Mahkemesi :İş Mahkemesi

Asıl dava, yersiz ödenen aylıkların istirdadı, birleşen dava ise kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle asıl davanın kabulüne, birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
Hükmün, asıl dava davalılarından ... vekili ile .... ve ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
1-5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu"nun 8. maddesinin 1. fıkrasına göre karar tarihi itibariyle iş mahkemelerinin para ile değerlendirilemeyen dava ve işler hakkındaki kararları hariç miktar veya değeri bin lirayı geçmeyen davalar hakkındaki nihaî kararlar kesindir.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 06.06.1975 gün ve 1975/6-8 sayılı içtihadında, HUMK’un 427 maddesindeki kesinlik sınırının iş mahkemelerinde verilen kararlarda da uygulanması gerektiği belirtilmiştir.
1 Ekim 2011 tarihinde 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) yürürlüğe girmiş, anılan Kanunun 450. maddesiyle de 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ek ve değişiklikleriyle birlikte tümüyle yürürlükten kaldırılmıştır. Bununla birlikte yasa koyucu uygulamada birtakım sorunların ortaya çıkmasını engellemek için, Hukuk Muhakemeleri Kanununda geçiş hükümlerini ayrıca düzenlemiştir.
Bu bağlamda 6100 sayılı HMK’nın Geçici 3. maddesinde, bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce aleyhine temyiz yoluna başvurulmuş olan kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanunun 26.09.2004 tarih ve

5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ila 454. madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı açıkça düzenlenmiştir.
16.07.1981 gün ve 2494 sayılı Kanunun geçici maddesi ile temyiz ve karar düzeltme sınırlarına ilişkin değişikliklerin, Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra verilecek nihai kararlara yönelik temyiz ve karar düzeltme istemleri hakkında uygulanacağı belirtilmiş; dolayısıyla, dava hangi tarihte açılmış olursa olsun, temyiz ve karar düzeltme sınırlarının saptanmasında, hakkında bu yollara başvurulan hükmün verildiği tarihteki yasal durumun esas alınacağı kabul edilmiştir.
Temyiz kesinlik sınırı kamu düzeni ile ilgilidir. Temyiz sınırı belirlenirken yalnız dava konusu edilen taşınır malın veya alacağın değeri dikkate alınır.
Alacağın bir kısmının dava edilmiş olması halinde temyiz (kesinlik) sınırının saptanmasında alacağın tamamının gözetilmesi, tümü dava konusu yapılan bir alacağın kısmen kabulünde ise temyiz (kesinlik) sınırının belirlenmesinde kabul ve reddedilen miktarların esas alınması, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununu Geçici 3. maddesi gereğince 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 427"nci maddesi hükmü gereğidir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu"nun geçici 3. maddesi yollamasıyla uygulanmakta olan Mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 427. maddesindeki temyiz (kesinlik) sınırı, 21.07.2004 gün ve 25529 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak, öngördüğü istisnalar dışındaki hükümleri yayım tarihinde yürürlüğe giren, 14.07.2004 tarih ve 5219 sayılı “Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ve ayrıca 5236 sayılı Kanun; katsayı artışı da uygulanmak suretiyle bu kanunların yürürlük tarihinden sonra yerel mahkemelerce verilen hükümler yönünden 2014 Yılı için, 1890,00 TL olarak değiştirilmiştir.
Somut olay incelendiğinde, asıl dava yönünden temyize konu tutarın yukarıda değinilen temyiz (kesinlik) sınırının altında bulunduğu anlaşılmakla, anılan karara karşı temyiz yoluna başvurulması miktar itibariyle mümkün bulunmadığından, asıl dava davalılarından ... vekili ile Mebrure Diriairin ve ...’in temyiz dilekçesinin miktar itibarıyla kesinlik nedeniyle REDDİNE
2- Birleşen dava yönünden birleşen dava davacısı ...’ın temyiz itirazlarına gelince, dosya içindeki kayıt ve belgelerden; sahte sigortalılık nedeniyle 01.04.1992-21.02.1996 tarihleri arasında asıl dava davalılarından ...’a ödenen yersiz aylıkların istirdadı için asıl davanın açıldığı, birleşen davanın ise asıl dava davalısı ... tarafından kurum işleminin iptali istemli açıldığı, mahkemece yapılan araştırma sonucu ilgili bordroda yer alan sicilsiz hizmetin gerçeği yansıtmadığı, bordroya sonradan eklendiğinden bahisle belirtilen şekilde hüküm kurulduğu anlaşılmış ise de; birleşen dava yönünden eksik araştırma ve inceleme söz konusudur.
Sahte sigortalılığa dayanan davalar hizmet tespiti içerikli olmakla, davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79. Maddesi ile 5510 sayılı Yasa’nın 86. maddesinde bu tür hizmet tespiti davalarının kanıtlanması yönünden özel bir yöntem öngörülmemiştir. Kimi ayrık durumlar dışında resmi belge ve yazılı delillerin bulunması sigortalı sayılması gereken sürelerin saptanmasında güçlü delil olmaları itibariyle sonuca etkili olurlar. Ne var ki bu tür kanıtların bulunmaması halinde somut bilgilere dayanması inandırıcı olmaları koşuluyla bordro tanıkları veya iş ilişkisini
bilen komşu işyeri çalışanları gibi kişilerin bilgileri ve bunları destekleyen diğer tanıklarla dahi sonuca gitmek mümkündür. Bu tür davalar kamu düzeni ile ilgili olduğundan özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmeleri zorunlu olup mahkemece, tarafların sunduğu deliller ile yetinilmemeli, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun ilgili hükümleri esas alınarak kendiliğinden araştırma ilkesi benimsenmeli, sigortalılığın kabulü ve hüküm altına alınabilmesi için hizmet akdinin ve eylemli çalışmanın varlığı ortaya konulmalıdır.
Belirtilen açıklamalar nazarında dava dosyasına dönüldüğünde, dosya kapsamında bulunan 1964 yılı 9. aya ait sigorta prim bordrosunda ilk 13 sayfanın her bir sayfasında 15 sigortalı, 14. sayfada 1 kişi olmak üzere toplam 196 sigortalı gösterilmesi gerekirken sonradan sicilsiz 14 kişinin adı belirtilerek 210 kişilik bildirim yapılması sonucu bu 14 kişinin sonradan eklendiğinin müfettiş raporu ile tespit edildiği zira kuruma bildirilen tahakkuk ile ünite nezdindeki tahakkukun da birbirini tutmadığı, yazı karakterlerinin farklı olduğu, aynı bordronun işyeri nüshasına da tahrifat yolu ile ilave yapılmış olduğunun belirtildiği anlaşılmış ve mahkemece bir kısım tanık beyanına başvurulmak suretiyle daha ziyade ilgili müfettiş raporuna atıf yapılmak suretiyle belirtilen şekilde karar verilmiş ise de, daha detaylı bir araştırma yapılmalı, bu konuda ilgili ceza dava dosyası tanık beyanları irdelenmeli, davalı (birleşen dava davacısı) Ziver’e sonradan aylık bağlanıp bağlanmadığı araştırılmalı, bağlanmış ise hangi sürelerin dikkate alındığı tespit edilmeli, söz konusu bordrolarda adı geçen şahıslardan kanaat edinmeye yetecek kadarının (hizmet döküm cetvelleri getirtilmek suretiyle) dinlenilmesi yoluyla uyuşmazlık konusu husus, hiçbir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak biçimde çözümlenip; deliller hep birlikte değerlendirilip takdir edilerek varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.
Mahkemece, açıklanan maddi ve hukuki ilkeler gözetilmeksizin, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması, usûl ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı-karşı davacı ... vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı-karşı davacı ..."a iadesine, 27.02.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.