BAM Hukuk Mahkemeleri Bakırköy 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/525 Esas 2022/690 Karar Sayılı İlamı

T.C. BAKIRKÖY 7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/525
KARAR NO : 2022/690


DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 19/08/2020
KARAR TARİHİ : 01/07/2022
KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 04/07/2022
Mahkememizde görülmekte olan davanın yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin ...... Blok Sk. .... Sitesi Apt. No 1 .... Başakşehir/İSTANBUL adresinde 2017 yılı itibari .......'e ait taşınmazda kiracı sıfatı ile bulunduğunu, ....... Metal San. Tic. Ltd. Şti., ...... Metal San. Tic. Ltd. Şti. ve ....... Metal San. Tic. Ltd. Şti. ünvanları ile faaliyet gösterdiğini, müvekkilinin Covid-19 salgını nedeni ile bir süre iş yerini kapatmak zorunda kaldığını, işyerinin kapalı olduğu bu süreçte taşınmaz sahibi .......'ün, işyerinin kapısını kırmak suretiyle içeriye girmiş işyerinde bulunan envanter yevmiye defterleri, ortaklar pay defterleri, yıllar itibari ile alış satış ödeme makbuzları, tahsilat makbuzları, çek tahsilat ve ödeme makbuzları, çek fotokopileri, şirketlerin ticaret sicil gazeteleri imza sirküleri, kapasite raporları, sanayi sicil belgeleri, işletmenin faaliyetinde kullanılacak kıymetli evrak ve belgeleri, boş satış faturası koçanları, kullanılmamış boş irsaliyeler, tüm kıymetli evraklar, ofis molbilyaları, 3 adet metal kalıp, raflar mülk sahibi tarafından atıldığını veya el konulduğunu, ticari işletmesinde bulunan tüm ticari defterler, faturalar, vergiye esas belgeler belirtilen tüm belge ve evrakların, rızası dışında elden çıktığını ve zayi olduğunu belirterek müvekkilinin olayın gerçekleştiği Ağustos 2020 ayı ve geçmiş yıllara ait envanter yevmiye defterleri, ortaklar pay defterleri, yıllar itibari ile alış satış ödeme makbuzları, tahsilat makbuzları, çek tahsilat ve ödeme makbuzları, çek fotokopileri, şirketlerin ticaret sicil gazeteleri imza sirküleri, kapasite raporları, sanayi sicil belgeleri, işletmenin faaliyetinde kullanılacak kıymetli evrak ve belgeleri, boş satış faturası koçanları, kullanılmamış boş irsaliyeler, tüm kıymetli evrakların zayi olduğuna dair zayi belgesi verilmesini talep etmiştir.
DOSYANIN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE :
Dava, hukuki niteliği itibariyle 6102 sayılı TTK'nun 82/7.maddesinde belirtilen tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgelerin zayi olması sebebiyle kendisine bir belge verilmesi istemine ilişkindir.
TTK'nın 82/1. maddesi uyarınca, "Tacir, ticari defterlerini, envanterleri, finansal tablo, bilanço ve faaliyet raporlarını, aldığı mektupları (bir ticari işe ait yazışmaları), gönderdiği mektup suretlerini, kayıtlara esas olan belgeleri, sınıflandırılmış şekilde saklamakla yükümlüdür."
TTK'nın 82/3. maddesinde ise" Bilanço ve finansal tablolar hariç, sayılan bu belgelerin, Türkiye Muhasebe Standartlarına da uygun olmak şartı ile görüntü veya veri taşıyıcılarda saklanmasına da öngörülen koşullarla izin verilmiştir"denilmektedir.
TTK'nın 64/2. maddeye göre ise "Tacir, işletmesi ile ilgili olarak gönderilmiş olan her tür belgenin fotokopi, karbonlu kopya, mikrofiş, bilgisayar kaydı veya benzer şekilde bir kopyasını, yazılı, görsel veya elektronik ortamda saklamakla yükümlüdür." denilerek, böylece, söz konusu belgeleri, yazılı olarak saklama yanında, teknolojinin diğer imkânları ile saklama da kabul edilmiştir.
Saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangın, deprem, su baskını gibi bir afet veya hırsızlıktan dolayı zayi olursa, tacirin (ölmüşse mirasçılarının), durumu öğrendikten itibaren on beş gün içerisinde işletmenin olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekir. Kanun’da “isteyebilirler” denmiş ise de bu bir zorunluluk niteliğindedir. Zayi belgesi için açılan dava, çekişmesiz yargı işi niteliğindedir (TTK m.82/7).
Hasımsız açılan zayi belgesi verilmesi davasında, TTK'nın 82/7. maddesi gereğince mahkemece resen araştırma ilkesi çerçevesinde delillerin toplanarak değerlendirilmesi gerekir.
Dosya TTK. Madde 82 çerçevesinde incelenmiştir. Dava, davacı şirketin bulunduğu taşınmaz sahibi ....... tarafından iş yeri kapısının kırılarak suretiyle iş yerinde bulunan envanter yevmiye defterleri, ortaklar pay defterleri, ödeme ve tahsilat makbuzları, çek fotokopileri, imza sirküleri, sanayi sicil belgeleri, kapasite raporları, kıymetli evrak ve belgeler, boş satış faturası koçanları, boş irsaliyeler, tüm kıymetli evrakları, ofis mobilyaları, raflar, 3adet metal kalıbın atılması veya el konulması ile zayi olduğu belirtilerek iş bu dava açılmış olup, davacının bu olay sebebiyle yapmış olduğu şikayetin 14/08/2020 tarihinde olduğu ve davanın 19/08/2020 tarihinde açıldığı görülmekle davanın öngörülen 15 günlük yasal sürede açılmış olduğu anlaşılmıştır. Yukarıda detaylı olarak bahsedildiği üzere, bir tacir tarafından saklanması gereken defter ve belgeler, saklama süresi içinde, yangın, deprem, su baskını gibi bir afet veya hırsızlık sebepleriyle zayi olursa, tacirin (ölmüşse mirasçılarının), durumu öğrendikten itibaren on beş gün içerisinde işletmenin olduğu yerdeki mahkemeye başvurarak zayi belgesi alması gerekmektedir. Kanunda zayiliğine karar verilebilecek belgeler sayılmış olup yine hangi durumlarda zayiliğine karar verilebileceği de tahdidi olarak sayılmıştır. Somut olayda, her ne kadar davacının iddiaları kanun maddesinde sayılı hırsızlık sebebine dayanmış ise de, davacının şikayetçi olduğu ....... hakkında, hırsızlık suçundan yapılan soruşturma sonucu Küçükçekmece CBS tarafından karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiş ve bu karar kesinleşmiş olup, davacının dava konusu ettiği belgelerin hırsızlık olayı sonucu zayi olduğunun ispat edilemediği ve diğer zayilik sebeplerinin de mevcut olayda bulunmadığı anlaşılmakla davanın reddine dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan davacı tarafça yatırılan 54,40 TL harcın mahsubuyla bakiye 26,30 TL harcın davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacının yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Kararın kesinleşmesine kadar yapılan yargılama giderlerinin davacı tarafça peşin olarak yatırılan yargılama gider avansından mahsubu ile bakiye kısmın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair,6100 sayılı HMK'nun 342 ve 345.maddeleri gereğince karşı tarafın sayısı kadar örnek eklenmek suretiyle tebliğden itibaren 2 haftalık süre içerisinde mahkememize verilecek dilekçe ile ilgili İstinaf Dairesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar davalı vekilinin yüzüne karşı açıkça okunup, usulen anlatıldı. 01/07/2022

Katip ...
e-imzalıdır


Hakim ...
e-imzalıdır