BAM Hukuk Mahkemeleri Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/337 Esas 2022/462 Karar Sayılı İlamı

T.C. ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
Türk Milleti Adına Yargılama Yapmaya ve Hüküm Vermeye Yetkili
ANKARA 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

KARAR

ESAS NO : 2022/337 Esas
KARAR NO : 2022/462


DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 12/05/2022
KARAR TARİHİ : 06/07/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİHİ : 21/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP :
Talep eden vekili; Şirkete ait ortaklar pay defterinin bilinmeyen bir sebepten dolayı kaybolduğunu ve bu nedenle zayi belgesi verilmesini bu talebinin kabul edilmemesi halinde şirketin %1 hissesinin kendisine devrine dair noter sözleşmesi yapması nedeniyle, hisse devirinin tespiti ile Ticaret Siciline tesciline karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER :
- Dava dilekçesi ve Ticaret Sicil Kayıtları ile tüm dosya kapsamı,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE;
Dava, TTK'nun 82/7 maddesi gereğince ticari defterlerin kaybolması nedeniyle zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
6102 sayılı TTK'nun 82/7 maddesinde; "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrar ise tacir zayaı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava hasımsız açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir." hükmünü içermektedir.
TTK'nun 18/2 maddesinde ise; "Her tacirin ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir." hükmü düzenlenmiştir.
Davacı vekiline zayi kararı verilmesini istediği pay defterinin açılış onaylarının yapıldığı noter bilgilerini sunmak üzere süre verildiği ancak davacı vekilinin ilgili noter bilgilerini sunmamış olması nedeniyle, davacı şirketin pay defterinin olup olmadığı ve yasa gereği zorunlu onaylarının yapılıp yapılmadığı hususu tespit edilememiştir.
Somut olayda, davacı duruşmadaki beyanında pay defterini bulamadığını ve nerede olduğunu bilmediğini belirttiği, tacirin ticari defter ve belgeleri ile ilgili zayi belgesi verilmesini talep edebilmesi için saklamakla yükümlü olduğu defter ve belge olması gerekir. Bu nedenle öncelikle tacirin bu defterinin olup olmadığının ve saklama yükümlülüğünün yerine getirip getirmediğinin irdelenmesi zorunludur. Zira, tacirin 82/7 maddesinden yararlanabilmesi için öncelikle bu defterlerin var olduğunun ıspatlanması ve defterlerin korunması amacıyla gereken dikkati ve özeni göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olması gereklidir. Kanun hükmünün içeriği incelendiğinde, kaçınılmaz bir halin varlığının arandığı açıktır. Kaçınılmazlık, mutlak ve objektif bir kavramdır. Yani alınan tüm tedbirler, sahip olunan tüm imkana ve araca rağmen, mücbir sebep teşkil eden olayın defterlerin ziyaına neden olması engellenememelidir. Ne var ki, gerek dava dilekçesi, duruşmada alınan beyanlar dışında dosyaya herhangi bir başkaca delil ibraz edilemediği, talep edenin zayi kararını istediği pay defterinin davacı tarafından tutulduğuna dair dosyaya delil sunulamadığı, ayrıca ne şekilde zayi olduğunun da belirlenemediği anlaşılmıştır. Davacının zayi talebi yönünden kanun koyucunun örnekleme yolu ile saymış olduğu haller gözetildiğinde olayın meydana geliş şeklinin bu kapsamda değerlendirilebilmesinin kanun koyucunun amacına da aykırı olduğu, bu şartlarda davacının TTK gereği saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeler açısından, bu defterin bulunduğunu ıspatlayamadığı gibi gerekli dikkat ve özeni göstermediği, basiretli bir tacir gibi davranmadığı kanaatine de varılmakla zayi talebi yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekmiş davacının terditli olarak talep ettiği pay devrinin ticaret siciline tescili talebine ilişkin olarak da bu talebin hasımsız olarak açılan davada görülemeyeceği, bu talep yönünden de dava şartının mevcut olmadığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının pay defterinin zayiine ve şirket hisse devrinin tespiti ile Ticaret Siciline tesciline ilişkin reddine,
2-Harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yapılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,

Dair, davacı vekili Av. ...'ın yüzüne karşı kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.06/07/2022

Katip ...
¸


Hakim ...
¸

Not : Bu evrak 5070 sayılı Elektronik imza yasası kapsamında imzalanmıştır.