Davacı ... ile davalılar ..., ... aralarındaki dava hakkında ... 21.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 03/02/2015 gün ve 2013/232-2015/23 sayılı hükmün Dairenin 06.06.2017 gün ve 2015/10491-2017/6417 sayılı kararı ile düzeltilerek onanmasına karar verilmiş olup, süresi içinde davalı ... vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı alacaklı borçlu ... hakkında ... takibi başlattığını borçlunun alacağını karşılayacak mal varlığı bulunamadığı alacaklılardan mal kaçırma amacı ile dava konusu taşınmazı diğer davacı ..."e sattığını ileri sürerek tasarrufun iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı borçlu ... taşınmaz üzerinde ipotekler olduğunu, rayiç bedel üzerinden satıldığını savunmuştur.
Davalı ..., borçlu ..."ın yönetim kurulu başkanlığını yaptığı ... A.Ş. ile ticari ilişki içerisinde bulunan ... Gıda San. ve Tic. A.Ş. ve ... Gıda San. ve Tic. A.Ş. şirketlerinin yönetim kurulu üyeleri olduğunu, ... A.Ş"den alacaklarına karşılık 13.10.2010 ve 26.01.2011 tarihlerinde dava konusu taşınmaz üzerine ipotek tesis edildiğini, taşınmaz satışı için 09.04.2012 tarihli sözleşme imzaladıklarını, sözleşmeye göre taşınmaz üzerindeki ipotek, haciz, S.G.K. prim vs. borçları ödemelerinin kendisi tarafından yapıldığını, alacaklı olarak dava açan kişinin dayandığı senedin yurt dışında yerleşik N.G. Asset Management AG emrine düzenlendiğini borçlu ... ve ... firması ile aralarındaki alışverişin gerçek bir alışveriş olup olmadığının araştırılması gerektiğini, kendi alacaklarının daha önce doğduğunu savunmuştur.
Mahkemece; ivazlar arası aşırı oransızlık bulunmadığı, İİK. 280. md. hükmüne göre davalı üçüncü kişinin ticari ilişki nedeniyle (B)"nun alacaklılara zarar verme kastının ve mali durumunun işlemin diğer tarafınca bilindiği, aynı yasanın 279/1-2 md. hükmüne göre mutad ödeme olmadığı gerekçeleriyle davanın kabulüne karar verilmiş; davacı ve davalı ... temyizi üzerine Dairemizce davanın dayanağı olan ... 8. ... Müdürlüğü"nün 2012/12708 sayılı dosyası içinde haciz yetkisi hükme eklenmek suretiyle yerel mahkeme kararı düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir. Davalı ... vekilinin karar düzeltme talebiyle dosya tekrar incelendi.
Dava İİK. 277. ve devamı maddeleri uyarınca tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiş ise de yapılan araştırma inceleme hüküm vermeye yeterli değildir.
İİK. 277 ve devamı md. uyarınca açılan tasarrufun iptali davasında öngörülen dava şartları yönünden eldeki davada bir eksiklik bulunmamaktadır.
Bu tür davalardaki amaç alacaklının alacağını almak için yaptığı ... takibinin sonuçsuz kalması neticesinde borçlunun borcun doğumundan sonra yaptığı geçerli olan ancak İİK. 278-279-280. md. gösterilen sebeplerle alacaklı yönünden alacağı kadar iptalini sağlamaktadır.
Eldeki dava irdelendiğinde alacaklı ciro ile elde ettiği bonoya dayalı ihtiyati haciz kararı almış ve akabinde ... takibi yapmış ve takip kesinleşmiştir. Bonoların düzenleme tarihleri 03.05.2011-27.01.2011 olup davaya konu taşınmazı ise 11.04.2012 tarihinde borçlu tarafından üçüncü kişi ..."a satılmıştır.
Davaya konu taşınmazın (436 P. 2 nolu bağımsız bölüm) tapu kaydı akit tablosu ve diğer belgeler incelendiğinde taşınmazın birçok mükellefiyetleri olduğu görülmektedir. Bu mükellefiyetlerden olan 13.10.2010 tarihinde düzenlenen belgeye göre; Borçlu ... adına kayıtlı olup, ... Gıda San. ve Tic. A.Ş."den alınan 1.600.000,00 Dolar karşılığında Şirket lehine ipotek tesis edildiği üçüncü kişi ..."ında şirket temsilcileri arasında olduğu anlaşılmıştır. Yine 26.01.2011 tarihli resmi senette dava
konusu taşınmaz üzerine borçlu ..."ın ... Gıda San. ve Tic. A.Ş."den aldığı 800.000,00 TL bedel karşılığında şirket lehine ipotek tesis edildiği ve ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılabileceği taraflarca kabul edildiği görülmektedir. ... Gıda San. ve Tic. A.Ş"nin ticaret sicil gazetesindeki ... Gıda San. ve Tic. A.Ş. 16.06.2010 tarihli yönetim kurulu üyeleri, Başkan ..., Başkan V. ... Kibar, Üyeler ..., ..., ... olduğu yönetim kurulu kararında ipotek tesisi vs. işlemlerde sınırsız yetki verildiği görülmektedir.
Borçlu ... ile üçüncü kişi ... 09.04.2012 tarihli sözleşme ile taşınmazı hangi şartlarda satımının yapılacağını düzenlemişler ve alıcının 2.200.000 U.S.D. karşılığında satın alacağını ve borçlunun bir takım borçlarını alıcı tarafından karşılanacağı kararlaştırılmıştır. Dava konusu taşınmaz, tapuda 3.938.000 TL"ye satıldığı görülmektedir.
İİK. 279 md. hükmüne göre tasarruf borcunu ödemeyen bir borçlu tarafından hacizden veya mal bulunmaması sebebiyle acizden yahut iflasın açılmasından evvelki bir sene içinde yapılmışsa batıldır. Maddenin ikinci bendinde para veya mutad ödeme vasıtalarından gayri bir suretle yapılan ödemelerin iptal edileceği belirtilmiştir. Yerel Mahkeme gerekçesinde İİK. 278. maddesinde sözü edilen bedel farkının bulunmadığının, ancak satış bedeli için borçlunun bir takım borçlarını (ödemeyi üstlendiğini) ortağı olduğu şirketin ipotek alacağına karşılık aldığını, 279/1-2 maddesinde belirtildiği gibi "mutad ödeme vasıtası" dışında bir ödeme olduğunu aynı Yasa"nın 280. maddesindeki hükmüne göre borçlunun durumunu bildiğini tasarrufun iptali sebebi olarak göstermiştir.
Ancak tesis edilen ipoteğin sonucu bu taşınmazın ipotek alacaklısı şirketin yönetim kurulu üyesine satılması ve ipotek alacaklısı tarafından herzaman ipoteğin paraya çevrilmesinin istenebileceği karşısında mutad ödeme olmadığının ve bu nedenle borçlunun ızrar kastını bilebilecek kişilerden olduğunun, kabulü yerinde değildir. Ancak bilirkişiler taşınmazın değeri 4.276.000,00 TL olarak
belirlemiştir. Tapu kaydına göre satış bedeli 3.938.000,00 TL olduğu anlaşılmaktadır. Yukarıda açıklandığı gibi davalı borçlu ile üçüncü kişi arasında taşınmazın satışı ile ilgili bir sözleşme düzenlenmiş, sözleşme içeriğine göre taşınmaz bedeli olarak bir takım ödemelerin üçüncü kişi tarafından yapılacağı kararlaştırılmış ve ödemelerle ilgili belgeler sunulmuştur.
Mahkemece aksi yönde bir bedel farkı olmadığı gerekçeye yazılmışsa da bedel farkı artı yöndede (değerinden fazla ödeme) olabilir. H.G.K kararlarına göre mahkeme resen iptal sebeplerinin bulunup bulunmadığını incelemelidir.
O halde davalı borçlunun taşınmazında lehine ipotek tesis edilen şirketin ve davalı borçlunun şirketinin ticari defterleri bilirkişi marifetiyle incelenerek ipoteğin tesisine neden olan ticari ilişkinin ne olduğu, defterlerde kayıtlı olup olmadığı belirlendikten sonra taşınmazın değeri tapudaki ödeme, sözleşme gereği ödeme, ödeme belgeleri, tapu üzerindeki mükellefiyetler davalıların dayandığı 09.04.2012 tarihli sözleşme birlikte değerlendirilerek taşınmazın değerinden fazla bir bedelle satın almanın gerçekleşip gerçekleşmediği, değerinden fazla ödeme varsa fahiş fark kabul edilip edilemeyeceği değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik inceleme ile karar verilemez. Bu nedenlerle zuhulen düzeltilerek onanan yerel mahkeme kararının araqştırmaya yönelik bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Davalı üçüncü kişinin karar düzeltme taleplerinin kabulüyle Daire"nin 06.06.2017 tarih 2015/10491 E. 2017/6417 K. sayılı hükmün "DÜZELTİLEREK ONANMA" kararının kaldırılarak Yerel Mahkeme hükmünün BOZULMASINA, tashihi karar peşin harcın davalı ..."a geri verilmesine 18/04/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.