BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/197 Esas 2022/498 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/197 Esas
KARAR NO : 2022/498


DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/10/2019
KARAR TARİHİ : 30/06/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 30/10/2019 tarihli dava dilekçesinde özetle; davalı gazetede 04/10/2019 tarihinde https://... .s...-ihya -edecek -karar -... -tarafından-imzalandı - ... linki üzerinden "...'cı ...ihya edecek karar ... tarafından imzalandı" başlıklı yazı yayınlandığını, "Resmi Gazetede yayımlanan ... nolu kararla Arnavutköy ve Esenyurt bölgeleri arasında kalan bulunan yaklaşık 18.2 hektarlık alan"... Sanayi Ticaret Anonim Şirketi...Bölgesi" ilan edildiğini, ... ın Eylül ayının başında imzaladığı Resmi Gazete de yayımlanan karara göre, Proje Bazlı Teşvik Sistemi ne dahil olacak beş büyük yatırımın belli olduğunu, Listede ... üretimi yapan damat... ın şirketi ve iktidara yakınlığıyla bilinen... Makina da bulunduğunu, yazının başlığında "... cı damadı ihya edecek karar ...tarafından imzalandı" ve içeriğinde damada sürekli teşvik ifadesi özellikle kullanılarak gerçeğe aykırı şekilde müvekkil şirkete devletin taşınmaz mallarının, parasının ve kaynaklarının hukuksuz olarak aktarıldığını, bunu yaparken kimseye yapılmayan ayrıcalıkların tanındığını, devletin taşınmazlarının hukuksuz olarak devredildiğini, çalındığı algısı yaratılarak toplumda müvekkile karşı infial uyandırıldığını, yaptığı projeler ve sonucundaki başarıları ile halkın gurur kaynağı olmuş müvekkilin kişilik haklarına saldırdığını, 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu nun gerekçesi kısmında; "Yabancı sermayenin bir ülkeye girişi ülke ekonomisi için nasıl olumlu bir etki yapıyorsa, çıkışı da ülke ekonomisini o ölçüde olumsuz yönde etkilediğini, Türkiye nin son yıllarda yaşadığı bütün ekonomik ve finansal krizlerde gözlemlendiğini, yabancı sermayenin ülkeye sağlıklı bir şekilde girmesi, üretime ve ekonomik yatırımlara yönetilmesi için gerekli ortamın sağlanması, iyi işleyen bir ekonominin oluşturulması ve dünyada yaşanan ekonomik ve finansal krizlerden en az şekilde etkilenilmesi için zorunlu görüldüğünü, diğer taraftan ülkeye yabancı sermaye girişini arttırmanın yanı sıra yatırım yapmak isteyen yerli girişimcilerin de özendirilmesi ve teşvik edilmesi, ülke ekonomisinin sağlıklı bir yapıya kavuşturulması için hayati önem arz ettiğini, müvekkil Baykar ın söz konusu Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamındaki proje için Nakit Hibe Almaksızın tamamen kendi Öz Sermayesi ile 600 Milyon liralık yatırım yapacağını, yatırım kapsamında şimdiye kadar terörle mücadelede başarısının kanıtlandığını, ... ve ... Üretim Tesisi kurulacağını,... ürettiği yüksek teknoloji ile 2012 de ... yı ihraç ederek bu alanda Türkiye nin ilk ihracatını gerçekleştirdiğini, ... sisteminin başarısı sayesinde ise Cumhuriyet tarihinde ilk kez gelişmiş bir hava aracı, 2018 de havacılıkta 100 yıllık bir geçmişe sahip olan ve dünyanın en büyük uçaklarını üreten Ukrayna' ya ve Katar'a ihraç edildiğini, destek kapsamında kurulacak... ve Mükemmeliyet Merkezi alanında dünyanın en ileri seviye teknolojik ürünlerini geliştirecek bir kez olacağını, yapılacak yatırımla birlikte halen 680 kişinin çalıştığı...da ilave olarak mühendis ve teknisyenlerden oluşan 1.112 kişiye daha istihdam sağlanacağını, yerli ve milli vizyonuyla büyüyen savunma sanayisinde dışa bağlılık daha da azalacağını, ihracatın artması sağlanacak ve bu artışın cari açığın kapsanmasına katkı sağlayacağını, ... arasındaki akrabalık ilişkisi ile değil ...vb. Bilimsel Prensipler ile havada uçacağını, yapılan haber ile müvekkillerin kişilik haklarının çiğnendiğini, toplumdaki saygınlığına zarar verdiğini, ne var ki basın özgürlüğünün sınırsız olmayıp, yayınlarında Anayasanın Temel Hak ve Özgürlükler bölümüyle Türk Medeni Kanunun 24 ve 25. Maddesinde yer alan ve yine özel yasalarla güvence altına alınmış bulunan kişilik haklarına saldırıda bulunulmamasının da yasal ve hukuki bir zorunluluk olduğunu, bunun için temel ölçütün kamu yararı olduğunu, müvekkillerden, ... için 40.000,00 TL, ...için 30.000,00 TL, ... için 30.000,00 TL olmak üzere toplam 100.000,00 TL manevi tazminatın yayın tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsil edilerek müvekkillere ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilinin 20/11/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; söz konusu davanın taraflarının her ikisinin de şirket olduğunu, davaya ticari bir dava olup bu nedenle söz konusu davaya bakmakla görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu nun 5/A maddesine göre taraflarından birinin tacir olması nedeniyle doğan alacak ve tazminat davaları ile ilgili uyuşmazlık için dava şartı olarak zorunlu arabulucuk kurumu bulunduğunu, davanın yetkili mahkemede açılmadığını, tazminat davalarında genel yetkili mahkemenin davalının ikametgahı olup, davalının adresinin Kadıköy olduğunu, dolayısıyla yetkili mahkemenin İstanbul Anadolu mahkemeleri olduğunu, mahkemenin yetkisine itiraz ettiğini, söz konusu davanın hem görevli mahkemede görülmediğini, hem de yetkili mahkemede açılmadığını, görev itirazında bulunduklarını, mahkemenin yetkisizine itirazları olduğunu, hem de dava şartı olan zorunlu arabulucuk yerine getirilmediği için davanın usul yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekilinin 14/10/2020 tarihli davalının cevabına karşı beyan dilekçesinde özetle; davaya konu olan haber içeriği incelendiğinde amacın Resmi Gazetede yayınlanan Cumhurbaşkanı Kararını halka haber olarak vermek olmadığını, müvekkilin Cumhurbaşkanı ile akrabalık ilişkisi bulunması sebebiyle devletin imkanlarından haksız faydalandığını, devletin imkanlarının kendisinin şirketine gayrı yasal bir şekilde aktarıldığını ve bu haliyle devlete zarar verildiği algısını yaratmak amacıyla bu haberi yaptıkların, Müvekkilinin dava dilekçesinde açıkladıkları faaliyetleri karşısında ülke güvenliği, dışa bağımlılık ve savunma sanayinin bağımsızlığı amacı ile oluşturulmak istenen ve Türkiye’de her kesimin takdirini kazanmış faaliyetleri bir tarafa atılarak cumhurbaşkanı damadının sürekli ihya edildiği belirtilmiştir, dava dilekçelerinde de belirttikleri gibi 1607 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının yayınlandığı 04.10.2019 tarihli Resmi Gazetede Endüstri Bölgesi ilan edilen; Adana İli, ...İlçesinde Bulunan Alanın ... Üretim Anonim Şirketi ... Bölgesi Olarak İlan Edilmesine Dair Karar (Karar Sayısı: 1608), Bursa İli, Gemlik İlçesinde Bulunan Alanın ... Anonim Şirketi Bursa... Olarak İlan Edilmesine Dair Karar (Karar Sayısı: 1609), Ankara İli, Çubuk İlçesinde Bulunan Bazı Alanların... Anonim Şirketine Münferit Yatırım Yeri Olarak Tahsis Edilmesine İlişkin Karar (Karar Sayısı: 1610), Bursa İlinde Yapılacak Üre Üretim Tesisi Yatırımına Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar (Karar Sayısı: 1611), Bingöl İlinde Gerçekleştirilecek ... Yatırımına Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin 18/5/2018 Tarihli ve 2018/11829 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararının Eki Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 1612), Projelerde olmasına rağmen bunlarla ilgili; örneğin ...Türkiye şirketini ihya edecek karar, ... Anonim Şirketini ihya edecek karar gibi bir başlığın bulunmadığını, Basın özgürlüğü herhangi bir somut dayanağı olmaksızın bir kimsenin halkın nazarında oluşan itibarını, şerefini, toplum nazarında oluşmuş teveccühü ayaklar altına almayı kapsamamaktadır ve korumamaktadır. Bu eylemi kanunlarımız yasaya aykırı gördüklerinden Medeni Kanun ve Borçlar Kanunu kişilik hakları zarara uğrayan kimseye bunu tazmin ettirme hakkının tanındığını, Müvekkiller tarafından Türkiye’nin milli ve özgün tasarımla üretilen ilk ... Sistemi olan ve tümüyle Türk mühendislerinin tasarladığı ... ve ...’lar sırasıyla Hendek, Fırat Kalkanı, Barış Pınarı, Bahar Kalkanı ve Zeytin Dalı harekâtlarında önemli görevler yapmıştır. Afrin’de gerçekleştirilen Zeytin Dalı Harekâtı’nda 5.300 saat uçarak tüm sortilerin yüzde 90’ını gerçekleştirdiğini,.... Liste’deki teröristlere yönelik operasyonlarda etkin rol alarak birçok teröristin etkisiz hale getirilmesinde büyük pay sahibi olduğunu, Pençe ve Kıran Harekâtı ile yurt içi ve yurt dışında, Ege ve Doğu Akdeniz’de ise Deniz Kuvvetleri Komutanlığı emrinde Türkiye için kritik önemdeki görevlere devam etmekte olduklarını,. Ayrıca Türk Havacılık tarihinde ‘100 Bin Saat’ uçan ilk hava aracı unvanını alarak rekor kırdığını, Söz konusu ...’lar an itibariyle 160 bin başarılı uçuş saatini de geride bıraktığını, ...’lar Kuveyt’te çöl şartlarında 27 saat 3 dakika havada kalarak ve 27 bin 30 feet yükseklikte uçarak havacılık tarihimizdeki farklı rekorların da sahibi olduğunu, Müvekkilin üretimini yaptığı ... ve...sistemlerinin gösterdiği başarı ve ulaştığı seviye Türkiye sınırlarını aşmış yabancı siyasilerinde gündemlerinde yerini almıştır. İngiltere ...Bakanı Ben ..., tarafından yapılan açıklamada “İngiltere’nin savunma konularında başka ülkelerden ders alması gerektiğini belirten ..., “Türkiye’nin 2019 ortasından bu yana...’leri Libya’a nasıl kullandığına bakın. Bu...’lar istihbarat topladı, gözetleme yaptı ve cephe, tedarik hatlarını ve lojistik üslerini hedef alan operasyonlar yaptı.” şeklinde açıklama yaptıklarını, ... tarafından yapılan haber başlığında açıkça “Türkiye ...'larda ABD, İsrail ve Çin'e rakip oldu” ifadesi Türkiye’deki basın organlarında geniş yer bulmuş. ... programının Türkiye'yi yükselen bir drone gücü haline getirdiği açıkça dile getirilmiştir Müvekkilin üretimini gerçekleştirdiği ve bu şekilde her alanda yerli yabancı mecralarda ulaştığı başarılar konuşulan müvekkil hakkında “...'cı damadı ihya edecek karar... tarafından imzalandı” ifadesinin kötüniyetle yazıldığı ve müvekkilin kişilik haklarına saldırı teşkil ettiği aşikardır. Davalı tüzel kişilerin manevi tazminat davasında davacı olamayacakları veya haksız fiile maruz kalamayacakları yönündeki beyanları yerinde değildir. İnsan Hakları Evrensel Bilgisinde ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi'nde davalı tarafından dayanak gösterilen hükümşler görüş ve anlatım özgürlüğü hakkını ifade ederken, diğer taraftansa bir başkasının onur ve haysiyetini ayaklar altına alacak ifadeler kullanmayı da özgürlük kapsamında serbest bırakılmayacağını, belirterek davanın kabulüne karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Yapılan yargılama, toplanılan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava; TMK'nın 24. ve 25. Maddesi uyarınca manevi tazminat talebine ilişkindir.
Mahkememizin ... Esas sayılı dosyasında davacı ...'ın yargılama devam ederken vefat etmesi üzerine davacı mirasçıları usulüne uygun olarak davaya dahil edilmiş ancak mirasçı davacı ...'ın usulüne uygun davetiyeye rağmen duruşmaya katılmadığı ve bir vekille temsil edilmediği anlaşılmakla davacı mirasçı... yönünden dosyanın tefrikine karar verilerek mahkememizin... Esas sayılı dosyasına kaydedilmiştir.
6100 Sayılı HMK' nın 150. Maddesi uyarınca: "Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir."
Davacı yan 29/03/2022 tarihli duruşmaya katılmamış olup, tarafların davayı takip etmemesi üzerine mahkememiz dosyası 29/03/2022 tarihinde HMK 150/1 maddesi uyarınca işlemden kaldırılmıştır.
H.M.K.nın 150. maddesi hükmü gereğince işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen dava açılmamış sayılır ve mahkemece bu hususta re'sen karar verilerek kayıt kapatılır. Bu açıklama ışığında dosya incelendiğinde HMK 150. Maddesi gereğince takip edilmeyen davanın işlemden kaldırıldığı, bu tarihten itibaren 30/06/2022 tarihine değin davanın yenilenmesi gerekirken yenilenmediği anlaşıldığından açılmamış sayılmasına dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı yukarıda açıklandığı üzere;
1-Dava dosyasının 29/03/2022 tarihinde müracaata bırakıldığı, aradan üç aydan fazla zaman geçmesine rağmen taraflarca yenilenmediğinden, HMK'nun 150/5. ve müteakip maddeleri gereğince AÇILMAMIŞ SAYILMASINA,
2-Yeterince harç alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-HMK madde 333 uyarınca yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan bakiyesinin karar kesinleştiğinde talep halinde davacı tarafa iadesine,
Dair, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 345. maddesi uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize sunulacak yahut mahkememize gönderilmek üzere bir başka mahkemeye verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 30/06/2022

Katip ...
e-imzalıdır


Hakim ...
e-imzalıdır