11. Hukuk Dairesi 2015/13984 E. , 2016/52 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen davada Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 14/07/2009 tarih ve 2005/2291-2009/188 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, .... Körfezi"nde 6.9.2004 tarihinde... isimli geminin battığını, bu geminin tehlikeli toksik atık barındırdığını, gemideki atığın suyla teması nedeniyle çevre kirliliği meydana geldiğini, yapılan araştırmalar neticesinde gemide bulunan tehlikeli toksik atıkların ..."ne ait olduğunun anlaşıldığını, davalıların yükün ve geminin sahibi olarak meydana gelen kirlilik kaynaklı zarardan sorumlu olduklarını, balıkçı olan müvekkillerinin bu olaydan olumsuz etkilenip zarara uğradıklarını, ileri sürerek fazlaya dair talep hakları saklı kalmak kaydıyla 10,00 TL"nin olay tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı .... vekili, müvekkilinin İspanya"da yerleşik bir şirket olması nedeniyle İspanya Mahkemelerinin davaya bakma hususunda yetkili olduğunu, davacıların aktif dava ehliyetinin bulunmadığını, müvekkilinin kirliliğe sebebiyet veren yükün veya geminin sahibi yahut alıcısı konumunda bulunmadığını, bu nedenle müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, müvekkilinin .... Şirketinin Cezair"deki inşaat işlerinde kullanılmak üzere .... satış yöntemiyle bu şirkete uçucu kül sattığını, müvekkilinin bu alım satım nedeniyle sorumluluğunun yükün gemiye yüklenmesiyle sona erdiğini, geminin Cezayir"e gitmek üzere İspanya"dan yola çıktığını, ancak alıcı firmanın yükün ağır şekilde hasarlanması nedeniyle yükü teslim almaya yanaşmadığını, bu aşama sonrasında geminin, gemi sahibi, donatanı ve kaptanın kararıyla İskenderun Limanı"na yöneldiğini, geminin acentesi tarafından sahte evraklar düzenlenerek yükün limana getirilmek istendiğini, evraklardaki sahtelik nedeniyle gemiye Gümrük Müdürlüğünce el konulduğunu bu nedenle gemi sahibi.... hakkında dava açıldığını, Asliye Ceza Mahkemesi"nce geminin karasuları dışına çıkartılmasına kararı verildiğini ancak Çevre Bakanlığı"nca İspanya ile yazışmalar yapıldığı gerekçesiyle geminin hareketine izin verilmediğini, bu sırada gemiye muvazaalı şekilde haciz konulduğunu, haczin kaldırılması sonrası yapılan incelemelerde geminin hurda değerinin olduğunun bildirildiğini, müvekkilince yükün yüklendiği 1999 tarihinden geminin battığı tarihe kadar yaşanan bu olaylar nedeniyle zarara ilişkin illiyet bağının kesildiğini, davacının kirliliği ve zararı ispatlayacak mahiyette somut delil de sunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ... . vekili, müvekkilinin dava dışı .... şirketiyle yapmış olduğu anlaşma uyarınca alıcısı olduğu uçucu kül vasfını haiz yükün İspanya"nın .... Limanı"ndan Cezayir"in .... Limanı"na taşınmak üzere .... adlı gemiye yüklendiğini, müvekkilinin yükün sözleşmede belirlenen vasıflara uymaması nedeniyle hasarlı ve kullanılamaz haldeki yükü reddettiğini, bu aşamadan sonra gerçekleşen tüm olaylarının müvekkilinin dahli ve sorumluluğu dışında gerçekleştiğini, müvekkiline atfedilecek bir kusurun bulunmadığını, davacıların aktif dava ehliyetinin de olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı ..."ne usulüne uygun tebligat yapılmış, davalı tarafından davaya cevap verilmemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; davalılardan ... şirketlerinin .... gemisinin sahibi, işleteni veya donatanı olmadığı, geminin İskenderun Limanı"na getirilmesi ve bundan sonra yaşanan süreçle ilgilerinin bulunmadığı, davanın geminin sahibi, donatanı veya işletenine karşı açılmadığı, herhangi bir yabancı devletin özel hukuk ilişkileri dışında başka bir ülke mahkemesince yargılanamayacağı gerekçesiyle davalılardan ... yönünden husumet yokluğu nedeniyle, diğer davalı yönünden görev nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın, davacı vekilince temyizi üzerine dairemizce yapılan inceleme neticesinde ..."ne gerekçeli kararın tebliğ edilmediği belirtilerek 25.10.2011 tarihli karar ile geri çevirme işlemi yapılmıştır. Bu aşama sonrasında mahkemece tebligat evraklarının tercümesi için giderleri yatırması hususunda temyiz eden davacı vekiline 18.8.2014 tarihinde meşruhatlı davetiye çıkartılmış, davacı vekilince giderlerin yatırılmaması nedeniyle 3.2.2015 tarihli ek karar ile davacı vekilinin temyiz isteminden vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiştir. Bu karar sonrasında davacı vekilince mahkemeye sunulan 3.3.2015 tarihli dilekçede dosyanın mevcut haliyle temyiz incelemesine tabi tutulmak üzere Dairemize gönderilmesi istenilmiş, bu suretle Dairemize gelen dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde 15.6.2015 tarihli karar ile temyiz talebinden vazgeçmiş sayılmaya ilişkin kararın davacı vekiline tebliğ edilmediği belirtilerek yeniden geri çevirme işlemi yapılmıştır. Bu karar sonrasında 15.10.2015 tarihinde davacı vekiline temyiz talebinden vazgeçmiş sayıldığına dair ek karar tebliğ edilmiştir.
Kararı ve 03.02.2015 tarihli ek kararı davacılar vekili temyiz etmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, yerel mahkemenin 03.02.2015 günlü ek kararı gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacılar vekilinin, davalı ... yönünden ek karara yönelik tüm temyiz itirazları reddi ile 03.02.2015 günlü ek kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
2- Diğer davalıların temyizine gelince; Gerekçeli kararın diğer davalılar vekillerine usulüne uygun tebliğ edilmesine, diğer davalılar yönünden tebligat ve temyiz gideri eksikliği bulunmamasına rağmen, bu davalılar yönünden de 03.02.2015 günlü ek kararla, davacı tarafından temyiz isteminden vazgeçmiş sayılmasına karar verilmesi doğru görülmemiş, 03.02.2015 günlü ek kararın, ... dışındaki davalılar yönünden bozulması ve ortadan kaldırılmasına karar verilerek bu davalılar yönünden esas kararla ilgili temyiz incelemesine geçildi.
Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacılar vekilinin davalı ... dışındaki davalılarla ilgili temyiz itirazlarının reddi ile bu davalılar bakımından 14.07.2009 günlü kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenle davacılar vekilinin davalı ... yönünden 03.02.2015 günlü ek karara yönelik temyiz itirazlarının reddi ile ek kararın adı geçen davalı yönünden ONANMASINA, 2 nolu bentte açıklanan nedenle davacılar vekilinin diğer davalılar yönünden 03.02.2015 günlü ek karara yönelik temyiz isteminin kabulü ile ek kararın bozulmasına, ortadan kaldırılmasına, 14.07.2009 günlü asıl karara yönelik tüm temyiz itirazlarının reddi ile diğer davalılar yönünden 14.07.2009 günlü kararın ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 13,60 TL onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, 11/01/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.