayılı dosyasında 03/11/2009 tarihli kararı ile kabul edilmiş ve dava dosyasında ... mahkemeleri görevli bulunarak dosya ... 15 ATM nin ... esasına gönderilmiştir.
Mahkememizce 2009/762 esas sayılı dosyada yapılan yargılama sonunda 05/11/2018 tarih ve 2018/1130 sayılı karar ile;
Davalı ... yönünden dava şartı yokluğundan davanın HMK 114 /1-b ve 115/2 maddeleri gereğince usulen reddine
Davalılar ... plakalı araç sürücüsü ... , ... plakalı araç işleteni ... İth. İhr. Ltd Şti , ... plakalı ZMM sigortacısı ... Sigorta AŞ yönünden ; davacıların maddi ve manevi tazminat taleplerinin reddine
Davacıların maddi tazminat taleplerinin Davalı ... plakalı araç sürücüsü ve işleteni ... ve araç ZMM sigortacısı ... sigorta Aş (eski unvanı ... sigorta Aş) yönünden reddine
Davacıların manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile davacı ...için 8.000 TL davacı ... için 4.000 TL , davacı ... için 4.000 TL , manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren yasal faiz ile davalı ... plakalı araç sürücüsü ve işleteni ... ‘dan alınıp davacılara verilmesine , fazla istemin reddine , ... sigorta Aş yönünden manevi tazminat taleplerinin reddine
karar verilmiştir.
Davacılar vekili kararı istinaf etmesi üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi 23/02/2021 tarih, 2019/283 esas 2021/324 karar sayılı ilamında;
"...Karayolları Trafik Kanunu'nun 10. maddesine göre şehir içi yollarda her türlü yapım, onarım ve alt yapı tesis çalışmalarında trafik düzen ve güvenliğini sağlayacak önlemleri almak, aldırmak ve denetleme görevinin Belediye'ye ait olduğunun düzenlendiği ayrıca 5393 sayılı Kanun'un 14.maddesi uyarıncada bakım ve onarımdan belediyenin sorumlu olduğu, düzenlenmiştir.
2918 sayılı Kanun’un 110. maddesinin gerekçesiyle AYM’nin 26/12/2013 tarihli ve 2013/68-165 E-K sayılı kararı, UYM’nin 11/04/2016 tarihli ve 2016/163-210 E-K sayılı; 24/09/2018 tarihli ve 2018/530-467 E-K sayılı kararları ile Yargıtay 4. Hukuk Dairesi'nin 2020/2045 Esas 2020/1746 Karar sayılı kararları birlikte değerlendirildiğinde, 2918 sayılı Kanun'dan kaynaklanan tüm sorumluluk davalarının adli yargıda görülmesi gerekliliği ortaya çıkmış, bu kapsamda Dairemizin bu husustaki yerleşik görüşünden dönülmüştür.
Bu doğrultuda somut olayda yolun buzlanmış olması nedeniyle davalı sürücünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesinden kazanın oluştuğu anlaşılmakla davalı belediye aleyhine açılan davanın açıklanan kararlar doğrultusunda adli yargıda görülmesi gerektiğinde davalının 2918 sayılı Kanun’dan kaynaklanan sorumluluğu nedeniyle tazminat talep edilmesine göre uyuşmalığın çözümünde adli yargı görevli olacağından İlk Derece Mahkemesince esastan değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken yargı yolu nedeni ile usulden red kararı verilmesi doğru olmamıştır. Davacı vekilinin yargı yoluna ilişkin istinaf başvurusunun kabulü gerekmiştir.
Mahkemece hükme esas alınan aktüerya raporunda Yargıtay kararlarından bir kısım örnekler verilmiş ve bu örnekler doğrultusunda hesabın yapıldığı belirtilmiş ise de hangi yöntem esas alınarak hesaplama yapıldığı anlaşılamadığından denetime elverişli olmayan bu rapor esas alınmak suretiyle karar verilmesi eksik incelemeye davalı olmuştur.
O halde İlk Derece Mahkemesince yapılması gereken; başka bir aktüerya bilirkişisinden, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 1989/4-586 Esas- 1990/199 sayılı kararı ve olay tarihine göre uygulanması gereken ...– ... Tablosu esas alınarak desteğin ve hak sahiplerinin muhtemel yaşam süresinin belirlenmesi, desteğin muhtemel gelirinin her yıl için % 10 artırılıp % 10 iskonto edilmesi ile belirlenecek peşin değeri esas alınıp işleyecek dönem tazminat hesabı yapılması ilkelerini de gözeten, pasif devre zararının hesaplanırken asgari geçim indirimsiz asgari ücret üzerinden hesaplama yapılmak üzere ayrıntılı, gerekçeli, denetime elverişli bir rapor alınıp oluşacak sonuca göre ve usulü kazanılmış haklar gözetilerek sonucuna göre karar verilmesi olmalıdır (Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 24/11/2020 tarih, 2019/2114 E. ve 2020/7542 K. sayılı kararı)
Somut uyuşmazlıkta olay tarihi, kazanın oluş şekli, yolcu olan müteveffanın kusursuz olması, müterafik kusurunun bulunmaması, tarafların dosyaya yansıyan ekonomik ve sosyal durumları, manevi tazminatın belirlenmesine hakim ilkeler ile İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesi birlikte değerlendirildiğinde, davacılar lehine verilen manevi tazminat miktarının bir miktar az olduğu kanaatine varıldığından bu yöne değinen davacılar vekili istinaf talebi de yerinde görülmüştür.
Açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK'nın 353/1-a/6. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın yukarıda belirtilen şekilde işlem yapılmak üzere mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir." gerekçesi ile mahkememiz kararını kaldırmıştır.
Mahkememizce kaldırma kararı doğrultusunda yargılamaya devam edilmiştir. Aktüer bilirkişi ... in 03/02/2022 tarihli raporu alınmıştır.
10.01.2009 tarihinde davalı sürücü ...’in sevk ve idaresindeki ... plakalı araç ile davalı sürücü ...’ın sevk ve idaresindeki ... plakalı aracın çarpışması sonucu meydana gelen trafik kazasında ... plakalı araçta ... vefat etmiştir.
... 54. Asliye Ceza Mahkemesi’ne sunulu ATK İstanbul Trafik İhtisas Dairesi’nin 31.10.2016 tarih ve 11711 sayılı raporunda davalı sürücü ...’in kusursuz, ...’ın tali kusurlu olduğu kanaati belirtilmiştir. ... 2. Asliye Ceza Mahkemesi’ne sunulu ATK Trafik İhtisas Dairesi’nin 29.06.2011 tarih ve 4347 sayılı raporunda ...’in kusursuz, ...’ın kusursuz olduğu kanaati belirtilmiştir.
Mahkememizce önceki yargılama sırasında bilirkişi ...ve arkadaşlarının düzenlediği raporda ...’in kusursuz, ...’ın %25 oranında, ...’nın %75 oranında kusurlu olduğu kanaati belirtilmiştir.
Kaldırma kararında açıklandığı üzere " yolun buzlanmış olması nedeniyle davalı sürücünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesinden kazanın oluştuğu anlaşılmakla davalı belediye aleyhine açılan davanın açıklanan kararlar doğrultusunda adli yargıda görülmesi gerektiğinde davalının 2918 sayılı Kanun’dan kaynaklanan sorumluluğu nedeniyle tazminat talep edilmesine göre uyuşmalığın çözümünde adli yargı görevli olacağından" Davalı İBB nin görev/yargı yolu itirazı kabul edilmemiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9.Hukuk Dairesi’nin 23.02.2021 tarih ve 2019/283 E., 2021/324 K. sayılı kararında “Kusur raporu davacı vekiline 27/11/2017 tarihinde tebliğ edilmiş, davacı vekili kusura ilişkin olarak sebeplerini de
göstererek açıkça itiraz etmemiştir. Bu durumda HMK'nın 281. maddesi ve 357/1. maddesi gereğince Bölge Adliye Mahkemesince re'sen göz önünde tutulacaklar dışında İlk Derece Mahkemesinde ileri sürülmeyen iddialar ve savunmalar dinlemeyeceğinden kusura ilişkin istinaf itirazı yerinde görülmemiştir” kararı verilmiştir.
Alınan 03/02/2022 tarihli aktüer bilirkişi raporunda- bilirkişi ... ve arkadaşlarının belirlediği kusur oranları kesinleşmiş kabul edilerek- hesaplamada güncel Yargıtay kararları doğrultusunda TRH-2010 yaşam
tablosu ile istinaf kararı doğrultusunda her yıl için % 10 artırılıp % 10 iskonto edildiği progressif rant yöntemi kullanılmıştır.
Tüm dosya kapsamına göre,
... plakalı araç sürücüsü ... ‘e kazanın oluşumu nedeni ile kusur yüklenemediğinden davalı ... , ... plakalı araç işleteni ... Ltd.Şti , ... plakalı ZMM sigortacısı ... Sigorta AŞ yönünden davacıların maddi ve manevi tazminat taleplerinin reddine karar vermek gerekmiştir.
... plakalı araç işleten ve sürücüsü davalı ... ın %25 kusuru nedeniyle aracın ZMM sigortacısı davalı ... Sigorta AŞ ( eski ... Sigorta Aş) ile birlikte davacıların destekten yoksun kalma tazminatlarından sorumlu olacakları sabittir.Davalı ... Sigorta AŞ nin davalılara davadan önce toplam 51.423 TL destekten yoksun kalma tazminatı ödemesi yaptığıda tarafların kabulündedir.
10.01.2009 günü meydana gelen trafik kazasında ölen ...’ın eş ve çocuklarına davalı ... Sigorta AŞ (eski ... Sigorta AŞ) tarafından yapılan ödemelerin eksik-yetersiz olduğu, alınan 03/02/2022 tarihli bilirkişi raporu ile belirlenmiştir.
Davalı ... Sigorta AŞ (eski ... Sigorta AŞ) tarafından davacı eş için 39.143,00 TL, kızı için 5.650,00 TL, oğlu için 6.630,00 TL tazminatın ödendiği, bu ödemelerin Yargıtay’ca öngörülen biçimde yasal faizler ölçüsünde bilirkişi raporunda güncellenerek mahsubu ile davalının 125.000 TL sigorta limiti kapsamında garameten hesaplama ile Eşi ... için 62.701,15 TL, Kızı ... için 5.943,80 TL, Oğlu ... için 4.932,05 TL ödemeden sorumlu olacağı belirlenmiştir.
Davacıların yapılan ödemelerin mahsubu sonucu bakiye destekten yoksun kalma tazminat tutarlarının Eşi ... yönünden 588.398,45 TL, Kızı ... yönünden 55.777,67 TL, Oğlu ... yönünden 46.283,20 TL olacağı belirlenmiştir. Belirlenen bu miktarlardan davalı ... ( %75 oranında kusurlu olması sonucu) davalı ... (%25 kusurlu olması sonucu) sorumlu olacaktır.
Davacı vekili 28/03/2022 tarihli talep artırım dilekçesi sunmuş, eksik nisbi harcı tamamlamıştır.
Dosya içine taraflar hakkında alınan sosyal ekonomik durum araştırmaları, ceza dava dosyasında ve mahkememiz dosyasında dinlenen tanık beyanları,murisin ve davalıların getirtilen maaş kayıtları , incelenmiştir . Davacıların murisin desteğinden yoksun kaldıkları şirketin kapanma noktasına geldiği , davacının 27 yaşında 1 ve 4 yaşında iki çocukla dul kaldığı , kazada davacılar murisinin kusursuz olduğu , murisin ölümü ile borca batık tereke ile davacıların yüzleştiği manevi tazminattan sorumlu ...’ın kusur oranı , kazadan hemen sonra davacıların maddi zararının bir kısmının sigorta şirketi tarafından karşılanmış olması dikkate alınarak manevi tazminat talepleri kısmen kabul edilmiştir. Kaza tarihinden itibaren yasal faiz ile davalılar ... plakalı araç sürücüsü ve işleteni ... ile ... den alınıp davacılara verilmesine karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı ... yargı yolu itirazının reddine,
2-Davalılar ... plakalı araç sürücüsü ..., ... plakalı araç işleteni ...Ltd Şti, ... plakalı ZMM sigortacısı ... Sigorta AŞ yönünden ; davacıların maddi ve manevi tazminat taleplerinin reddine
3- Davacıların maddi tazminat taleplerinin davalı ... plakalı araç sürücüsü ve işleteni ... ile ... plakalı araç ZMM sigortacısı davalı ... Sigorta Aş (eski unvanı ... Sigorta Aş), ... yönünden kabulü ile; Tahsilde tekerrür olmamak üzere
Davacı ... için 588.398,45 TL ,... için 55.777,67 TL,... için 46.283,20 TL olmak üzere toplam 650.459,32 TL destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihi 10/01/2009 dan itibaren yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili davacılara verilmesine
... plakalı araç ZMM sigortacısı davalı ... Sigorta Aş (eski unvanı ... Sigorta Aş), yönünden; 125.000 TL sigorta limiti ile sınırlı olmak üzere, tahsilde tekerrür olmamak üzere ve davalının 05/05/2009 tarihinde yaptığı ödemelerin mahsubu sonucu; Eş ... için 62.701,15 TL ,Kızı ... için 5.943,80 TL, Oğlu ... için 4.932,05 TL nin 05/05/2009 ödeme tarihinden itibaren yasal faizi ile davalıdan alınıp davacılara verilmesine, ... sigorta Aş yönünden manevi tazminat taleplerinin reddine
Davacıların manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile davacı ... için 10.000 TL davacı ... için 5.000 TL , davacı ... için 5.000 TL , manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren yasal faiz ile davalılar ... plakalı araç sürücüsü ve işleteni ... ile ... den alınıp davacılara verilmesine, fazla istemin reddine,
4-Maddi tazminat talebi yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 47.165,28-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 3.269,11-TL harçtan mahsubu ile eksik kalan 43.896,17-TL harcın davalılar ..., ... ve ... Sigorta'dan tahsili ile hazineye irat kaydına,
(4.674,94-TL'sinden davalılar ..., ... ve ... Sigorta, kalan 39.221,23-TL'sinden davalılar ... ve ... sorumlu olmak üzere)
5-Manevi tazminat talebi yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 1.366,20-TL karar ve ilam harcının davalılar ... ve ...'nden tahsili ile hazineye irat kaydına,
6-Maddi tazminat talebi yönünden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hesaplanan 51.572,97-TL nispi vekalet ücretinin davalılar ..., ... ve ... Sigorta'dan alınarak davacılara verilmesine,
(5.492,52-TL'sinden davalılar ..., ... ve ... Sigorta, kalan 46.080,45-TL'sinden davalılar ... ve ... sorumlu olmak üzere)
7-Maddi tazminat talebine ilişkin red edilen kısım yönünden avukatlık asgari ücret tarifesi uyarınca 51.572,97-TL nispi vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalılar ..., ... İth. İhr. Ltd Şti, ... plakalı ZMM sigortacısı ...AŞ'ye ödenmesine,
8-Davacılar tarafından yapılan 3.284,71-TL ilk gider, 990,15-TL tebligat ve müzekkere gideri, 3.500-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 7.774,86-TL. yargılama giderinin red ve kabul durumu nazara alınarak takdiren 7.535,53-TL sinin davalılar ..., ... ve ... Sigorta'dan tahsili davacılara verilmesine,
(779,92-TL'sinden davalılar ..., ... ve ... Sigorta, kalan 6.755,61-TL'sinden davalılar ... ve ... sorumlu olmak üzere)
9-HMK. 333. md. uyarınca yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası yatırana iadesine,
Davacı vekilinin ve davacı asilin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içinde İstanbul BAM da istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile karar verildi. 30/06/2022


Başkan
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Katip
¸e-imzalıdır




-TASHİH ŞERHİ-

Her ne kadar 30/06/2022 tarihli celsede
Davalı ... Sigorta AŞ nin yeni ünvanı ... Sigorta AŞ nin kısa karara yazılmadığı
Ayrıca hükmün 3. bendinde ".... Davacı ... için 588.398,45 TL ,... için 55.777,67 TL,... için 46.283,20 TL olmak üzere toplam 650.459,32 TL destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihi 10/01/2009 dan itibaren yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili davacılara verilmesine...." denilmiş ise de maddi hata yapıldığı, anlaşılmakla
Davalı ... Sigorta AŞ ibarelerinin; ... Sigorta AŞ ( eski ... Sigorta Aş-eski ünvanı ... Sigorta Aş) olarak
hükmün 3. Bendinin; "...Davacı ... için 588.398,45 TL ,... için 55.777,67 TL,... için 46.283,20 TL olmak üzere toplam 690.459,32 TL destekten yoksun kalma tazminatının kaza tarihi 10/01/2009 dan itibaren yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili davacılara verilmesine...."
olarak tashihine oy birliği ile karar verilmiştir.14/09/2022

Başkan
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Üye
¸e-imzalıdır
Katip
¸e-imzalıdır