Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2014/24305 Esas 2015/430 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi


Davacı, Türk vatandaşı iken yaptığı hizmetlerini borçlanma hakkı olduğunun ve borçlanmanın 5510 sayılı Yasa"nın 4/1-a maddesi kapsamında sayılması gerektiğinin tespitine, aksi yöndeki Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacının Türk Vatandaşlığından çıkmadan önce yurt dışında geçen çalışmalarını 5510 sayılı Kanun"un 4/1-(a) bendi kapsamında borçlanma hakkı bulunduğunun tespiti ile aksine kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne,davacının Türk vatandaşlığından çıkmadan önce Almanya"da Türk vatandaşı iken çalıştığı 01/10/1984 ve 10/08/2005 tarihleri arasında 3201 sayılı Yasa kapsamındaki süreleri borçlanabileceğinin tespitine,borçlanmanın 5510 SY 4/1-a maddesi kapsamında yapılabileceğinin tespitine ,davacının borçlanma istemini reddeden kurum işleminin iptaline karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacının 01.10.1966 doğumlu olup, çıkma izni almak suretiyle 10.08.2005 tarihinde Türk vatandaşlığını kaybettiği, 24.02.2014 tarihli yurt dışı borçlanma talebinin kurumca 26.02.2014 tarihli yazı ile, davacının borçlanma başvuru tarihinde türk vatandaşı olmadığı gerekçesiyle reddedildiği,yurt dışı hizmet belgesine göre 17.09.1984-31.12.2013 tarihleri arasında yurt dışı sigortalılığının devam ettiği, 20.08.2013-21.08.2013 tarihleri arasında Türkiye"de 5510 sayılı Yasanın 4/1-a bendi kapsamında sigortalı hizmeti bulunduğu, davacının yurda giriş çıkış tarihlerini gösteren belgelerin dosyada bulunmadığı anlaşılmaktadır.
3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun"un 5.maddesine 17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanun"un 79.maddesi ile eklenen (yürürlük tarihi 08.05.2008) 4.fıkraya göre "Yurtdışı hizmet borçlanmasına ait süreler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye"de sigortalılıkları varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa aynı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilir." Türkiye"de tüm sigortalılık statülerinde zorunlu sigortalılık için çalışmanın gerçek ve eylemli olması gerekir. Yurt içi sigortalılık süreleri ile yurt dışı sürelerinin çakışması halinde öncelikle hangisinin gerçek olduğu araştırılarak gerçek olmayan çalışmaya değer verilmemelidir.
Somut olayda, davacının yurt dışı hizmet belgesine göre yurt dışındaki çalışmasının 31.12.2013 tarihine kadar kesintisiz sürdüğü, 20.08.2013-21.08.2013 tarihleri arası Türkiye"de sigortalı gösterildiği, ancak yurda giriş ve yurt dışına çıkış tarihlerini gösteren yurda giriş çıkış çizelgesi vs deliller incelenmeksizin bu dönemde Türkiye"de bulunup bulunmadığının araştırılmadığı anlaşılmaktadır. Davacının 5510 sayılı Yasanın 4/1-(a) bendi kapsamında sigortalı bulunduğu tarihlerde Türkiye"de olup olmadığı hususu açıklığa kavuşturulmadan karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 19.01.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.