Dava Zaman Aşımı - Katkı Payı Alacağı - Mal Ayrılığı Rejimi - Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2010/802 Esas 2010/3138 Karar Sayılı İlamı

8. Hukuk Dairesi 2010/802 E., 2010/3138 K.

8. Hukuk Dairesi 2010/802 E., 2010/3138 K.

• DAVA ZAMAN AŞIMI
• KATKI PAYI ALACAĞI
• MAL AYRILIĞI REJİMİ

• 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 178 ]
• 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 179 ]
• 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 202 ]
• 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 225 ]
• 743 S. TÜRK KANUNU MEDENİSİ (MÜLGA) [ Madde 170 ]
• 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 125 ]
• 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 132 ]

"İçtihat Metni"

Hatice ile Hüseyin aralarındaki katkı payı alacağı davasının reddine dair (Üsküdar İkinci Aile Mahkemesi)"ndenverilen 07.12.2009 gün ve 340/652 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

Davacı vekili, evlilik birliği içinde edinilen taşınmaza çalışması karşılığı geliri ile vekil edeninin katkıda bulunduğunu açıklayarak, 1571 ada 17 parseldeki meskene ilişkin olarak fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak 30.000 TL. alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak vekil edenine verilmesini istemiştir.

Davalı vekili, davanın bir yıllık zamanaşımı süresinin geçirilmesinden sonra açıldığını, kaldı ki taşınmazın vekil edeni tarafından tapu kaydında belirtilen tarihte satın alındığını, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, boşanma davasının kesinleştiği tarihten dava tarihine kadar bir yıllık zamanaşımı süresinin geçtiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Taraflar 28.05.1986 tarihinde evlenmiş, 18.02.2005 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün 30.03.2006 tarihinde kesinleşmesiyle evlilik birliği son bulmuştur. (TMK.nun 225/2). TMK.nun 179. maddesine göre mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı olduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır. Davacı, uyuşmazlık konusu taşınmazın 1998 yılında satın alınarak, 2000 yılı Temmuz ayından itibaren evden ayrıldığı 2005 yılına kadar aile konutu olarak kullanıldığını, satıcıları müteahhit ile arsa sahipleri arasındaki uyuşmazlık nedeniyle tapu kaydının çok sonra 03.01.2008 tarihinde davalı üzerine aktarıldığını açıklayarak alacak isteğinde bulunmuştur. Davalı ise, niza konusu taşınmazın boşanma tarihinden sonra tapu kaydında belirtilen tarihte satın alındığını bildirmiştir.

Taraflar arasında başka bir mal rejimi seçildiği ileri sürülmediğine göre, evlenme tarihinden 4721 sayılı TMK.nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihinekadar mal ayrılığı, bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı tarihe kadar TMK.nun 202. maddesine göre yasal edinilmiş mallara katılma rejimine tabidirler. Davacı tarafından katkının yapıldığı ve taşınmazın satın alındığı iddia edilen tarih (1998) itibariyle eşler arasında 743 sayılı MK.nun170. maddesi uyarınca "mal ayrılığı" rejimi geçerlidir. Eşler arasındaki mal rejimi TMK.nun 225/2. maddesine göre boşanma davasının açıldığı tarih itibariyle sona ermiştir. Dava konusu taşınmazın edinildiginin ileri sürüldüğü tarihe göre, eşler arasında 743 sayılı MK.nun 170. maddesi hükmü uyarınca mal ayrılığı rejimi geçerli olduğundan uyuşmazlık Borçlar Kanunu"nun genel hükümlerine göre çözüme kavuşturulmalıdır. Bu durumda 01.01.2002 tarihinde yürürlüğe giren 4721 sayılı TMK.nun 178. maddesinde düzenlenen dava zamanaşımına ilişkin düzenleme eldeki davaya uygulanamaz. Bu madde; 4721 sayılı TMK"nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihinden sonra yasal edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde, edinilmiş mallara katılma alacağına ilişkin olarak açılan davalar hakkında uygulanır.

743 sayılı Türk Kanunu Medenisinde; mal ayrılığı rejimi döneminde edinilen mallar için açılan katkı payı alacağı davalarında uygulanacak bir zamanaşımı süresi öngörülmemiştir. Ne var ki; aynı kanunun 5. maddesinde; "Bu Kanun ve Borçlar Kanununun genel nitelikli hükümleri, uygun düştüğü ölçüde tüm özel hukuk ilişkilerine uygulanır" denilmektedir. Borçlar Kanununun 125. maddesinde ise, "Bu kanunda başka suretle hüküm mevcut olmadığı takdirde her dava on senelik zamanaşımına tabidir" hükmüne yer verilmiştir.

O halde somut olayda, 743 sayılı TMK.nun 5. maddesi yoluyla BK.nun 125. maddesinin uygulanması gerekmektedir. Anılan maddede yer alan "her dava" "bütün alacaklar" anlamında kullanılmıştır. Öte yandan Borçlar Kanununun 132/3. bendi uyarınca "nikah (evlilik) devam ettiği sürece eşler arasında zamanaşımı işlemediğinden" zamanaşımının başlangıcı; boşanma kararının kesinleştiği tarih (30.03.2006) olarak kabul edilmelidir. Bu tarihten davanın açıldığı tarihe kadar BK.nun 125. maddesinde açıklanan 10 yıllık zamanaşımı süresi geçmemiştir. Öyle ise mahkemece, iddia ve savunma çerçevesinde tüm taraf delillerinin toplanması ve uyuşmazlığın esası bakımından karar verilmesi gerekirken, dava konusu taşınmazın edinildiginin ileri sürüldüğü tarih itibariyle uyuşmazlığın 01.01.2002 tarihinden önceye ilişkin olduğu gözden kaçırılarak yukarıda yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmiş olması doğru değildir.

Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile usul ve yasa hükümlerine uygun bulunmayan hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), bozma nedenine göre sair hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve 17,15 TL peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine 10.06.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.