Adalet Bakanlığı"nın, uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan hükümlü ... hakkındaki Manisa 1.Ağır Ceza Mahkemesinin 11/03/2020 tarihli ve 2017/522 esas,2018/312 sayılı ek kararının kanun yararına bozulması istemi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nca 05/01/2021 tarihli ihbar yazısı ekinde dosyanın Dairemize gönderildiği anlaşıldı.
Dosya incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
A-) Konuyla İlgili Bilgiler:
1- Şüpheli ... hakkında, Manisa Cumhuriyet Başsavcılığının 06/12/2017 tarih ve 2017/7574 soruşturma, 2017/5656 esas, 2017/1693 sayılı iddianamesi ile, sanığın uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 188/3,188/4-a-b,43,53,54 ve 63. maddeleri uyarınca cezalandırılması istemi ile Manisa 1. Ağır Ceza Mahkemesine kamu davası açıldığı,
2- Yapılan yargılama sonucunda, Manisa 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 10/07/2018 tarihli ve 2017/522 esas,2018/312 sayılı kararı ile; sanığın 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 188/3 ve 188/4-a maddeleri uyarınca 15 yıl hapis ve 140,00 Türk lirası adli para cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği,
3- Manisa 1.Ağır Ceza Mahkemesinin 10/07/2018 tarihli ve 2017/522 esas,2018/312 sayılı kararına karşı istinaf yoluna gidilmesi üzerine; İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Ceza Dairesi"nin 10/10/2018 tarihli ve 2018/2342 esas, 2018/127 sayılı kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verildiği, kararın temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 08/07/2019 tarihli ve 2019/175 esas, 2019/4940 karar sayılı ilamı ile temyiz istemlerinin esastan reddi ile hükmün onanmasına karar verilerek kesinleştiği,
4-Sanığın 25/02/2020 tarihli dilekçesi ile, yargılamanın yenilenmesini ve kanun yararına bozma yoluna gidilmesini talep ettiği,
5-Kanun yararına bozma istemine konu Manisa 1. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 11/03/2020 tarihli ve 2017/522 esas, 2018/312 karar sayılı ek kararı ile; yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine karar verildiği, kararın itiraz yoluna gidilmeden kesinleştiği,
Anlaşılmıştır.
B-) Kanun Yararına Bozma İstemi:
Kanun yararına bozma istemi ve ihbar yazısında;
“Uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti yapma veya sağlama suçundan sanık ..."ın 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun 188/3, 188/4-a ve 52/2. maddeleri uyarınca 15 yıl ve 140,00 Türk lirası adlî para cezaları ile cezalandırılmalarına dair Manisa 1. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 10/07/2018 tarihli ve 2017/522 esas, 2018/312 sayılı kararının, İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 17. Ceza Dairesinin 10/10/2018 tarihli ve 2018/2342 esas, 2018/127 sayılı kararı ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesini müteakip, bu defa istinaf kararının temyiz edilmesi üzerine, Yargıtay 10. Ceza Dairesinin 08/07/2019 tarihli ve 2019/175 esas, 2019/4940 karar sayılı ilâmıyla onanarak kesinleşmesini müteakip, sanık tarafından yapılan yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine ilişkin Manisa 1. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 11/03/2020 tarihli ve 2017/522 esas, 2018/312 sayılı ek kararını kapsayan dosya incelendi.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 23/3. maddesinde yer alan “Yargılamanın yenilenmesi hâlinde önceki yargılamada görev yapan hâkim aynı işte görev alamaz” şeklindeki düzenleme ile aynı kanunun 318/1. maddesindeki “Yargılamanın yenilenmesi istemi, hükmü veren mahkemeye sunulur. Bu mahkeme, istemin kabule değer olup olmadığına karar verir.” biçimindeki düzenleme karşısında, ilk kararı veren hâkimin olayla ilgili kanaatinin oluştuğu, görüşünün ilk hükümle belirginleştiği, yeniden yargılama aşamasında ya da bu aşamaya götürecek talebin kabule değer olup olmadığına dair vereceği kararda önceki kanaat ve görüşünün etkisi altında kalabileceği, bu nedenle adil yargılama hakkının bir uzantısı olarak olaya tamamen yabancı, farklı bir hâkimin yargılamanın yenilenmesi talebini incelemesi gerektiği cihetle, somut olayda mahkûmiyet hükmünü veren heyetin başkanı olan hâkim..."in yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine dair mahkeme heyetinde görev alamayacağı gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir.” denilerek Manisa 1. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 11/03/2020 tarihli ve 2017/522 esas, 2018/312 sayılı ek kararının 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 309. maddesi uyarınca bozulması istenilmiştir.
C-) Konunun Değerlendirilmesi:
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 318. maddesinin 1. fıkrasında “Yargılamanın yenilenmesi istemi, hükmü veren mahkemeye sunulur. Bu mahkeme, istemin kabule değer olup olmadığına karar verir.” ve aynı kanunun 23. maddesinin 3. fıkrasında “Yargılamanın yenilenmesi hâlinde önceki yargılamada görev yapan hâkim aynı işte görev alamaz” hükümleri öngörülmüş; böylece aynı olay hakkında daha önce görüşünü belirtmiş olan hakimin,daha sonra yargılamanın yenilenmesi sürecinde görev yapması önlenerek hakimin tarafsızlığı sağlanmıştır.
Kanun koyucunun amacı ile adil yargılanma ilkesi gereğince bu hükmün geniş yorumlanması ve yargılama yapan heyette yer alan hakimin, yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine ilişkin karara da katılamayacağının kabul edilmesi gerekir.
Mevcut düzenlemeler karşısında, ilk kararı veren hâkimin olayla ilgili kanaatinin oluştuğu, görüşünün ilk hükümle belirginleştiği, yeniden yargılama aşamasında ya da bu aşamaya götürecek talebin kabule değer olup olmadığına dair vereceği kararda önceki kanaat ve görüşünün etkisi altında kalabileceği, bu nedenle adil yargılama hakkının bir uzantısı olarak olaya tamamen yabancı, farklı bir hâkimin, yargılamanın yenilenmesi talebini incelemesi gerektiği, somut olayda; ilk yargılamada görev alan mahkeme başkanı hâkim..."in yargılamanın yenilenmesi talebinin reddine ilişkin kararı veren heyette de mahkeme başkanı olduğu, bu nedenle yargılamanın yenilenmesi talebinin reddi kararının 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun 23.maddesinin 3.fıkrası ile adil yargılanma ilkesine aykırı olduğu anlaşıldığından Manisa 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 11/03/2020 tarihli ve 2017/522 esas, 2018/312 sayılı ek kararı kanuna aykırı olup kanun yararına bozma istemi yerinde görülmüştür.
D-) Karar:
Açıklanan nedenlere göre;
Manisa 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 11/03/2020 tarihli ve 2017/522 esas, 2018/312 sayılı ek kararının 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince kanun yararına BOZULMASINA, aynı Kanun"un 309. maddesinin 4. fıkrasının (a) bendi uyarınca gerekli işlemin yapılması için, dosyanın Adalet Bakanlığı"na iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na gönderilmesine, 21/04/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.