Yargıtay 7. Hukuk Dairesi 2022/1873 Esas 2022/5586 Karar Sayılı İlamı

7. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
DAVACILAR : ... vd.
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Kocaeli 4. Asliye Hukuk Mahkemesi


Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 19.11.2015 gününde verilen dilekçe ile muhdesat aidiyetinin tespiti talep edilmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair hükmün istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince kararın kaldırılmasına, davanın yeniden görülmesi için mahkemesine iadesine karar verilmiştir. Yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne dair verilen hükmün davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 26.12.2019 tarihli kararı ile davalı vekilinin istinaf talebinin kabulüne, hükmün kaldırılmasına ve davanın reddine karar vermiştir. Davacılar vekili tarafından hükmün temyizi üzerine Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 28.06.2021 tarihli 2020/1206 Esas ve 2021/5549 Karar sayılı ilamıyla hükmün bozulmasına karar verilmiştir. Bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince verilen 24.11.2021 tarihli hükmün davalı vekili tarafından temyizi üzerine süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içeriğindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.

KARAR

Dava, muhdesat aidiyetinin tespiti istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, tarafların 1221 parselde paydaş olduğunu, Kocaeli 4.Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2015/467 Esas sayılı dosyası ile ortaklığın giderilmesi davasının derdest olduğunu, dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan 2,5 katlı ve yaklaşık 20 yıllık binanın vekil edeni ... tarafından yapıldığını, davalının tapuda pay satın alma suretiyle malik olduğunu, ayrıca bina çevresindeki ağaçların ise vekil edenlerinin murisleri ... ve davacılar tarafından yetiştirildiğini, 1221 parselde bulunan binanın vekil edeni ...'a, ağaçların ise tüm davacılara ait olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen kararın davalı vekili tarafından istinafı üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 26.12.2019 tarihli 2019/836 Esas ve 2019/2095 Karar sayılı kararı ile davalı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile hükmün kaldırılmasına ve davanın reddine karar vermiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacılar vekili tarafından temyizi üzerine Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 28.06.2021 tarihli 2020/1206 Esas ve 2021/5549 Karar sayılı ilamı ile "davaya konu binanın davacı ... tarafından, dava konusu taşınmaz üzerinde yer alan ağaçların ise davacıların murisi ve davacılar tarafından meydana getirilip yetiştirildiği anlaşıldığından kesin olarak hükmün bozulmasına" karar vermiştir.
Bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi 24.11.2021 tarihli karar ile "uyulan bozma ilamı gereğince davacı tarafça muhdesat iddiasının ispatlandığı, ilk derece mahkemesinin davanın kabulüne ilişkin kararının yerinde olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf taleplerinin esastan reddine" karar vermiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 373'üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre; bölge adliye mahkemesinin düzelterek veya yeniden esas hakkında verdiği karar Yargıtayca tamamen veya kısmen bozulduğu takdirde dosya, kararı veren bölge adliye mahkemesi veya uygun görülen diğer bir bölge adliye mahkemesine gönderilir. Aynı maddenin üçüncü fıkrasına göre de; bölge adliye mahkemesi, peşin alınmış olan gideri kullanmak suretiyle, kendiliğinden tarafları duruşmaya davet edip dinledikten sonra Yargıtayın bozma kararına uyulup uyulmayacağına karar verir. Burada artık ilk derece mahkemesinin bir kararı mevcut değildir; bozulan karar bölge adliye mahkemesinin kararıdır, bu nedenle dosya kararı bozulan mahkemeye gönderilmektedir. Bölge adliye mahkemesi, yaptığı değerlendirmede bozma kararının doğru olduğu kanaatine varırsa bozmaya uyma kararı verecektir. Bu kararın anlamı, bölge adliye mahkemesinin vermiş olduğu önceki kararının hatalı olduğu ve Yargıtayın bozma kararı doğrultusunda yeniden inceleme yaparak bir karar vereceğidir. Bozmaya uyma kararı ile bozma kararı lehine olan taraf için bir usuli müktesep hak doğar (Pekcanıtez Usul-Medeni Usul Hukuku, 15. Bası, İstanbul 2017 III.Cilt, Sh.2302 vd.).
Başka bir anlatımla, Yargıtayın bozma kararına uyan bölge adliye mahkemesi, bozma kararı uyarınca yargılama yaparak yeni bir karar verir. (Kuru, Baki/Aydın, Burak İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, Ankara, 2020, s. 537)
Somut olayda; bölge adliye mahkemesi tarafından, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 373’üncü maddesinin üçüncü fıkrası gereğince bozma ilamına uyulduğuna göre, bundan sonra yapılacak iş; bozmaya uygun olarak, yeniden esas hakkında karar vermekten ibarettir. Buna rağmen, bölge adliye mahkemesince Yargıtay 8.Hukuk Dairesinin bozma ilamı yanlış yorumlanarak, daha öncesinde kaldırılmasına karar verdiği, dolayısıyla hükümsüz hale gelen ilk derece mahkemesi kararına karşı davalının yaptığı istinaf başvurusunu tekrardan inceleyerek başvurunun esastan reddine karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 371. maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi kararının BOZULMASINA, bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 373/2. maddesi gereğince dosyanın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, peşin yatırılan harcın yatırana iadesine, 28.09.2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.