10. Hukuk Dairesi Esas No: 2018/763 Karar No: 2018/1895 Karar Tarihi: 08.03.2018
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2018/763 Esas 2018/1895 Karar Sayılı İlamı
10. Hukuk Dairesi 2018/763 E. , 2018/1895 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, rücuan alacak istemine ilişkindir. Mahkemece, gerekeçesinde belirtildiği üzere davanın husumetten reddine karar verilmiştir. Hükmün, davacı Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Dava, 19.04.2009 tarihinde meydana gelen iş kazası nedeniyle kurum tarafından sigortalıya yapılan tedavi giderleri ve ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinden oluşan kurum zararının 5510 sayılı Kanunun 21/1 maddesi gereğince rücuen tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, davalı ... Belediyesi"nin kapatılması üzerine su ve kanalizasyon işlerinin ... Büyükşehir Belediyesi"ne devredildiği ve husumetin davacı kurumca ... Büyükşehir Belediyesi"ne yöneltilmediği gerekçesi ile husumet nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. ... Büyükşehir Belediyesi"nden gelen 19.01.2018 havale tarihli yazı cevabına göre su ve kanalizasyon işlerinin ... Büyükşehir Belediyesi"ne devredildiği belirgindir. Dava konusu sübjektif hak (dava hakkı) ile taraflar arasındaki ilişkinin varlığı medeni usul hukukumuzda "sıfat" olarak tanımlanmakta ve bir davada taraf olarak gösterilen kişilerin o dava ile ilgili kimseler olması zorunlu bulunmaktadır. Sübjektif bir hakkı dava etme yetkisi (dava hakkı) kural olarak o hakkın sahibine aittir. Bir hakka ilişkin davada davacı olma sıfatı da hakkın sahibine ait bulunmakta ve buna aktif husumet denilmektedir. Sübjektif hak kendisinden istenebilecek olan kişi de o hakka uymakla yükümlü olan kimse olup, bu da pasif husumet (davalı sıfatı) olarak adlandırılmaktadır. Sübjektif hak sahibi ile o hakka uymakla yükümlü bulunan kişinin kimler olduğunun belirlenmesi, bunun neticesinde, dava açan veya aleyhine dava açılan kişiler, o davada davacı veya davalı olarak taraf sıfatına sahip değillerse, mahkemece dava konusu hakkın esası hakkında inceleme yapılmaksızın davanın sıfat yokluğundan reddedilmesi gerekmektedir. Taraf sıfatı (husumet) ve sıfat yokluğu, davada taraf olarak görünen kişiler arasında dava konusu hakkın doğumuna engel olan bir itiraz niteliğinde olup, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 187. maddesinde (HMK. m.116) yer alan ilk itirazlardan olmadığından davanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi, taraflarca ileri sürülmese dahi, gerek, mahkemece, gerekse, Yargıtay"ca tarafların bu yönde bir savunmalarının olup olmadığına bakılmaksızın kendiliğinden nazara alınır. Açıklamalar ışığında eldeki dava incelendiğinde, ... Belediye"sinin kapatılması nedeniyle su ve kanalizasyon işlerinin devredildiği ... Büyükşehir Belediyesi"ne Hukuk Muhakameleri Kanunu 124. maddesi gereğince husumet yöneltilmeli ve tarafların göstereceği deliller de toplandıktan ve kusur tespiti için konuda uzman iş güvenliği uzmanlıkları bulunun bilirkişi heyetinden alınacak kusur raporu sonucu hasıl olacak kusur durumuna göre yeni bir karar verilmelidir. Mahkemece HMK’nın 124. maddesi gereğince husumetin doğru davalıya yöneltilmesi için davacıya mehil verilerek, gerekirse kesin süre verilerek gerçek hasmın davaya iştiraki sağlanarak davaya devam etmek gerekirken yazılı şekilde davanın husumetten reddine karar verilmesi bozmayı gerektirir. O hâlde, davacı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır. SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 08.03.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.